01 Ekim 2007 00:00

NABIZ

Sa?l?k Bakan?, ?tam g?n?? g?ndeme getirdi ve bir tart??ma ba?latt?. Oysa ?tam g?n? y?llard?r ?bizim? kavram?m?zd?, ilkemizdi. ?imdi, AKP?nin Sa?l?k Bakan? ?tam g?n?? getirince, ne yapaca??m?z? ?a??rd?k.

Paylaş

Sa?l?k Bakan?, ?tam g?n?? g?ndeme getirdi ve bir tart??ma ba?latt?. Oysa ?tam g?n? y?llard?r ?bizim? kavram?m?zd?, ilkemizdi. ?imdi, AKP?nin Sa?l?k Bakan? ?tam g?n?? getirince, ne yapaca??m?z? ?a??rd?k.
Nedir ?tam g?n?? Sa?l?k personelinin, daha ?ok da hekimlerin tek bir i?i yapmalar?, ya da hem kamuda hem ?zelde ?al??mama durumudur. TTB ve sa?l?k i?kolundaki sendikalar y?llard?r, ?tam g?n?? savunagelmi?lerdir. Hatta, 1978?de uygulamaya sokuldu?unda, TTB?nin bu uygulama s?recinde ciddi bir eme?i s?z konusu olmu?tur. Peki ?imdi elimizi titreten nedir? ?neriyi, AKP?nin getirmi? olmas? m?? De?i?en ko?ullar m?? Yoksa bizim de?i?mi? olmam?z m??
O zaman, ezberimizi g?zden ge?irelim. Her ne kadar birileri ezberin bozulmas? gerekti?ini s?ylese de, biz ezberimize yeterince sahip ??k(a)mamam?z?n problem oldu?unu d???nenlerdeniz. Ne der ezberimiz? Bir olgudan/s?re?ten s?z ediyorsak, kritik soru ?udur: ?Kimin i?in?? E?itsizliklerin yo?un oldu?u toplumlarda ?kimin i?in? sorusu, daha da ?nem kazanmaktad?r. Soral?m o zaman: ?Kimin i?in tam g?n?? Do?al ki vatanda? i?in. Yani emek?iler, yoksullar, toplumun geni? kesimi i?in. Tam g?n olmamas?, pratikte vatanda? i?in ne anlam ifade etmektedir ki, vatanda? tam g?n? istesin? Tam g?n olmamas?, vatanda??n gitti?i hastanede belki kalabal?ktan, belki ba?ka nedenlerden iyi bak?lmamas?, ?zel muayenehanelere/?zel t?p kurumlar?na y?nlendirilmesi, kamuda ?al??an hekimlerin ?zel muayenehanelerinden ge?meden hastaneye yatamamas?, ameliyat olamamas? demektir. ?stedi?imiz kadar bu yasal olmayan durum, t?m hekimlere mal edilemez desek de, yayg?n alg? budur. O zaman, tam g?n vatanda??n i?ine gelen bir uygulamad?r. Yani bir hekim/sa?l?k?? ya kamuda ya da ?zelde ?al??acak, vatanda? da kamuda tedavi g?rebilmek i?in kamudaki hekimin ??zel?ine y?nlendirilmeyecektir. Daha do?rusu, buna gerek kalmayacakt?r. Sonu?? Tam g?n, vatanda??n yarar?nad?r! Ama, fakat demeden tam g?ne evet demek gerekmektedir.
Gelelim i?in ?teki yan?na. AKP, neden tam g?n? ?nermektedir? TTB ve sendikalar, tam g?n uygulamas?nda hangi ilkeleri ?ne ??karmal?d?r? Bu sorulara yan?t vermeden ?nce, sa?l?k alan?ndaki ideolojik kap??mada atlad???m?z bir noktay? belirtmek gerekir. O da ?u: H?k?met?e g?ndeme getirilen bir uygulamaya kar?? ??karken, bu uygulama ile onun olas? sonu?lar? ve gerek?eleri birbirine kar??t?r?lmaktad?r. ?rne?in, ye?il kartl?lar?n ayaktan bak?m hizmetlerinde de ila?lar?n? alabilmeleri uygulamas?, yoksullar yarar?na bir hizmet kapsam? geni?letmedir. Biz buna harcamalar artacak, h?k?met g?z boyuyor vb. gerek?elerle kar?? ??k?yoruz. Oysa vatanda?, ?zellikle yoksul olanlar, bu uygulamadan ?ok memnundur. O bu uygulamadan memnunken, bu uygulaman?n olas? sonu?lar? ya da gerek?eleri ?zerinden kar?? ??kmak, vatanda?a bir ?ey ifade etmemektedir. Ayn? durum, tam g?n i?in de ge?erlidir. Vatanda?a, ?Asl?nda AKP, sa?l??? piyasala?t?rmak i?in, hekimleri ?zel sekt?r?n ucuz eme?i yapmak i?in tam g?n? getiriyor? demek, vatanda?a hi?bir ?ey ifade etmeyecektir. Burada bir ba?ka ger?ek daha var ortada; hekimler, vatanda??n en az empati yapt???/yapmak istedi?i meslek gruplar?n?n ba??nda gelmektedir. Sa?l?k piyasas?nda o kadar can? yanan insan var ki, ?o?u insan, hekimlerin ucuz emek olmas? gibi bir sonucu, ger?ek bile olsa ilgilenecek bir sorun olarak g?rmeyecektir.
AKP?nin sa?l?kta d?n???m program?n?n ?nemli ama?lar?ndan biri, sa?l?kta d?nen t?m paray? denetlemektir. Oysa, hem kamuda hem ?zelde ?al??mak, sa?l?kta d?nen paran?n denetlenmesini m?mk?n k?lmamaktad?r. Burada bir ka?ak s?z konusudur. Ayr?ca, ?zellikle b?y?k hastanelerdeki ?eflik sistemi, bir anlam?yla ?feodal bir kal?nt?? niteli?indedir. B?yle bir ?eflik, e?er kendi onay? olmadan hastaneye yat??a ve/veya ameliyata onay vermiyorsa, kamu i?letmecili?i a??s?ndan da bir-feodal-engeldir. Ger?i, performans uygulamas? ile bu engellerde bir gerileme olduysa da, sistemin kapitalistle?mesinin ?n?nde h?l? bir engel niteli?indedir. Dolay?s?yla, ciddi bir kapitalist sa?l?k projesinden s?z ediyorsak, d?nen paran?n denetlenmesi, ka?aklar?n ?nlenmesi ?artt?r. Kapitalist rasyonalite a??s?ndan. Ba?ka bir deyi?le, eme?inin kar??l???n? ?deyemedi?i i?in hekimlere ?zelde ?al??ma ayr?cal??? tan?yarak, ?ok say?da feodal odak yarat?lmas?na yol a?an sistem, kapitalist rasyonalitenin gere?i olarak, art?k gere?i kalmad??? i?in bu ayr?cal??? geri almaktad?r. Olan budur.
Ba?ka bir yaz?da, hekimler ve sa?l?k ?al??anlar? a??s?ndan da tam g?n? tart??aca??z. Ama ?z olarak ?unu s?yleyelim: Tam g?n, bizim ilkemizdir. ?imdi AKP, bu ilkemizi elimizden almaya ?al??maktad?r. Kapitalist rasyonalitenin gerekleri ad?na. Bu noktada, tam g?ne evet, bizim tam g?n?m?z ??yle olsun dememiz gerekir. Yoksa, t?m ilkelerimiz/kavramlar?m?z gibi bunu da kar?? tarafa teslim ederiz. Sonunda, u?runa m?cadele edece?imiz ilke/kavram kalmayabilir. Ezberimizin bozulmas?na izin vermeyelim. Ezberimizi g??lendirelim. ?deolojik m?cadele, biraz da ezberimizin g??l? olmas? ile ilgilidir.
Ata Soyer
ÖNCEKİ HABER

Kenan Bilginler gibi olma zaman?

SONRAKİ HABER

Fosfat i?leme tesisine tepki

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...