MERCEK

Amerikan D??i?leri Bakanl????n?n temsilcilerinden Nicholas Burns?un, T?rkiye ?gezisi? ?ncesinde yapt??? a??klamalar, hem T?rkiye?nin de i?inde bulundu?u b?lgeye ili?kin Amerikan politikas? hem de bu politika ?er?evesinde T?rkiye egemenlerine ve Erdo?an-G?l y?netimindeki Amerikanc? g??lere ?verilen rol? a??s?ndan, ?arp?c? denilebilecek kadar a??kl?k ta??yordu. ?T?rkiye, bizim Geni? Ortado?u?daki ??karlar?m?z i?in kritik ?nemde? diyen Burns, Bush y?netiminin, AKP?nin se?im ba?ar?s? ve A. G?l??n cumhurba?kan? se?ilmesinden duydu?u sevin? ve ho?nutlu?u da alenen ilan ediyordu. ?T?rk demokrasisinin M?sl?man d?nyas?ndaki en etkili demokrasi oldu?unu? iddia eden ABD s?zc?s?, T?rkiye a??s?ndan ?d?? politikada daha b?y?k sorumluluklar ?stlenece?i bir d?nemin ba?lad????na da h?kmediyordu. ?ABD, Cumhurba?kan? Abdullah G?l ve Ba?bakan Recep Tayyip Erdo?an ile m?kemmel ili?kilerin devam etmesini bekliyor? diyen Burns, ?Bush ve Rice??n, G?l ve Erdo?an?? yak?ndan tan?d???n? ve birlikte ?al??t?klar?n??; onlar?, ?g?venilir isimler? olarak bildiklerini belirterek ?Bize verdikleri s?zleri tuttular. Daima ABD?nin iyi m?ttefikleri oldular. Bu ili?kileri geli?tirmek i?in ?ok ?al??t?k? diye, ?ecaat arz etmekten de ka??nmam??t?.
Bu a??klamalar?ndan sonra Burns Ankara?ya geldi. Benzeri yorumlar?n? yinelerken, ABD?ye Amerikan y?neticileriyle g?r??meye giden Erdo?an ile bu do?rultuda g?r??melerin yap?laca??n? da haber vermi? oldu. Amerikan y?netimi, T?rkiye?de G?l-Erdo?an ve ekibinin y?netimindeki h?k?meti, kendi politikalar?n?n prati?e ge?irilmesi i?in ??ok ?nemli? bir olanak olarak g?rmektedir. Burns, Bush ve Rice??n ad?n? vererek, onlar?n ?G?l ve Erdo?an?? yak?ndan tan?d?klar?n?, birlikte ?al??t?klar?n?? belirtiyor ve bu ?ikili, kendilerine verdikleri s?zleri daima tuttuklar? i?in ?n?m?zdeki d?nemde de onlarla ?al??mada g??l?k ?ekmeyeceklerini; ??nk? onlar?n ?daima ABD?nin iyi m?ttefikleri olduklar?n?? s?yl?yor.
Ortadaki ger?ek ?u: ABD?nin ?Geni? Ortado?u? dedi?i b?lgedeki ??karlar?n?n, yine kendisinin a??klama ve uygulamalar?nca kan?tlanan ?gerekler?i, Irak ve Afganistan i?gallerini getiren, ?ran ve Suriye ba?ta olmak ?zere bu ??karlara ?u ya da bu nedenle ve ?u ya da bu d?zeyde kar?? ??kan ?lkelerin de hedefe konmas?n? sa?layan ?gerek?lerdir. Amerikan politikas?, hammadde kaynaklar?n?n, petrol-do?al gaz ba?ta olmak ?zere enerji iletim yollar?n?n, kara ve deniz sular?n?n ve ba?lant?l? olarak topraklar?n i?gali ve denetimini i?ermektedir. Yay?lmac?-sava??? bir politikad?r; ?srail Siyonizmi ba?ta olmak ?zere i?birlik?i g??leri yedekte tutmay?, yedeklenmeye itiraz politikalar?n? ac?mas?zca cezaland?rmay?, Filistin topraklar?n?n ve Suriye?ye ait Golan Tepeleri?nin i?gali t?r?nden i?birlik?i g??lerin politikalar?n?n desteklenmesi ve onaylanmas?n? i?ermektedir. Burns, bu politika do?rultusunda 2008?in ?daha kritik ?nem ta??d???n?? belirtmekte ve burada da Amerika?n?n g?venilir adamlar? olarak sayd??? T?rkiye y?neticileri arac?l???yla T?rkiye?ye ?daha fazla rol d??ece?ini?; denebilir ki, g?venle a??klamaktad?r. Bu g?vene, G?l-Erdo?an?la ?birlikte ?al??ma?lar?n?n sonucu olarak ula?t?klar?n?, onlar?n, kendilerinin ?iyi m?ttefikleri olduklar?n?? s?ylemektedir.
Amerikan politikas?, i?gal ve sald?r?y?, hammadde kaynaklar?, onlar?n bat? pazarlar?na iletilmesi yollar?, topraklar, deniz ve kara sular? ?zerine ?at??ma ve askeri g??le dayatmay?; ?Geni? Ortado?u? ve Kuzey Afrika?da Amerikan ??karlar?n?n ifadesi olan yay?lmac?-sava??? ?izginin s?rd?r?lmesini ifade etti?ine g?re bu ?g?venilir m?ttefik?ler; bu ?birlikte ?al???lan g?venilir ki?iler? y?netimindeki h?k?met ve g??ler ne yapacaklard?r?
Sorunun cevab? olduk?a a??kt?r: Amerikan ??karlar? y?n?nde politikalar izleyerek ?g?venilir ki?i? kimli?ini korumaya, ?birlikte ?al??ma?ya devam edeceklerdir. Tutumlar?, a??klamalar?, program olarak a??klad?klar? uygulanacak politikalar? bunu g?steriyor. Bu, ?n?m?zdeki d?nemde T?rkiye?nin, Amerikan sermayesi ve y?netiminin; Pentagon ve Beyaz Saray karargah?n?n ??karlar? do?rultusunda daha tehlikeli ve provokatif politikalar?n i?ine s?r?klenmesi demektir.
ABD?nin ??karlar? i?in d?nyay? kana bulamaktan geri durmayaca??n?n a??kl?k kazand??? bir d?nemde,?Bug?n T?rkiye?nin bizim i?in ?nemi, eskisinden bile daha fazla. Ortado?u, bizim ulusal g?venlik ??karlar?m?z i?in d?nyada en hayati b?lge? diyen Amerikan y?neticilerinin, T?rkiye?yi i?ine s?r?kleyebilece?i bu b?y?k tehlikeyi, ancak T?rkiye?nin t?m milliyetlerden i??i-emek?i g??lerinin, ilerici antiemperyalist ve yurtsever kesimlerinin birle?ik ve etkili bir m?cadelesi kurtarabilir. ??birlik?ilik politikas?n?n etkisizle?tirilmesi, i?birlik?ilerin kendilerinden beklenemez. Baksan?za Burns, ?Abdullah G?l??n, ?lkemizin bir dostu olarak cumhurba?kan? se?ilmesini ?ok b?y?k bir memnuniyetle kar??l?yoruz? diyor ve ?Dengemizi yeniden kazand?k. Bu se?imlerle beraber, daha g??l? ba?lara sahip olma f?rsat? var? diye g?venle konu?uyor.
A. Cihan Soylu