26 Eylül 2007 00:00

Onlar zaten kazand?lar

Antalya Serbest B?lge?de kurulu Novamed?de ?al??an 81 i??inin grevi, bug?n tam bir y?l?n? doldurdu. Bir y?l ?nce bask?lara, yasaklara, a?a??lamalara kar?? ba?layan grev, hen?z sonu?lanmam?? olmas?na ra?men ?ok ?ey kazand?rd?;...

Paylaş

Antalya Serbest B?lge?de kurulu Novamed?de ?al??an 81 i??inin grevi, bug?n tam bir y?l?n? doldurdu. Bir y?l ?nce bask?lara, yasaklara, a?a??lamalara kar?? ba?layan grev, hen?z sonu?lanmam?? olmas?na ra?men ?ok ?ey kazand?rd?; hem grevcilere hem de i?erde ?al??an i??ilere.
Bir kere greve neden olan bir?ok uygulama fabrikada art?k uygulanm?yor. Sadece 1 y?l i?inde ?? kez ?cret zamm? yap?ld?. S?rf grevcilerin direncini k?rmak, i?erdekilerin g?z?n? boyamak i?in. Her ?ey bir yana, bir y?l ?nce tuvalet ihtiya?lar? dakikalarla say?lan, ne zaman do?uracaklar?na bile patronun karar verdi?i kad?n i??iler, bug?n art?k ?haklar?n? aramay?, onurlar?n? korumay? ??rendiklerini? s?yl?yorlar. ?Birlikte neler yapabilece?imizi, baz? ?eyleri de?i?tirebilece?imizi ??rendik? diyorlar. Konu?may?, arkada?l???, kad?n dayan??mas?n??
Grevcilerden ikisi, ge?ti?imiz hafta sonu ?stanbul?dayd?. Novamed Greviyle Dayan??ma Kad?n Platformu?nun etkinliklerine kat?lmak ?zere gelen Fatma ?z?n ve ?zlem Yal??n??n bir y?ld?r k?r?lmayan umutlar? ve dayan??madan duyduklar? mutluluk g?zlerinden okunuyordu.
?rg?tlenme ve grev s?re?lerinde ya?ad?klar? deneyimleri, okurlar?m?zla payla?an Fatma ve ?zlem?in anlatt?klar?, bir?ok a??dan ders ??kart?labilir nitelikte.
Fatma ?z?n, ayn? zamanda Petrol-?? ??yeri Ba?temsilcisi. ?al??anlar?n?n neredeyse tamam? kad?n olan ve konu?man?n bile yasak oldu?u bir i?yerinde ?rg?tlenmenin zorlu?una dikkat ?ekiyor. ?En samimi olduklar?m?za a??ld?k ?nce. Gizlilik i?erisinde s?rd?rmemiz gerekiyordu. Gittik, konu?tuk, ikna ettik. Hepimiz ayn? sorunlar? ya??yorduk. Gece g?nd?z ?al??t?k? diyor.
Bekar kad?nlar, evli kad?nlar, ?ocuklular, evini ge?indirmek zorunda olan yaln?z kad?nlar? Hepsini tek tek ikna etmeleri gerekmi?. Tabii kiminin babas?n?, kiminin kocas?n?, kiminin abisini, kiminin o?lunu da?
Patronun grev oyunu
?o?unlu?u sa?lam??lar ve yetki ba?vurusunda bulunmu?lar. Bu a?amada kimlerin sendikaya ?ye oldu?unu ??renen patron, bask?lar?n? art?rm??. Para tekliflerinin de e?lik etti?i bask?lar nedeniyle i??ilerin bir k?sm? sendikadan istifa etmi?, i?yerini b?rak?p gidenler olmu?. Bu arada patron yeni bir b?l?m a??p yeni i??iler alm??. Sendikala?maya ?al??an hi?bir i??inin yabanc?s? olmad??? bu uygulamalar, Novamed?de Petrol-???i az?nl??a d???rm??. B?t?n bunlar olup biterken, ?al??ma Bakanl????na yap?lan yetki tespiti ba?vurusu ancak sonu?lanm?? ve Petrol-?? Sendikas? Novamed?de yetki alm??.
Bundan sonra patron ve sendika aras?nda bir taktik sava??na tan?k oluyoruz. Fatma ?z?n greve nas?l ??kt?klar?n? ??yle anlat?yor: ?Toplus?zle?me s?reci t?kan?nca, say? olarak ?ok az oldu?umuz i?in konu?up, ?greve hay?r? diyelim istedik. Greve gitmek yerine Y?ksek Hakem Kurulu?nun devreye girmesini istiyorduk. ??nk? bu ?ekilde yap?lacak bir grev patronu etkilemeyecekti ve bizim amac?m?z i?yerine sendikan?n gelmesiydi. ??veren ise ?bunlar grev yapamaz, hepsinin paraya ihtiyac? var? diyerek, sendikay? yok etmek i?in bir oyuna girdi. ??erde ?al??anlar? grev oylamas?na katarak ?greve evet? demeye zorlad?. Biz hay?r dedik, ancak genel m?d?r?m?z bile oy kullanarak ?evet? dedi. Greve ?evet? ??kt?. Ondan sonra bu bizim onurumuzdu art?k, her ?eye ra?men greve ??kmal?yd?k. ?imdi, greve hay?r diyenler grev yaparken, greve evet diyenler i?eride ?al???yor.?
Ayr?nt?l? tuvalet raporu
Bu elbette kaba bir onur meselesi de?il. Yasaya g?re ?rg?tl? sendika, s?zle?me s?recinin sonunda e?er i??i isterse greve ??kmak zorunda, aksi halde yetkisi d??ebilir. Yani Novamed i??isi i?in greve ??kmak sendikalar?n? korumakla ayn? anlama geliyordu. ?nsanca ?al??mak istedikleri i?in gece g?nd?z ?al??arak ?rg?tlenmi?lerdi ve art?k bu ?rg?tl?l?k onurlar?yd?.
?Bant sistemi ile ?al???yoruz, diyaliz makinelerine kan seti ?retiyoruz. Her 5 saniyede 1 kan seti ?retmemiz bekleniyor bizden. Molalar?m?z ?ok k?sa. ?ok yoruluyorduk. Bask?lar vard?, kad?n onuruyla oynan?yordu. Do?um s?ras? yapm??lard?. Bayanlar iki ay i?inde hamile kalmak zorundayd?. Kalamazsa s?ra beklemeleri gerekiyordu. Doktora gidip ?iki ay i?inde hamile kalmam gerekiyor? diyen, ?ok zor durumda kalan arkada?lar oldu??
?Tuvalet ?izelgemiz vard?; ka? dakika gittik, orada ne yapt?k, ayr?nt?l? rapor istiyorlard?, yaz?yorduk. Hatta, fabrikada 6 grup olarak ?al???yorduk, en az tuvalete ??kan gruba 15 Avro verildi...?
?Yemek hakk? gasp edilmi?ti, yemek saati 25-30 dakikada yenen ?ay ile po?a?a ve simitle ge?i?tiriliyordu.?
?K?l?k k?yafetlerimize bile kar??an ?efler vard???
?Fabrikada konu?mak yasakt?. Sendikala?ma ba?lad?ktan sonra ?nceden hasta olursunuz ?retti?iniz mala zarar gelir diyerek takt?rd?klar? maskeleri ??kartt?rd?lar. Maskenin alt?ndan birbirimizle konu?mayal?m diye??
D??ar?da bir hayat varm??
Grev sayesinde t?m bu uygulamalar?n Novamed?de art?k kald?r?ld???n? belirtiyor Fatma ve ?zlem. ?Grev i?erde ?al??anlar?n i?ine yarad?. Bu uygulamalar?n hepsi kald?r?ld?. Bir y?l i?inde ?cretlere ?? kez zam yap?ld?. Buradan bak?l?rsa sanki kaybettik gibi g?r?n?yor, ama asl?nda kazand?k. Talep etti?imiz bir?ok ?eyi elde edildi, tamam biz ?u anda faydalanam?yoruz ama i?erdeki arkada?lar, bu haklardan faydalan?yor? diyerek, bu s?re?te kendilerini yaln?z b?rakan, hatta patronun oyunlar?na alet olan i??ilerin haklar?na da sahip ??k?yorlar.
Grevin kazand?rd?klar?n?n bununla s?n?rl? olmad???n? dile getiren Fatma ?z?n, hayata bak??lar?ndaki de?i?imi ?u s?zlerle anlat?yor; ?Her ?eyden ?nce hakk?m?z? aramay? ??rendik. Birlikte neler yapabilece?imizi, baz? ?eyleri de?i?tirebilece?imizi ??rendik. E?er biz sessiz sedas?z kalsayd?k, bask?lar belki daha da artacakt?. ??nk? biz ilk girdi?imizde, az ki?i ?al???yorduk, ?artlar?m?z daha iyiydi. Fakat insan say?s? artt?k?a bask? olu?tu ?zerimizde. E?er hay?r demeseydik belki daha ?ok ezilecektik. Yani bizim kazanc?m?z ?ok oldu. S?rekli ?al???yorduk, i?ten eve evden i?e gidip geliyorduk. D??ar?da hayat oldu?unu g?rd?k. Daha da ?nemlisi kad?n dayan??mas?n? ??rendik. Yaln?z olmad???m?z? g?rmek bizi ?ok mutlu ediyor.? (?stanbul/EVRENSEL)

5 saniyede 1 diyaliz seti

Antalya Serbest B?lge?de kurulu Novamed GMHB fabrikas?nda, diyaliz makinelerine kan seti ?retiliyor. Diyaliz sekt?r?nde d?nya pazar?n?n b?y?k bir k?sm?n? elinde bulunduran, Almanya merkezli ?okuluslu bir ?irket olan Fresenius Medical Care b?nyesinde faaliyet g?steriyor. T?rkiye?de diyaliz seti ?retimine, 2000 y?l?nda Novamed ile ba?land?. Bant sistemi ile ?al???lan fabrikada, i??ilerden her 5 saniyede bir ?retim yapmalar? bekleniyor. Novamed?de ?al??an i??ilerin 81?i ?u anda grevde. Grevdeki i??ilerin 2?si erkek, 79?u kad?n. Fabrikada ?al??an i??i say?s? ise 240 civar?.

Grev okul de?il ?niversite oldu
Grevde ge?irdi?i bir y?l ?zlem Yal??n??n hayat?nda ?ok ?eyi de?i?tirmi?. Konu?man?n bile yasak oldu?u Novamed?de ?al???rken, kendisini robot gibi hissetti?ini, ayn? bantta ?al??t??? kad?nlar? hi? tan?mad???n?, i?ten ??k?nca da yorgunluktan kimseyle konu?acak halleri kalmad???n? anlat?yor. Grevin kendisine ne kazand?rd???n? sordu?umuzda ilk s?z? ??nsanlarla konu?may? ??rendim, ?ok arkada? edindim? oluyor.
Antalya?da yaln?z ya?ayan Yal??n, kendisini ?rg?tlenmeye iten olay? ise ??yle aktar?yor: ??al??ma saatlerimizi ayarlam??lar. Hepimizi toplay?p, ?kabul ediyor musunuz? diye sordular. Biz ?etmiyoruz? diye imza att?k. M?d?r imzalar? eline ald?, ?etmeyenler i?ten at?lacaklar, ??nk? siz i?e girerken her ?eyi kabul ederek girdiniz? dedi. ??e girerken o kadar ?ok sayfa imzalatt?lar ki, bakmad?k bile? Ne imzalad???m?z? bilmiyorduk bile. Sonra tekrar muhasebenin ?n?nde kuyru?u girdik, imzam?z? geri almak i?in. Ben bu olaydan sonra ?rg?tlenmeye karar verdim.?
K?yden gelip Antalya?ya yerle?irken, ?kendi ayaklar? ?st?nde durup hep yeni bir ?eyler ??renmeyi? hayal etmi?. Grev ona bu f?rsat? da vermi?. Bilgisayar kursuna gitmi?, babas? okumas?na izin vermedi?i i?in yar?m b?rakt??? liseyi d??ardan bitirmi?, ?imdi de ?niversiteye haz?rlanmay? d???n?yor.

Uluslararas? dayan??ma
Novamed GREV?N?N y?l d?n?m? nedeniyle saat 11.00?de Antalya Serbest B?lge ?n?nde eylem yap?lacak. Petrol-?? Sendikas? Mersin ?ube Ba?kan? Adil Alaybeyo?lu grevin, kad?nlar?n m?cadelesi ve uluslararas? dayan??ma a??s?ndan ?nemine dikkat ?ekti. Alaybeyo?lu, ?M?cadelemizin ba?ar?s? elbette ?ncelikle t?m emek?ilerin ve ?rg?tl? g?c?n ba?ar?s? olacak ama daha ?nemlisi ilk defa ?ok farkl? kad?n ?rg?t?n? emek hareketiyle bulu?turan bir grev olarak, ?n?m?zdeki s?rece bu a??dan da katk?s? olacak. Dolay?s?yla ba?ar? onu destekleyen t?m kad?nlar?n da ba?ar?s? olacak. Ayr?ca uluslararas? dayan??ma a??s?ndan da ?nemli bir grev. Hem ICEM (Uluslararas? Kimya, Enerji, Maden Genel ???iler Sendikalar? Federasyonu) hem EMCEF?in (Avrupa Maden Kimya ve Enerji ???ileri Federasyonu) greve ciddi katk?lar? var? dedi.

Ankara?dan destek
Ankara?daki kad?nlar, Novamed i??ilerine alk??larla desteklerini g?nderirken, ?al??ma Bakanl????na da kad?n i??ilerin sorunlar?n? anlatmak i?in faks ?ektiler. Ankara Kad?n Platformu, KESK Ankara ?ubeler Platformu ve Ankara Tabip Odas? ?yesi kad?nlar, d?n Gima ?n?nde bir araya geldiler. Petrol-?? ?ube Ba?kan? Mustafa ?zgen ile sendika y?neticilerinin de destek verdi?i eylemde, ?Novamed i??isi yaln?z de?ildir?, ?Ya?as?n kad?n dayan??mas??,?Sendikas?z sigortas?z ?al??maya hay?r? sloganlar? at?ld?. Platform ad?na konu?an Nilg?n Aklar, ?Seslerine sesimizi katmak ve kad?nlar?n bir daha yak?larak ya da kamyonla ta??narak ya?amlar?n? kaybetmemeleri i?in egemenlerin kurallar?na ?omak sokan; kad?nlara, ezilenlere, s?m?r?lenlere umut veren Novamedli kad?n i??ilerin yan?nday?z? dedi.
?eng?l Karada?
ÖNCEKİ HABER

GER?EK

SONRAKİ HABER

?NSAN VE SPOR

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...