D?N???M

Alman Demiryollar? (DB) tekelinde makinistlerin m?cadelesi aylard?r s?r?yor. A?ustos ve eyl?lde arabulucularla yap?lan g?r??meler ve imzalanan ?prensip anla?mas?? bir i?e yaramad?. Tekel y?netimi daha ?nce verdi?i b?t?n s?zlerin ?st?ne ?izik atarak ?Hay?r, kesinlikle olmaz? diyor. G?r??melerin ?iyice ??kmaza? girdi?ini ilan eden Alman Makinistler Sendikas? (GDL) ise ge?ti?imiz cuma g?n? makinistleri ?? saat greve ?a??rd?. GDL grevin ard?ndan, DB tekeline sal? g?n? (bug?n) 13.00?a kadar bir kez daha ?son ?ltimatom? verdi.
G?r??melerin ?iyice ??kmaza? girdi?i tan?mlamas? baz? sendikac?lar i?in garip gelebilir. Ama bu durum aylard?r b?yle devam ediyor: Defalarca g?r??meler yap?l?yor, ard?ndan sendika g?r??melerin ???kmaza? girdi?ini ilan ediyor ve ??ltimatom? veriyor. Son haftalarda ise GDL, g?r??melerin ?iyice ??kmaza? girdi?ini ilan edip ?son ?ltimatomlar? veriyor. Asl?nda GDL bu a??klamalar?yla di?er sendikalara ?deste?inize, dayan??man?za ihtiyac?m?z var, bu i?i tek ba??m?za ??zemiyoruz? diyor.
Di?er sendikalar?n ?o?unlu?u bu talep kar??s?nda harekete ge?mek bir yana, ?acaba GDL daha ne kadar dayanabilir? diye merakla izliyorlar. ?zlemeyenler ise GDL?ye kar?? aktif tutum al?yorlar. Makinistler sendikas?n?n ?egoistlerden olu?an bir topluluk? oldu?unu, ?a??r? ?cret talepleriyle demiryolu i??ilerini b?ld?klerini?, ?s?zde m?cadeleci tutumlar?yla grev hakk?na sald?r?lara neden olduklar?n?? ileri s?r?p, DB patronlar?ndan farkl? bir ?izgi izlemiyorlar!
GDL, sendikas? yeni i?e al?nan makinistlere ?denen ?cretlerinin, y?zde 31 art?r?larak, 2 bin 500 Avro br?te ??kart?lmas?n?, haftal?k ?al??ma s?relerinin de 41 saatten 40 saate d???r?lmesini ve bunlar?n yer ald??? bir s?zle?menin imzalanmas?n? talep ediyor. Y?zde 31 ?cret zamm? ilk bak??ta g?ze ??ok y?ksek? gelebilir. Ama de?il, makinistlerin (di?er demiryolu i??ilerinin de) ?cretleri son 13 y?l i?inde, fazla mesailerin ?cretsiz hale getirilmesi, haftal?k ?al??ma s?relerinin, ?cret denkle?tirilmesi olmadan uzat?lmas?, vardiya zamlar?n?n kesilmesi gibi de?i?ik y?ntemlerle y?zde 15 civar?nda d???r?ld?. Ayr?ca bu d?neme denk d??en enflasyon oran? da g?zetildi?inde, makinistlerin ger?ekte son y?llarda gasp edilen ?cretlerini yeniden eski d?zeye getirmek istedikleri anla??lacakt?r.
K?sacas? makinistler, ne DB patronlar?n?n ne de di?er sendikalar?n iddia etti?i gibi ?a?g?zl?l?k? yapm?yor, haklar?n? almak istiyorlar. ?cretlerin d??mesine ve i?ten atmalara neden olan s?reci, demiryollar?nda ?rg?tl? di?er iki sendikayla birlikte GDL de onaylam??t?. 1994 y?l?nda DB?nin ?zelle?tirme s?reci ba?lat?lm??t?. Bu s?re i?inde DB?yi ba?tan sona yeniden yap?land?ran, k?r getirmeyen b?l?mleri tasfiye eden tekel, 220 bin emek?iyi i?ten ??kard?. Bug?n DB?de halen 230 bin emek?i ?al??makta. ???ilerin yar?s?n?n i?ten at?lmas?na ra?men tekelin cirosu ve k?rlar? s?rekli y?kseldi.
?zelle?tirilen DB?nin hisselerinin y?zde 100?? h?l? devlete ait. Bug?nlerde ?zelle?tirme s?recinin ikinci ve en ?nemli aya?? olan ?borsaya girme s?reci? ba?lat?lacak. DB hisselerinin borsada ra?bet g?rmesi i?in ?cretlerin d???k ve ?al??ma s?relerinin uzun tutulmas? gerekmekte. Sonu?ta tekelin k?r yapabilmesinin en ?nemli unsuru emek g?c?n?n s?m?r?lmesinde yatmakta!
Ge? de olsa uyanan ve ?zelle?tirme s?recinin i??i ve emek?iler i?in ne anlama geldi?ini fark eden makinistler, ?Art?k biz tekelin borsaya girme planlar? i?in ?al??mak istemiyoruz, haklar?m?z? istiyoruz? diyorlar. Bu nedenle de makinistlere ve sendikalar?na kar?? ola?an?st? bir sald?r? s?z konusu. Tekel y?netimi ge?en aylarda g?ndeme gelen grevlerin, ?Toplumsal ekonomiye a??r? zarar verebilir? gerek?esiyle mahkemelerce yasaklanmas?n? sa?lam??t?.
Cuma g?n? yap?lan ?? saatlik grev ?ncesi per?embe g?n? ba?layan ve sabah saat 02.00?ye kadar toplam 11 saat s?ren i? mahkemesinde, makinistlerin grev hakk? yine s?n?rlanm??t?. Makinistlerin, sadece banliy? trenlerinde grev yapmalar?na izin verilmi?, ?ehirleraras? ula??m ve y?k trenlerinde grev yap?lmas? yasaklanm??t?. G?nde 40 bin trenin seyir halinde oldu?u bir ?lkede grevin, trenlerin y?zde 50?siyle s?n?rlanmas? ve buralarda grev k?r?c?lar?n ?al??t?r?lmas?yla grevin etkisi olduk?a a?a?? ?ekilmi?ti.
Bir b?t?n olarak bak?ld???nda, makinistlerin m?cadelesinin ger?ek anlamda ?cret m?cadelesiyle s?n?rl? olmad??? g?r?lmekte. Makinistler verdikleri m?cadeleyle, ?ncelikle genel sald?r?lara kar?? m?cadele edilebilece?ini g?sterdikleri gibi grev hakk?n? savunuyorlar, ?zelle?tirmelere kar?? tutum al?yorlar.
Makinistler m?cadele yolunu se?erlerken bu hedeflerin hi?birini g?zetmiyorlard?. Ama sermaye s?n?f?, makinistlerin m?cadelelerini ba?ar?yla sonu?land?rmalar?n?n ne anlama gelece?ini erken fark etti ve topyek?n sald?r?ya ge?ti. B?t?n sermaye ?rg?tleri, h?k?met politikac?lar?, bas?n holdingleri ve i?birlik?i sendika y?netimleri, GDL?yi hedef tahtas?na koydular!
Fakat 35 bin ?yeli k???k bir sendikan?n (ki bu ?yelerin sadece y?zde 60??n?n grev hakk? var. Y?zde 40?? devlet memuru stat?s?nde olduklar? i?in grev bile yapam?yorlar) bu kadar kapsaml? bir m?cadeleyi tek ba??na omuzlayabilmeleri m?mk?n de?il. Makinistler bug?n en ?nde, b?t?n i??i s?n?f? m?cadele ediyorlar.
Makinistler, lokomotifi iyi kullan?yorlar. Ama lokomotifin h?z kaybetmemesi, daha da h?zlanmas? i?in kollar? g??l? ate??ilere ihtiya?lar? var. Yoksa tren yar? yolda kalacak ve kaybeden b?t?n s?n?f olacak!
Serdar Derventli