NOT

?nce bir soru: Yap?lan ?yeni anayasa? tart??malar? bir yana, toplumsal muhalefet dinamiklerinin mevcut durumu g?z ?n?nde bulunduruldu?unda, AKP H?k?meti?nin haz?rlad??? anayasan?n ger?ekten ?yeni? olmas? m?mk?n m?d?r? Kapitalist sistemin temel ?er?evesini yads?mas? elbette beklenemez (zira bu bir devlet iktidar? sorunudur) ama sosyal haklar ve burjuva nitelikte de olsa yararlan?labilecek demokratik ?zg?rl?kler a??s?ndan kayda de?er bir yenili?in olmayaca?? a???a ??km??t?r bile. AKP?nin anayasa tasla?? da bunu kan?tl?yor zaten. Taslak, yeni olmaktan ?te, mevcut olan?n belirli ?l??lerde revize edilmesinden ba?ka bir ?eye i?aret etmiyor. Zaten ilk bak??ta g?ze ?arpan bu durum tart???l?yor ve daha da tart???lacakt?r. Burada AKP tasla??n? tart??mayaca??z ama ?yeni anayasa? giri?iminin ger?ekten ?yeni? bir sonu? do?urmayaca??n? ?ng?rmek i?in ille de AKP tasla??n? g?rmek gerekmedi?ini s?yl?yoruz.
Ba?tan da s?yledi?imiz gibi muhalefetin durumu ile anayasal de?i?im aras?nda dolays?z bir ili?ki vard?r. Ba?ka bir deyi?le ge?ekten yeni bir anayasa sorunu esas olarak bir muhalefet sorunudur. ?rg?tl? bir muhalefetin taleplerini i?eren, kitlelerin g??l? eylemleri ?zerinden y?kselen bir hareketin s?k??t?rmas? sonucu dayat?lan ?de?i?iklik?ler ancak ger?ekten ?yenilik? say?labilir. Yoksa s?z konusu ?yeni?lik, sistem unsurlar?n?n aras?ndaki g?? dengelerinin anayasa metnine yans?mas?n?n ?l??s?n? ifade eder, o kadar. Egemen olanlar?n cephesinde ?yeni? diye de?erlendirilebilecek bu yans?malar?n, y?netilenlerin ya?am?na hay?rla an?labilecek yenilikler katmayaca?? ise a??k olsa gerek.
Bu ?l??ler i?erisinde bakt???m?zda, ?yeni anayasa? konusunun esas itibariyle y?netilenler cephesinden bir dayatman?n sonucu olmad??? ortadad?r. K?rtlerin anayasal tan?nmay? da i?eren kimlik m?cadeleleri d???nda kitlesel dayanaklar? olan ?rg?tl? ve eylemli bir ?yeni anayasa? talebi s?z konusu olmad?. (Burada bir parantez a?mak gerekiyor: K?rt demokratik hareketine y?nelik ?u son ku?atma dalgas?yla, her zamanki rutinli?inin yan? s?ra, K?rt siyasetinin ve taleplerinin anayasa tart??malar?ndan ?telenmesinin ama?land??? da s?ylenebilir. Zira y?netilenler cephesinden anayasa tart??malar?n? zorlayacak tek alan K?rtlerin kimlik talepleridir. Sonu?ta Meclis?e yans?yacak kadar belirli bir toplumsal g?ce eri?mi? olan bu talebin anayasa tart??malar?ndan d??lanmas? ?nemlidir. Burada, bug?n anayasa tart??mas?nda ?eki?en g??lerin fiili mutabakat?n?n alt?n? ?izmek gerekiyor elbette. ?zellikle bu d?nem ?ter?r ve b?l?c?l?kle? ?zde?le?tirilmi? K?rt imaj?na gereksinim vard?r. ?rne?in, Ankara?y? viran edecek bombalarla ha??r ne?ir olacak kadar g?z? d?nm?? ?ter?r ?rg?t??nden ve onun ?destek?ileri?nden gelecek hangi anayasal talep ciddiye al?nabilir ki! Dikkat edilirse, yeni anayasa denildi?inde akla gelebilecek ilk konulardan olan vatanda?l?k, kimlik ve anadil sorununun ?s?men alt?? edilmesi; Ankara?daki bomba, DTP?li vekillere y?nelik dava k?ska?lar?, PKK-?calan-DTP ili?kilerinin yeniden g?ndeme getirilmesi vb. g?r?lt?ler e?li?inde ger?ekle?ti.) Evet, K?rt hareketi bir yana, bug?n bile, b?t?n sermaye ve iktidar unsurlar?n?n ?u ya da bu ?ekilde m?dahil olduklar? tart??ma s?recinde, ?rne?in bir tek i??i sendikas?n?n, g?stermelik de olsa, (b?rak?n eylemi!) herhangi bir a??klamas?na tan?k olam?yoruz. O bak?mdan da, tam bir ?a?lamayana ekmek yok? s?z?n? ?a?r??t?r?r bi?imde, ?yeni anayasa? konusu, egemen g??lerin kendi i? dengelerini yeniden tan?mlamalar? ihtiyac?na yan?t olarak g?ndeme geldi ve ?yle s?r?yor. Sonu?lar?n?n da yine bu ?i?? dengeler ba?lam?nda ?ekillenece?i a??k...
Aksi beklentilere sahip herkesi bekleyen sadece derin bir hayal k?r?kl???d?r. Se?im sonu?lar?na bakarak, AKP?nin stat?kocu g??lerle ?at??arak ?zg?rl?k?? bir anayasa olu?turaca?? beklentisinde olan ve utanma duygusunu kaybetmemi? baz? liberaller, AKP?nin tasla?? ortaya ??k?nca, hayal k?r?kl?klar?n? ifade etmeye ba?lad?lar zaten. ?u s?zler Fehmi Koru?dan: ?Yeni bir anayasa yazmak elbette sorunludur. Fincanc? kat?rlar?n? ?rk?t?r ve g?r?lt? kopar?r. G?r?lt? koparsa kopsun... Kar??n?za dikilirlerse dikilsinler... G?k kubbeyi ba??n?za ge?irmeye kalk???rlarsa kalk??s?nlar... Bunlar? g?ze almadan anayasay? de?i?tirmeyi d???nmek bo? bir hevestir. Halk, son se?imde, oyunu, bu m?l?hazalar? da d???nerek kulland?; b?t?n partiler nasiplerine d??en oy kadar anayasa de?i?ikli?i konusunda da sand?k sonucundan ders ??karmak zorunda. Anayasa konusunda iyi niyetli olanlar k?t? y?ntemlerini bir daha g?zden ge?irmeli.? Koru?nun AKP?ye ili?kin ?iyi niyet?ini onun i?aret etti?i ?fincanc? kat?rlar?yla? belirtti?i ?at??may? ?g?ze alamayaca??? notunu da d??erek bir yana b?rakal?m. Onunla birlikte ?o?u ?akil adam?n? da as?l yan?lg?lar?, AKP?den ?zg?rl?k?? bir anayasa beklentisine esas olarak se?im sonu?lar?n? dayanak yapmalar?d?r. Oysa se?im sonu?lar? ?lkenin toplumsal ger?ekli?i a??s?ndan ger?ekten yeni bir anayasa gerektiren, ?yepyeni? bir durum yaratmad?. Olsa olsa mevcut durumun aynas? oldu. Eylemli, ?rg?tl? bir halk hareketinin olmad??? bu tablonun yans?yaca?? anayasa ise ?eskinin revizyonu?ndan ?teye gidemeyecek olan bir ?yenilik? oluyor i?te! Be? y?ll?k anti demokratik onca icraat?n? bir kenara b?rakarak, y?zde 47 oy ald? diye ?i?te T?rkiye?nin burjuva demokratik devrimini tamamlayacak siyasal g?? AKP?dir? diyen ?Birikimli solcu?nun da bu ?yenilik?ten nas?l yararlanaca?? ise ayr? bir maharet gerektirecektir herhalde!
Vedat ?lbeyo?lu