GER?EK

??? Kanunu?nun Etkin Uygulanmas?nda ?kili Sosyal Diyalog Modeli Olu?turma? projesinin, Hak-?? ve T?SK aras?nda imzalanan protokolle tamamland???na ili?kin haber, ?ar?amba g?n? Evrensel?de yer alm??t?. D?n de Seyit Aslan arkada??m?z k??esinde; ?ideolojik olmayan sendikac?l?k? olarak nitelenen bu anlay???, as?l ?imdi ideolojik sendikac?l??a ge?ildi?ini ?ne s?rerek ele?tirdi.
Ger?ekte, s?n?fl? bir toplumda ?ideolojik olmayan bir ?ey (hele sendikac?l?ktan s?z ediyorsak) yok?tur. ?B?t?n ideolojilere kar?? olmak? bile bir ideolojik tutumdur. Egemen olan, mevcut gidi?attan memnun olmayan kar?? taraf?; ?ideolojik olmak?la, ?ideolojik davranmak?la su?layagelmi?tir.
Onun i?in de e?er birileri kar??dakini ?ideolojik davranmak?la su?luyorsa; bilin ki kendi ideolojik davran??lar?n?n ?st?n? ?rtmek istiyordur. Ger?ek ya?amda bunun bir istisnas? yoktur.
12 EYL?L ?NCES?NDE DE SEND?KACILIK UZLA?MACIYDI!
Sendikal alana d?nersek; 12 Eyl?l?den ?ce de sonra da T?rkiye?de yap?lan sendikac?l?k literat?r?nde ?uzla?mac? sendikac?l?k?, ?s?n?f i?birlik?isi sendikac?l?k?t?r. ??nk? T?rkiye?de sendikal m?cadele, onun ?st?nde bi?imlendi?i anlay?? ve yasalar; i??i s?n?f?n?n m?cadele ?rg?tleri olarak kurulan sendikalar, zamanla s?n?f i?birli?i kurumlar?na d?n??t?r?lm??; Amerika ve Avrupa?n?n kapitalizme itiraz etmeyen, kapitalist sistem i?inde i??ilerin ?al??ma ve ya?ama ko?ullar?n? iyile?tirmekle s?n?rl? bir sendikac?l???n dolays?z m?dahaleleriyle olu?mu?tu. Ve T?rkiye?deki sendikalar da; T?rk-?? de D?SK de dahil, kapitalizmi y?kmay? de?il, onun i?inde i??ilerin haklar?n?n iyile?tirilmesini talep ederek s?n?rl? bir sendikac?l?k anlay???n? savunan sendikalar oldular. Aralar?ndaki fark, bunu nas?l sa?layacaklar? konusundayd?: Bu uzla?man?n bir taraf? olan sendikalar?n, m?cadele ederek i??inin a??rl???n? duyurmas? m?, yoksa masa ba??nda konu?arak patronlarla anla?malar? m? gerekiyordu?
GREV VE T?S HAKKININ TEMEL? ?NKAR ED?L?YOR
Bu sendikac?l?k anlay???nda sendikalar?n yan? s?ra patronlar da, b?yle bir uzla?may? benimsiyor; sendikalar? ve i??ilerin kendi isteklerini kabul ettirmek i?in miting, g?steri, grev, T?S gibi haklar? kullanarak bir ?sosyal taraf? olarak haklar?n? me?ru g?r?yorlard?. Elbette bu da ideolojik bir sendikac?l?kt? (*) ama iddia edildi?i gibi i??i s?n?f?n?n ideolojisinden de?il sermaye s?n?f?n?n, kapitalist s?n?f?n ideolojisinden kaynaklanan bir tutumdu. ??nk? burada patronlar, kapitalist sistemin esas?na ili?kin bir ?d?n vermiyorlar; sendikalar ise kapitalizmi y?kmay? ama?layan de?il, kapitalizmin varl???n? tehdit etmeyen bir ?izgiye ?ekiliyor, kapitalist s?m?r?y? ortadan kald?rma ?izgisi terk ediliyordu.
Uzunca bir zamandan beri AB ?lkelerinde, ?sosyal diyalog? kavram? etraf?nda uzla?mac? sendikac?l?k kendisini yeniliyordu. ??nk? eskisi gibi i??i s?n?f?n? masan?n ?te taraf?nda g?rme konusunda verdikleri tavize, art?k gerek kalmad???n? s?yl?yorlar; ?Sosyal taraflar sendikac?l??? de?il sosyal ortak sendikac?l???na gerek var? diyorlard?. B?ylece onlar, sadece bir terminoloji de?i?ikli?i yapm?yorlar, tersine sendikay?; ?i??inin, sendikan?n sosyal taraf olmas??n?n kabul?n?n sonucu olan grev, T?S, direni?, miting ve g?steri yaparak haklar?n? savunmada gereksiz, temelsiz hale getiriyorlar. ??nk? i??ilerle kapitalistler, masan?n ayn? taraf?nda oturan ?sosyal ortaklar?sa; o zaman kim kime kar??, ni?in grev yapacak, neden direnecektir?.. Bir ad?m sonra patronlar ve uzant?s? sendikac?lar?n g?ndeme getirecekleri budur.
SIRA, ?SEND?KA DA GEREKS?Z?E GEL?YOR
Hak-?? ve T?SK?in imzalad?klar? proje de zaten AB destekli bir projeydi.
?imdi at?lan bu ad?m?n; grevdi, toplus?zle?meydi gibi iki ayr? s?n?f?n varl???, bu s?n?flar?n da ??karlar?n?n, hi? olmazsa bir hayli ?eli?ti?i varsay?m?na dayanan haklar?n gereksizli?inin ilan edilmesinin ?n ad?m? oldu?unu g?rmemek i?in b?rakal?m s?n?flar m?cadelesi tarihini, yak?n ge?mi?i hi? bilmemi?, hi? ya?amam?? olmak gerek. ??nk? ?Art?k sosyal taraflar yok, sosyal ortaklar vard?r? diyenler i?in art?k grevdir, T?S?tir gibi bir sorun yoktur. ??nk? b?ylece taraflar ortadan kalkt???na g?re, ortaklar?n birbirine kar?? direni?ler, grevler ger?ekle?tirdikleri, T?S yapt?klar? g?r?lm?? bir ?ey midir?
Daha bug?nden ?unu bile s?yleyebiliriz: ?Sosyal ortakl?k? iddias?na oturtulan sendikac?l?k, sendikac?l?k kavram?yla akl?m?za gelen her ?eyin reddidir. Bu y?zden de bu proje i?inde yer alanlara illa bir sendikac?l?k s?fat? tak?lacaksa, ?ar damar? ?atlam?? sendikac?l?k? diyebiliriz. Bu da olsa olsa, eskiden patronlarla i?birli?i i?inde kurulan ve i??ilerin, ancak ba?ka bir sendikaya girmek istediklerinde ?yesi olduklar?n? ??rendikleri sar? sendikac?l??a benzer. Ancak sar? sendikac?l?k bile sonu?ta sendikac?l??? reddetmiyordu.
AR DAMARI ?ATLAMI?LARA KAR?I AMANSIZ B?R M?CADELE!
Bu sendikac?l???n s?zc?leri, Hak-???in bu projeye imza atan yetkilileri ve bir bilim insan? olarak bu projeye katk?lar sa?lad??? anla??lan ODT? ??retim ?yesi Prof. Dr. Nurhan S?ral, bu ?ar damar? ?atlam??l???n? s?zc?leri ve savunucular? olarak sahneye ??km??lard?r.
Hi?bir sendikac?, ?Bunu ?u konfederasyon yapm??t?r, bizi ilgilendirmez? diye d???nme l?ks?ne sahip de?ildir.
??nk? bu giri?im, patronlar?n uzunca bir zamandan beri haz?rlad?klar? bir hamleydi ve bir i??i sendikas? konfederasyonunu da yanlar?na al?p bunu yaparak, asl?nda sendikal camiay? ortadan b?lm??lerdir. Dahas?, arkalar?nda Avrupal? sendikalar vard?r. Dolay?s?yla es ge?ilecek, ?st?nden atlan?p ge?ilecek bir olayla kar?? kar??ya de?iliz.
Hak-???e gelince; bu h?k?met yanl?s? konfederasyon, ?imdi de T?SK?le ayn? tarafta oldu?unu ilan etmi?tir. Bu ?ar damar? ?atlam?? sendikac?l???? savunaca??n? imza alt?na alan sendikac?lar i?in burada s?ylenecek her ?ey yetersiz kalacakt?r!

(*) ??in ilginci, ?imdi bu ge?mi? y?llar?n sendikac?l???n? ?ideolojik sendikac?l?k? diye su?layanlar, daha d?n bu sendikac?l??? s?n?f sendikac?l??? kar??s?nda ?ideolojik olmayan sendikac?l?k? olarak savunuyordu. ??nk? s?n?flar aras?ndaki m?cadele, onlar?n s?n?f sendikac?l??? cephesinden gelen bask?lara kar??, bu ?sosyal taraf? sendikac?l???na sar?lmalar?na yol a??yordu. ?imdi art?k ?daha ileriye gitmek? istiyorlar! Varacaklar? yer de; sendika diye bir kurum iki y?zy?l ?nce ortaya ??kt?, art?k ?a??m?zda bu kuruma gerek kalmam?? olacakt?r.
?. Sabri Durmaz