03 Ekim 2007 00:00

UZUN MESAFE

Kredi kartlar?n?n olmad??? d?nemlerde veya h?l? giremedi?i yerlerde, veresiye al??veri? yapanlar?n a?inas? oldu?u bir durumu payla?mak istiyorum bug?n sizlerle.

Paylaş

Kredi kartlar?n?n olmad??? d?nemlerde veya h?l? giremedi?i yerlerde, veresiye al??veri? yapanlar?n a?inas? oldu?u bir durumu payla?mak istiyorum bug?n sizlerle. Yani sokak s?t??s?n?n kap?ya att??? ?enti?in veya bakkal?n demirba? bor? defterinde hesab?n hileyle her daim art?r?ld??? g?nlerden konu?aca??z. Ba??n?za geldiyse veya tan?k olduysan?z, hesap d?zeltildi?inde ?Bir yanl??l?k olmu?? s?z?n?n aylar boyu yinelenmesinin sonras?nda ???ka??t??, sahtekar adam? nitelendirilmesi ile kolayca bulu?tu?unu san?r?m hat?rlam??s?n?zd?r. Uzla?? olmad???nda ?D?zenbaz, h?rs?z, ?ocuklar?m?n nafakas?n? ?al?yorsun? hat?rda kalan di?er c?mleler olsa gerek. Peki hesab? ?i?iren sadece s?t?? ve bakkallar m??
Hat?rlarsan?z uzun y?llar SSK, ?niversitelerden her f?rsatta ?ikayetini dile getirir, ?i?irilmi? faturalardan bahseder ve ?demelerde kesintiye gidece?ini s?ylerdi. ?niversiteler ise SSK?n?n, ?demelerini zaman?nda yapmayarak kendilerini zarara soktu?unu belirterek bir anlamda toplumdan anlay?? beklerdi. Peki hesab? ?i?iren sadece s?t??, bakkal ve ?niversiteler mi?
SSK hastanelerinin hen?z kapat?lmad??? d?nemlerde SSK?l?lar?n Sa?l?k Bakanl????na ba?l? devlet hastanelerinden ilk kez sevksiz yararlanmaya ba?lad?klar? 2005 y?l?nda, bu kez Sa?l?k Bakanl??? kurumlar?n?n yer yer ger?e?in ?? kat? fatura d?zenledi?i, yetkili kurum ve kurulu?larca ifade edilmeye ba?lanm??t?. Her ne kadar Sa?l?k Bakanl??? s?t??n?n ?enti?ine performans dese de sonras?nda SSK, onlar i?in de benzer bir tutumla ama daha al?ak bir ses tonuyla faturalarda ciddi kesintilere gitmeye ba?lad?. Sonras?nda an geldi, Maliye Bakanl??? devreye girdi ve murad? ayn? olmasa da sosyal g?venlik kurumlar?n?n Sa?l?k Bakanl????na olan 2004-2005 bor?lar?n? silece?ini beyan etti. Has?l? kimin elinin kimin cebinde oldu?unun belli olmad??? bir sa?l?k ve sosyal g?venlik ili?ki a?? giderek yerle?ti. Nihayetinde SSK hastanelerine Sa?l?k Bakanl????nca el kondu ve bir anlamda ci?er kediye emanet edildi. Ge?mi?te bakkala ?fkelenen ma?durun bu kez sesini pek duyamad?k. ?al??anlar?n kesintileriyle olu?turulan sosyal g?venlik kurumlar?n?n devletin di?er kurumlar?nca i?inin bo?alt?ld??? s?re?te, vatanda? yapt???nda nitelikli doland?r?c?l?k olarak adland?r?labilecek y?ntemleri kullanan Sa?l?k Bakanl??? ve ?niversite kurumlar?n?n ola?anla?t?r?lan fatura kabartma faaliyetlerini yarg?ya ta??yan sendikalara, ge?en bunca y?la kar??n hen?z rastlayamad?k. Aynen bakkal? ve s?t??y? mahkemeye vermedi?imiz gibi... Buradan bak?nca toplumu bir ?l??de anlayabiliyorum ama yaz?l?p ?izilenlerin su? duyurusu olarak ele al?nmamas?n? anlamak i?in benim de sizler gibi bir hukuk?unun kaleminden ??kacak c?mlelere ihtiyac?m var. Bir anlamda yazar?n? bekleyen konu bu. Ba?ka kalemlerden okumak dile?iyle, ?imdilik ho??a kal?n.

...

Yolu sanata d??en hasta

Sanat??lar, salt yap?tlar?yla de?il hastal?klar?yla da bizlere ???k tutmaya devam ederler. Bir hekim olarak hasta izlenimlerimizde sanat??lar?n kendi hastal?klar?n?n eserlerindeki izd???mlerine gereksinimimiz oldu?unu d???n?yorum. Leonardo da Vinci?nin insan anatomisine olan hakimiyetinin eserlerine yans?malar?, tersten bir yakla??mla sanat?n t?bba katk?s?nda rehber al?nmas? gereken bir izlek oldu?unu bize bir kez daha hat?rlat?r.
En basitinden a?r?dan yak?nan ve istirahat veya malulen emeklilik talep eden bir hastada nas?l davranmam?z gerekti?ini bize sanat??-hastal?k ili?kisi g?sterebilir. Bir?ok hastal?kta hekimin objektif muayene bulgular?yla laboratuvar sonu?lar? hastan?n kendi beyan?na dayanan s?bjektif yak?nmalar ile uyum g?stermeyebiliyor. A?r? ve halsizlik s?bjektif yak?nmalardan ilk akla gelenler. Hastan?n yak?nmalar?n? yok sayamasak da bazen ikincil kazan?mlar i?in kullan?ld???n? biliyoruz. Bu noktada hekimin his ve deneyimleri yol g?sterici olabilse de yetersiz kald??? anlar olabiliyor. ?rne?in ?Hastaya ne kadar istirahat versek? c?mlesi, hep bir deneyim ve referansa gereksinim duyar. Bu referanslardan birisi de ?zellikle mesle?in ilk y?llar?nda sanatla bar???k hekimler i?in hastal?klar?n yazarlarca ele al?n?? tarz? veya bir ressam?n hastal???ndan tuvale yans?yan imgeler olabilir. Bu gereksinim t?bb?n teknolojiye yenik d??medi?i y?llarda hekimleri sanata y?neltmi? ve belki de ?T?bbiyeden her ?ey ??kar, ara s?ra da hekim ??kar? s?z?ne gerek?e olmu?tu.
Hastal???n?n s?bjektif bulgular?n? tuvalinde alg?lan?r k?lan sanat??lardan birisi, 1897 do?umlu Paul Klee?dir. Yedi ya??nda keman ?almaya ba?layan ve sonras?nda resmi tercih eden, yan? s?ra yazarl??? da olan sanat??, ellili ya?lar?nda Skleroderma adl? romatizmal hastal??a yakalanm?? ve sanat?n? icrada en ?nemli organ? olan elleri tutmaz olmu?tu. Zaman zaman yata?a ba?l? kalsa ve hastal???n?n temel bulgular? aras?nda el parmak ve deri tutulumu ?ncelikli olsa da hastal???n?n ba?lang?? d?nemleri hari? verimlili?inde bir d???? olmam??, eserlerinde gerek boyut gerekse say?sal bir art?? izlenmi?ti. Onun eserlerine yans?yan ya?am ?yk?s? bizlere hekim taraf?ndan d?zenlenen hasta istirahat raporlar?na ele?tirel bak??a olan gereksinimi ve hastay?, ya?am?n d???nda tutmak yerine yapabileceklerini ??renmenin arac?na d?n??t?rmede ne kadar yetersiz kald???m?z? ?srarla hat?rlat?r.
T?m bunlar?n ?????nda resim, heykel, m?zik, edebiyat vd. sanat alanlar?n?n t?p fak?lteleri m?fredat?na al?nmas?, bir bilimsel gereklilik olarak kar??m?zda duruyor. Bir romatizma hastas?n?n ilgili bran? polikliniklerinde herhangi g?zel bir tablo yerine kendisi gibi ayn? hastal?ktan mustarip bir ressam?n tablosuyla bulu?mas?, hastal?kla ba? etmede son derece ?nemli olsa gerek. Siz ne dersiniz?

...

Skleroderma

Klinik bulgular? eksik anlat?lm?? her hastal?k, ister istemez say?ca daha fazla okurda ?Acaba ben de mi bu hastal??a yakaland?m? duygusunu peki?tirir. Bu kayg?y? gidermek, en az?ndan gereksiz tetikleyicisi olmamak i?in bug?n sizlere bazen di?er romatizmal hastal?klarla i? i?e olabilen Sklerodermadan bahsetmek istiyorum. Hastal???n tipik bulgular? Reynaud Fenomeni (RF), deride sertle?me ve kal?nla?ma ile yemek borusu tutulumu sonucu geli?en yutma g??l???d?r.
Bu hastal?kta hastay? hekime g?t?ren en ?nemli bulgu ise so?uk veya stresle geli?ebilen, s?kl?kla ellerde g?r?lmekle birlikte kulak, burun, ayak parmaklar? ve dilde de izlenebilen, ataklar halinde gelen ciltte solukluk, morarma veya lokal ?s? art?m?n?n e?lik etti?i k?rm?z?ms? renk de?i?ikli?i olarak tan?mlanabilecek RF?dir. Skleroderma tam oturduktan sonra tan?ya ula?mak olduk?a kolayd?r. Bir?ok kez ek bir tahlil gerektirmeden salt muayene ile tan? konabilir. Tedavisi ise tan?ya ula?mak kadar basit de?ildir. Hastal???n ?evresel fakt?rlerle ili?kisi ise hi?bir romatizmal hastal?kta g?rmedi?imiz kadar a?ikard?r. ?zellikle ?al??ma ortamlar? ?nemli olup slikoz, solvent, vini klorid, ansat?re halojen bile?ikleri gibi kimyasallara maruziyet yan? s?ra i? ortam?nda s?rekli vibrasyon ?zelli?i olan diki? makinesi veya kompres?rl? alet kullan?m? bu hastal??? tetikleyebilir. Di?er bilinen nedenleri aras?nda koza ya?? kar??t?r?lm?? yemeklik ya?lar, sa? boyas? gibi kozmetikler, baz? ila?lar an?labilir. Bundan ?t?r? her ne kadar bir?ok olguda neden ayd?nlat?lamasa da romatizmal hastal?klar aras?nda koruyucu hekimlik ve onun bir par?as? olan i?yeri hekimli?inin rol?n?n en fazla ?ne ??kt??? hastal?klar aras?ndad?r Skleroderma.
Dr. Zeki G?l
ÖNCEKİ HABER

'yeni anayasa' ve nas?l bir anayasa ? 13

SONRAKİ HABER

21 g?nd?r eylemdeler

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...