g?ndem, darbe anayasas?ndan kurtulmak!

T?rkiye?de 1940?lar?n sonunda do?anlar, en ?ok, ?Darbeciler yarg?lans?n!? slogan?n? atm?? olanlard?r. Yine bu ve sonraki ku?aklar, 12 Mart ve 12 Eyl?l??n katletti?i devrimcilerin an?s? ?n?nde davalar?n? s?rd?recekleri s?z?n? en ?ok veren; cuntalar?, cuntac?lar? lanetlemi? ku?aklard?r.
Araya yeni bir cunta d?nemi girmedi?i i?in 12 Eyl?l??n faili cuntac?lar?n lanetlenmesi en uzun s?renler olmu?, en ?ok onlar?n ?yarg?lanmas?? istenmi?tir. Bu y?l da 12 Eyl?l??n 27. Y?l d?n?m?nde ?12 Eyl?lc?lerden hesap sorulmas?, cuntan?n su?lar?n? say?p d?k?p yarg?lama? talebini yineleyece?iz.
Hesap sorma s?reci b?ylesi uzay?nca; ku?kusuz ki hesap sormak da anlam?n? yitirip protestolara, protestocular?n say?s?n?n da giderek azald??? ?t?renlere? d?n??m??t?r. Bug?n de b?yle bir s?re?ten ge?iliyor. ??nk? g?n?m?z?n geni? gen?lik ku?aklar?, 12 Eyl?l??n sonras?nda yeti?en gen?lik; ?68 ve ?78 y?llar?yla kodlay?p niteledi?imiz zamanlar?n gen?lerini, ya?ad?klar? bu bask? ve ?iddet d?neminin faillerini, eylemlerini, ama?lar?n? ?ok anlamad?klar? hepimizin bildi?i bir ger?ektir. Bu gen?lerin ancak bir yak?nlar?; d?nemin ma?duru olanlar ya da bu konularla ilgili bir ?evreyle ba?lant?s? bulunanlar; cuntalar, onlar?n yapt?klar? ve yarg?lanmalar? konusunda bir bilgiye ya da fikre sahip olabilmektedir.
Bug?n gen?lerin b?y?k bir ?o?unlu?u; b?rakal?m gen?leri 30?lu ya?lar?n? ya?ayan orta ku?aktan emek?iler, 12 Mart ya da 12 Eyl?l??n ne oldu?u, o d?nemlerde neler olup bitti?ine dair bir fikre sahip de?illerdir. Bizim, cuntac?lar?n yarg?lanmas?nda ?srar etmemizin ise onlar i?in ?ok az anlam ifade etti?ini s?yleyebiliriz.

Darbe, devrimcilere kar?? m? yap?ld??
Burada bu durum, belki bir yan?yla birer zincirlerinden bo?anm?? bask? ve ?iddet d?nemi olan darbe d?nemlerine, ?nceki ku?aklar?n sonraki ku?aklarla ba??n? koparmak i?in ald?klar? ?nlemlere ba?lanabilirse de, ger?ek biraz daha trajik ve farkl?d?r. ??nk? bu d?nemlerde darbelerin hedefi olan ?sol?, ?sosyalist? ?evrelerin, bu ya?ananlarla ?lkenin sorunlar? aras?ndaki ba?lant?y? do?ru kavray?p, cuntan?n sald?r?s?n?n b?t?n halka y?nelik bir sald?r? olarak halk?n bilincine kaz?nmas?; cuntalar?n yeniden kurdu?u d?zene kar?? m?cadele ile ?Darbeciler yarg?lans?n? talebinin birle?tirilmesinde ba?ar?l? olduklar? s?ylenemez. Dolay?s?yla da darbeciler, halk?n g?z?nde bir avu? anar?ist, solcuya kar?? d?zeni ve disiplini koruyan, g?revlerini yaparken biraz abartsalar da sonu?ta ?kurtar?c?? konumundad?rlar. Ve cuntalar d?nemi sona erdi?inde, i?ler yeniden ?normale? d?nd???nde, sol ve sosyalist ?evreler; s?zlanan, g?rd?kleri bask?dan ?ikayet eden darbenin ma?durlar? da geni? kesimler g?z?nde s?rekli eski defterleri kar??t?ran ama gelece?e dair yeni bir ?ey s?ylemekte o kadar da istekli olmayan ?evreler olarak g?r?lm??t?r.
Hal b?yle olunca ?Cuntalar yarg?lans?n!? slogan?n? hayk?ranlar; bu d?nemde ac? ?ekmi? ya da politik olarak cuntalara kar?? bir tutum alm?? k???k bir kesim d???ndaki b?y?k halk y???nlar? indinde, cunta d?nemlerinde ac? ?eken ???l?klar? en fazla duyulan kesimdir. Ama bir s?re sonra bu ???l?klar, ???l?klardan do?an ac?ma duygusu a??n?p gitmektedir. O ?nl? romantik t?rk?deki, ?Unutma ey halk?m unutma bizi!? ???l??? gibi.

Ger?e?i cuntac?lar da itiraf etti
Ba?ka bir s?yleyi?le halk y???nlar?n?n darbeler kar??s?nda yans?zl???n?n, onlar?n yapt?klar?na kar?? duyars?zl???n?n arkas?nda (cuntalar?n, egemen g??lerin propagandas?, sermaye medyas?n?n ger?eklerin ?st?n? ?rtme ?abas? vb. yan? s?ra) bizi ilgilendiren yan?yla 12 Eyl?l ve 12 Mart darbelerinin devrimcilere, sosyalistlere, kom?nistlere kar?? yap?lm?? darbeler olarak alg?lanmas? vard?r. Oysa darbeciler, hem 12 Mart?ta hem de 12 Eyl?l?de gerek?elerini, ?artan anar?i ve ter?r?n normal ko?ullarda ?nlenemeyece?inin anla??lmas? ?zerine, asayi?i ve d?zeni sa?lamak i?in Silahl? Kuvvetler?in y?netime el koymas?? ?eklinde a??klasalar da bu asl?nda bu bir bahanedir. Darbelerin arkas?ndaki as?l neden; egemenlerin d?zenlerini, var olan ko?ullarda s?rd?rme imkanlar?n?n ortadan kalkmas? kar??s?nda, i??i s?n?f? ve emek?ilerin hak ve ??karlar?n?n bask? alt?na al?narak d?zeni yeniden kurma amac?d?r. Nitekim 12 Mart??n cunta ba?? olan d?nemin Genelkurmay Ba?kan? Orgeneral Memduh Ta?ma?, 12 Mart??n gerek?esi olarak, ?sosyal geli?menin ekonomik geli?menin ?n?ne ge?mesi?ni g?stermi?tir. Kenan Evren de 12 Eyl?l??n ger?ek rol?n?, patronlar?n 12 Eyl?l?e y?neltti?i ele?tirilere yan?t verirken; ?12 Eyl?l olmasayd? 24 Ocak Program??n? nas?l uygularlard? acaba; bunu hi? d???n?yorlar m?? sorusuyla itiraf etmi?tir.
Sorun da buradad?r; devrimcilerin, ?solcular?n?, ?sosyalistlerin? cuntalar?n kendilerine kar?? de?il de as?l olarak halk?n daha ?ok s?m?r?lmesi ve daha ?ok bask? alt?na al?nmas? i?in organize edildi?inin g?sterilememesindedir. Bu ?er?evede ??kar?lan yasalar?n, konulan kurallar?n, olu?turulan kurumlar?n s?m?r?y? art?rmaya ve halk?n kendi ??karlar?n? savunmas?n? zapturapt alt?na almaya hizmet etti?ini g?stermek; cunta ve egemen g?? odaklar?yla, devrimcilerin de?il as?l olarak halk?n kar?? kar??ya getirilmesi ?nemlidir. Ancak bunun her zaman tersi olmu?; cuntalar, devrimci g??leri ilericileri halktan tecrit ederek ezmenin kolay yollar?n? bulmu?tur. Bunda da bizleri ilgilendiren yan?yla izlenen m?cadele hatt?n?n, s?n?flar m?cadelesi anlay???n?n etkisi ?nemli olmu?tur; bug?n de halen bu etki var olmaya devam etmektedir. ??nk? yakla??m bu olunca, en iyimser hesapla halk, cuntalarla; d?zenin g??leriyle devrimciler aras?ndaki ?at??may? tarafs?zl?kla izleyen bir tutumu benimsemektedir. Ya?ad???m?z yak?n ge?mi?, son yar?m y?zy?l bu tablonun ?er?evesinde kalm??t?r.

Sahte demokratlar sahnede
Cuntalar i?lerini tamamlay?p kenara ?ekildi?inde ise egemen g??lerin ?sivil temsilcileri?, bir demokrasi kahraman? olarak ortal??a ??kmakta, memleketi cuntalardan kurtaran adamlar ve partiler rol?n? oynamaktad?rlar. Zincirbozan?da cuntan?n birka? ay misafir etti?i Demireller, Ecevitler, Baykallar cunta taraf?ndan zulme u?rat?lm??, ?demokrasi kahraman?? muamelesi g?rm??t?r. Hatta cuntan?n ekonomiden sorumlu bakan? Turgut ?zal, salt baz? ekonomik konularda cuntayla fikir ayr?l???na d??t??? i?in demokrasi m?cadelesinin ?nderi olarak propaganda edilirken, demokrasi ve ?zg?rl?kler i?in ya?am?n? ortaya koyan, i?kence tezgahlar?ndan ge?irilen, y?llarca hapislere mahkum edilen devrimciler ise ?ter?ristler? olmaktan kurtulamam??; cuntan?n sonras?ndaki ?demokrasi d?zeni?nde de cezaevleri ve i?kence tezgahlar?, i?lemeye aral?ks?z devam etmi?tir.
Oysa ?demokrasi kahraman?? olarak g?sterilen b?t?n siyaset erbab?, cunta d?neminde olup biteni a??k?a ya da ?st? ?rt?l? olarak desteklemi?, onlar?n yapt?klar?n?n halk taraf?ndan me?ru g?r?lmesi i?in b?t?n etki ve otoritelerini kullanm??t?r. 12 Eyl?l sonras?n?n ?zal?? (ANAP??) ve Demirel?i gibi, ?imdi de Tayyip Erdo?an ve partisi, b?yle ?demokrasi m?cadelesi veren? bir mihrak olarak g?sterilmektedir.
Cuntalar?n, onlar?n izledikleri politikalar?n arkas?nda ya da cuntalara kar??ym?? gibi davranan burjuva mihraklar?n arkas?nda kimlerin mevzilendi?i yeterince dikkate al?nmad???nda, ortaya abs?rd bir tablo da ??kmaktad?r. Bu oyun son y?llarda yenilenmektedir. AKP ve Tayyip Erdo?an, kendisini stat?kocu g??lere kar?? demokrasi m?cadelesi veren ?ger?ek bir demokrat? gibi ortaya atarken asker ve sivil stat?kocu, ?e?itli adlar alt?ndaki k?z?lelmac? fa?izan g??ler ise kendilerini, ?eriata kar?? cumhuriyetin ileri kazan?mlar?n? koruyan, Amerika?n?n planlar?n? bozan g??ler olarak g?stermeye ?al??maktad?rlar. Bunu bu y?l i?inde ?ok a??k ya?ad?k.

12 Eyl?l Anayasas??na hay?r!
Bu ?lkede ?D?zene hay?r?, ?12 Eyl?l Anayasas??na hay?r? diye en ?ok slogan atanlar ?e?itli fraksiyonlardan devrimcilerdi, ?sosyalistler?di. Ama se?imden ?nceki s?reci provoke etmek isteyen, bu yolla iktidar m?cadelesi y?r?ten asker ve sivil g?? odaklar?n?n ?Cumhuriyet tehdit alt?nda?, ??eriat geliyor? palavras? do?rultusunda soka?a d?k?len milyonlarca, kendini ilerici demokrat sayan insan (bu kesim, ortalama a??s?ndan yakla??ld???nda bizlerin de en kolay ula?t??? kesimdir), ?T?rkiye laiktir laik kalacak? hayk?r??lar?yla d?zen savunuculu?una soyundurulmu?tur. Dolay?s?yla bu emek?ileri ezen, ?lkeyi u?uruma g?t?ren d?zen ?laik ve demokrat? ilan edilmi?; solcular, ilericiler de bunun savunucusu konumuna itilmi?tir. Tersten, Tayyip Erdo?an ve partisi, dinci, gerici, bir b?l?m? de a??k?a ?eriat?? olan g??ler ise halk? ezen, i?sizlik dayatan, yoksulluktan insanlar?n anas?n? a?latan bu d?zeni de?i?tirmek isteyen ki?iler konumuna itilmi?tir. Sermayenin ideologlar?, bu abs?rd duruma a??kl?k getirmek ?zere i?i, ?dris K???k?mer?in ??slamc? Do?ucu Halk Cephesi? tezini yeniden g?ndeme getirmeye kadar vard?rm??lar; b?ylece AKP?ye soldan verilen deste?e me?ruiyet sa?larken AKP?ye sol, entelekt?el ayd?nlar?n akmas?n? sa?layacak eski patikay? yeniden a?m??lard?r. Zafer ?sk?l, Ertu?rul G?nay gibi eskinin naml? ?solcular??, bu patikay? geni?letmi?ler, pek ?ok ?solcu ayd?n??n, bu yoldan ge?mek i?in kendisine dayanaklar yaratt???na dair i?aretler de ortaya ??km??t?r.

?ki gerici kamp kendi ama?lar?n?n pe?inde!
AKP?nin giri?ti?i anayasa de?i?ikli?i, cuntalar ve sermaye odaklar?n?n toplumu b?lerek kendi ama?lar? do?rultusunda kullanma oyununun yeniden, bu sefer de AKP taraf?ndan, se?imdeki b?l?nmelere uygun olarak ortaya konaca??n? g?stermektedir.
?Cunta anayasas?na hay?r?, ?12 Eyl?l Anayasas? de?i?sin? sloganlar?yla sokaklara d?k?lenler, herkesten ?ok solculard?r, ilericilerdir. Ama ?yle anla??lmaktad?r ki CHP ve asker-sivil Kemalist ?evreler, ?AKP kendi anayasas?n? yapacak? tezine dayanarak 12 Eyl?l Anayasas??na sar?lacakt?r.
AKP ise ?Bu anayasa 12 Eyl?lc?lerin yapt??? anayasad?r. Bu kez siviller bir anayasa yapmal?d?r. Demokrasinin geni?letilmesi i?in anayasan?n de?i?tirilmesi zorunludur? tezine sar?lacakt?r.

Peki o zaman ne yap?lmal?d?r?
E?er ?o?u zaman yap?ld??? gibi, bu anayasa de?i?ikli?inde de tart??ma iki taraf?n ama?lar? ve s?yledikleri ?st?nden bir tercih bi?iminde olursa; bu, kesinlikle emek ve demokrasi g??lerinin ?at??an g??lerden birisinin yede?ine d??mesi olur. Ama e?er, y?llard?r ?ne s?r?len talepleri i?in bir m?cadele; ger?ekten demokratik muhtevada bir anayasa i?in m?cadele i?in yeni bir g?? oda?? olarak ortaya ??k?labilirse, bug?nk? ko?ullarda, K?rt sorununun demokratik ??z?m?n?n yolunu a?an, ger?ek bir laisizmin yayg?nla?mas? ?abalar?na g?? veren, ?lkenin antiemperyalist kazan?mlar?n? koruyan ve demokrasi ve ?zg?rl?klerin geni?letilmesinin ?n?n? a?an, eme?in kazan?mlar?n? koruyan; b?y?k sermayenin, tekellerin, uluslararas? sermaye g??lerinin manevra alanlar?n? s?n?rlayan, ?lkenin do?al ve tarihi varl?klar?n? koruyan bir anayasa yap?lmas?n?n yolu a??labilir.

Demokratik bir anayasa i?in m?cadele!
E?er b?yle bir anlay??la yola ??k?l?rsa, anayasa bak?m?ndan istenen hedeflerin gerisinde kal?nsa bile, ?lkenin emek ve demokrasi g??leri, birle?ip m?cadele etme bak?m?ndan ileri mevzilere girecek bir pozisyon elde edebilirler. Bu y?zdendir ki anayasa tart??mas?nda, ne d???nda kal?nacak ne de se?im s?recinde olu?mu? ve ikisi de sermaye d?zenini savunan kamplar aras?nda tercih yap?lacakt?r. Tersine, bug?n T?rkiye?nin demokratik birikimi, demokratik bir anayasa yapman?n imkan?n? vermektedir. T?rkiye?nin demokrasi g??leri, bu birikimi yeterince de?erlendirmek g?reviyle kar?? kar??yad?rlar.
12 Eyl?l??n 27. y?l?nda, bu g?revimizi lay?k?yla yapmak i?in birle?me yoluna girebilirsek, ?12 Eyl?lc?ler yarg?lans?n? slogan?, ?z?ne uygun bir slogan haline gelebilir.
?hsan ?aralan