Ortado?u?nun hali p?r melali?

Kom?u kom?u diye ba??r?p ?a??r?p elalemin o?lunun getirdi?i inciyi boncu?u kara kediye kapt?ran, a?aca ??kar?p suya d???ren, da?a ??kar?p da k?l eden kom?uya tekrar tekrar inci boncuk getirtip de incinin boncu?un kaderini de?i?tirememek bize mi ?zg? sadece? Yok yok. K?s?rd?ng? dedi?in Ortado?u topraklar?n?n kaderine yaz?lm?? anla??lan. ?ncik boncuk bahane.
Had Gadia bir ?srail halk t?rk?s?. S?zleri a?a?? yukar? ??yle: ?Babam bir kuzu ald? iki kuru?a? /Kuzuyu kedi yedi/Kediyi k?pek bo?du/Babam k?pe?i sopayla d?vd?/Sopa ate?te k?l oldu/Ate?i su s?nd?rd?/Suyu ?k?z i?ti/?k?z? kasap kesti. / Babam bir kuzu ald? iki kuru?a?? S?zler biter bitmez tekrar ba?a d?n?yor. Serbest B?lge?nin y?netmeni Amos Gitai, b?lgede ya?anan k?s?rd?ng?y? anlatmak i?in se?mi? bu tekerlemeyi. Tekerleme ne denli tekd?zeyse m?zik de o denli h?z?nl?. Bu t?rk?ye a?lamak i?in ?branice mi bilmek laz?m, dedirtecek cinsten. Filmin olduk?a uzun s?ren a??l?? sahnesinde, Natalie Portman??n canland?rd??? Rebecca?n?n, tam da A?lama Duvar??n?n ?n?nde ard?nda b?rakt??? sevgiliye h?ng?r h?ng?r giderek y?kselen bir tonda b?y?k bir haks?zl??a u?ram???as?na a?lamas?yla ba?l?yor film. Rebecca?n?n g?zya?lar?, Ortado?u?da ya?anan trajediye de terc?man oluyor elbet. Filmin konusu ??yle: Birka? ayd?r Kud?s?te ya?amakta olan Amerikal? Rebecca, ni?anl?s?ndan hen?z ayr?lm??t?r. ?srailli kad?n ?of?r Hanna?n?n kulland??? bir taksiye biner, oysa Hanna, ?rd?n?deki ?Serbest B?lge?ye gitmektedir ve kocas?n?n orta?? olan ?Amerikal?? ile bulu?up ondan y?kl? miktarda para alacakt?r. Rebecca, kendisini de g?t?rmesi i?in Hanna?y? ikna eder. ?Serbest B?lge?ye ula?t?klar?nda, bulu?tuklar? Filistinli Leyla, onlara Amerikal?n?n orada olmad???n? ve paran?n da ortadan kayboldu?unu s?yler. ?ki kad?n, Leyla?y? da alarak Amerikal?y? aramaya ba?larlar. Sava??n taraflar?n? araban?n i?inde bir araya toplayan Giati, yol boyunca Ortado?u?nun hali p?r melalini sorguluyor. Ve onlar? sava?s?z bir b?lgeye g?t?r?p ili?kilerinin nas?l d?zelebilece?ine i?aret ediyor. Giati, olduk?a ironik bir dil kullanm?? t?m bunlar? anlat?rken. Sava??n getirdi?i ekonomik zorluklar?n insanlar? ta??d??? yer de olduk?a trajikomik. Hanna ve kocas?, art?k gelir getirmeyen mand?ray? i?letmekten vazge?ip Filistinlilere z?rhl? ara? satmaya ba?lam??lar. B?lgeyi, ya?amlar?n? alt?st eden sava? tek gelir kayna?? olmu?. Giati farkl? bir yerden, kad?nlar?n g?z?nden anlat?yor t?m hikayeyi.
Ortado?u'nun de?ildik?e kanayan yaras? ?srail-Filistin sorununu, k?sa etkili diyaloglar ve i?e i?leyen m?zikle de desteklemi? Giati. Y?netmenin di?er iki filmi de t?pk? Serbest B?lge gibi Filistin-?srail sorununa de?iniyor. Film hakk?nda di?er bir nokta da Hanna Laslo'nun oyunculu?unun Cannes'da de?erini bulmu? olmas?. Laslo, 2005?te Cannes?da En ?yi Kad?n Oyuncu ?d?l??n? kapm?? bu filmdeki rol?yle? Farkl? bir pencereden bakan y?netmen, se?ti?i simgesel anlat?m nedeniyle zaman zaman do?all??? kaybetse de diyaloglar ve durumlarda k?r k?r parma??m g?z?ne tarz?nda bir ??reticilikle ?f dedirtiyorsa da adama; ta??d??? fikir k?v?lc?m?, anlat?mdaki deneysel ?abas?, baz? ince esprileri, a?lama duvar?n?n ?n?ndeki giri? sahnesi hat?r?na, ama ille de m?zi?i i?in seyredilir bu film. ?ocuk tekerlemesi devam ediyor, kasap kuzuyu kesse de yeni bir kuzu geliyor her seferinde ?ark?da. ?ark?, sonunda kuzuya da sormay? ihmal etmiyor: ?K???k kuzu niye ?ark? s?yl?yorsun, buralara bahar gelmedi daha /ne zaman bitecek bu kahrolas? k?s?rd?ng?/bug?n ne de?i?ti?? Bug?n ben de?i?tim!..

---

Serbest B?lge
(Free Zone)

Y?netmen: Amos Gitai
Senaryo: Amos Gitai, Marie-Jose Sanselme
G?r?nt? Y?netmeni: Laurent Brunet
M?zik: Chava Alberstein

Oyuncular
Natalie Portman (Rebecca)
Hana Laszlo (Hanna Ben Moshe)
Hiam Abbass (Leila)
Carmen Maura (Mrs. Breitberg)
Makram Khoury (Samir Aka "The American")
Aki Avni (Julio)
Uri Klauzner (Moshe Ben Moshe)
Liron Levo (Security A)
Tomer Russo (Security B)
Adnan Tarabshi (Gas Salesman)
Shredy Gabarin (Oasis Man)
ay?ebengi