09 Eylül 2007 00:00

?ZG?RL?K

?Yarg?? ?zg?rl?klerin g?vencesidir.?Bu s?z, demokrasiyi devlet bi?imi olarak benimseyerek ?rg?tlenmi? toplumlarda, demokratik ve adil yarg?laman?n yap?lanmas?n? ve i?leyi?ini anlat?r;

Paylaş

?Yarg?? ?zg?rl?klerin g?vencesidir.?
Bu s?z, demokrasiyi devlet bi?imi olarak benimseyerek ?rg?tlenmi? toplumlarda, demokratik ve adil yarg?laman?n yap?lanmas?n? ve i?leyi?ini anlat?r; toplumun adalete ula?abilme iste?ini ve umudunu ger?ekli?e d?n??t?rece?ine inan?lan s?reci ifade eder.
S?z? i?eri?inden soyutlar ve bir mesle?e y?klenen, o mesle?i y?celten de?er yarg?s?ndan ibaret bir deyi?e indirgersek, adalet tutkusundaki heyecan da yarg??lar?n giderek keyfili?e kayabilen bireysel d?nyalar?nda s?nmeye ba?lay?verir.
Yeni yarg? y?l?na ba?larken, biri Fransa?da di?eri ?lkemde yap?lan iki a??klama beni d???nd?rd?, kayg?lar?m? dile getiriyorum.
Fransa?n?n yeni Adalet Bakan? bir televizyon konu?mas?nda, ?En ?st me?ruiyet, iktidar g?c?n? kurmas? i?in Nicolas Sarkozy?yi (Devlet Ba?kan?) se?en Frans?z vatanda?lar?n?n iradesidir. Yarg??lar, bu ?st me?ruiyet temelinde adalet da??t?rlar? dedi. Yarg??lar Sendikas? Ba?kan? hemen yan?tlad? : ?Yarg??lar, Nicolas Sarkozy ad?na de?il Fransa halk? ad?na karar verirler.? Yarg?? Sendikalar? Birli?i Genel Sekreteri ?kuvvetler ayr?l???n? tamamen monar?ist anlay??a dayand?ran? bu g?r??? k?nad?. Savc?lar?n ?rg?t? de ele?tiriye kat?ld? : ?Bizler vicdan?m?z?n sesini dile getiririz, bir ?st otoritenin s?zc?s? de?iliz.?
Yarg?lama yap?l?r, yarg?? karar verir. Yarg?c?n h?km?, g?? kullanma yetkisine sahip devlet kurumlar?n? harekete ge?irebilen kamu g?c?n? olu?turur. Adalet anlay???n? temellendiren yarg? felsefesi de tam bu noktada ?nem kazan?r: Yarg?laman?n ve yarg?lama s?reci sonunda kurulan h?km?n kamu g?c?n? olu?turmas?n? sa?layan me?ruiyet zemini nedir?
Demokrasilerde yarg?lama s?reci, belli istisnalar d???nda kullan?lmas? ve ba?vurulmas? yasaklanm?? bireysel g?c?n toplumsal g?ce d?n??me s?recidir; kamu g?c? de toplumsalla?m?? bireysel g?c? tan?mlar. Bu nedenle yarg?n?n me?ruiyeti, devleti olu?turan toplumun egemenli?idir. Toplumun egemenli?i de toplumsalla?m?? bireysel egemenli?i ifade etmiyor mu?
Yarg?n?n ve kamu g?c?n?n me?ruiyetini toplumsal egemenlikten ba?ka bir g?ce, ?rne?in devletin kudretine ya da toplumun ?o?unluk da olsa bir kesiminin iradesine ba?layan anlay?? demokrasiyle ba?da?maz; monar?ik, despotik, ne derseniz deyin, demokrasi kar??t? bir anlay?? olarak nitelendirilir.
?lkemde, Yarg?tay Ba?kan? adli y?l?n a??l??? nedeniyle yapt??? konu?mada, ?T?rkiye Cumhuriyeti?nin ?niter yap?s?n?, ?lkesi ve milletiyle b?l?nmez b?t?nl???n? koruma(k) da Yarg?tay??n en ?nemli ve vazge?ilmez sorumlulu?u(dur)? dedi. Oysa demokrasilerde yarg? organlar?, var olan yasal d?zenlemeleri, hukuki ?er?evede kalarak ?zg?rl?klerin ?n?n? a?an yorumlarla uygularlar; yarg? organlar?n?n bir ?eyleri ?korumak? ya da kollamak? i?levi yoktur.
K?saca yarg? organlar?, yarg?n?n g?venlik g??leri de?illerdir. Aksini savunursak yarg?n?n siyasalla?mas?na yol a?ar?z. ?Yarg?? ?zg?rl???n g?vencesidir? s?z?, yarg??lar?n yarg?n?n g?venlik g??lerine d?n??mesine kar?? dile getirilen bir deyi?tir. ?niter yap?y? korumak g?venlik g??lerinin (Emniyet g??leri, Silahl? Kuvvetler) ve TBMM?nin, siyasi olu?umlar?n i?idir, g?revidir.
Yeni bir anayasa gere?i tart???l?yor. Birileri ??ksa federal devlet bi?imini savunsa, yarg?n?n tutumu ne olacak ? Yarg?tay, federal devlet ?nerisinin ?niter devleti inkar anlam?na geldi?ine karar verirse, ?neri sahipleri ?niter devleti korumak ad?na hapis cezas? ile mi cezaland?r?lacaklar? D???nce ?zg?rl??? ne olacak? Yarg?? ??niter devleti koruma? sorumlulu?uyla m?, yoksa ??zg?rl???n g?vencesi olma? kararl?l???yla m? h?k?m kuracak?
Fransa?da sa?dan sola t?m yarg?? ve savc? ?rg?tleri, Adalet Bakan??n?n a??klamas?na tepki g?sterdiler.
Biz sessiziz, yorum yok!...
Y?cel Sayman
ÖNCEKİ HABER

KESK tar?m i??ilerini ziyaret etti

SONRAKİ HABER

?nce g?z yumdular ?imdi y?k?yorlar

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...