22 Ekim 2007 00:00

MEDBAKI

Kalabal??a kar???p suskunlu?a g?m?ld?m. Asl?nda kalabal??a kar??an herkes ayn? durumdayd?. Hoparl?rden yay?lan sesler, kimi zaman kalabal??? suskunluktan ??kar?p g?r?lt?ye y?neltiyordu. Alk??lar ??nlad???nda Ulu Cami Minaresinden (Mar Toma Kilisesi ?an Kulesi mi deseydim?) kalkan g?vercinlerin kanat ??rp?n???n? and?r?yordu

Paylaş

Kalabal??a kar???p suskunlu?a g?m?ld?m. Asl?nda kalabal??a kar??an herkes ayn? durumdayd?. Hoparl?rden yay?lan sesler, kimi zaman kalabal??? suskunluktan ??kar?p g?r?lt?ye y?neltiyordu. Alk??lar ??nlad???nda Ulu Cami Minaresinden (Mar Toma Kilisesi ?an Kulesi mi deseydim?) kalkan g?vercinlerin kanat ??rp?n???n? and?r?yordu.
Mezopotamya?n?n b?t?n tarihi mek?nlar? ayaktayd? ve duyarl?yd?.
H?z?nl?yd? herkes. ?H?z?n, y?re?in, ruhun terbiyecisi. H?z?n; direnen bir dilin kayna??. H?z?n; en ??plak, en ince, en yal?n ya?and??? mek?n. H?z?n; ac?y?, ezikli?i, s?k??m??l???, ?a?k?nl???, yenilgiyi, kaybetmeyi ve ?aresizli?i ya?ayan insan?n anayurdu. (?)?
H?z?n; Uzun?u sevenlerin duygu yo?unlu?uydu o g?n.
Belki otuz y?l ?nce halk?n?n kaderini de?i?tirmek i?in ??kt??? yolda edindi?i birikimle hep umutluydu. Y?re?i halk?n?n ve ?lkesinin gelece?iyle ilgili at?yordu.
Uzun s?rg?n y?llar?n? ya?ad??? hayat? gitgide zenginle?ip geli?irken, halk?n?n kaderini de?ilse de, anadilinin yazg?s?n? de?i?tirmek amac?yla ??kt??? engebeli ve yorucu yolda yarat?c?l???n? ortaya ??karabildi. Asl?nda yol ?zerinde rastlad??? kaynak yerlerinden durup kazmaya ba?lad? ve buldu?u kelimeler arac?l???yla varolman?n s?n?r noktas?ndaki edebiyata can verdi, hayat? a??lad? yeniden diyebilirim. Bir edebiyat?n varolmas? i?in asgari ko?ullardan bile yoksun dilinin edebiyat?n?n kolundan tutup aya?a kald?rd?.
D?rt par?aya b?l?nm?? ?lkesinin ?ok a??r sosyal, ekonomik ve politik sorunlar i?erisinde ve ?zellikle de dile ili?kin ya?anan zorluklar? hesaba katarak giri?ti?i m?cadelede ?nemli bir mesafeyi alabildi. Asl?nda ne gen?li?inde oldu?u gibi politik bir ba?ar? ne de bir zafer umuyordu bu yolun sonunda.
Zira bu yolda ald??? mesafe ?zg?r bir ortamda do?up b?y?yen ve hayat?n? ?ekillendirenlerden ?ok daha farkl? ve zor oldu?unun bilincindeydi. ??nk? hayat?n? ?ekillendirmek i?in ?ok fazla alternatifi olmam??t?. Anormal, ola?an?st? ko?ullarda bi?imleniyordu hayatlar do?du?u lanetli topraklarda.
Ama t?m bunlara ra?men yarat?c?l???n? ortaya koydu ve bug?n elimizdeki yap?tlar?yla ??ra gibi ayd?nlat?yor dilini bask?layan karanl???.
?nce T? (Sen) diyerek ba?lad? yarat?c?l?k ser?venine. Dengb?jlerin izini s?rd? ard?ndan. Rind?in ?l?m?n??ne merak sald?. S?ya Ev?n? ile yaratt??? Memduh Selim karakterine verdi?i ruhla hem a?k?na hem de ?zg?rl?k m?cadelesinde halk?n?n ya?ad??? ac?lara ayna tuttu. Y?r?d??? uzun yolda rastlad??? tan?d?klara, K?rtlerin Homeros?u Evdal? Zeyn?k??nin yal?n, g??l? insan sesiyle anlatt??? k?lamlar?n? sordu. ? Ya?am? yeterince bilinmeyen,s?yledikleri ?urda burda, b?l?k p?r??k g?r?lebilen, duyulabilen ve nerdeyse mitle?tirilmi? olan Evdal ile ilgili bir ?eyler yapmam gerekliydi. Ama ne?? Bu soruyu s?k s?k kendi kendine sorarak yan?t?n?n arad?. Ya?am?n? 1800?l? y?llarda s?rd?ren dengbej Evdal? Zeyn?k??nin sesini, kel?m?n? ve nefesini hissederek Rojek Ji Roj?n Evdal? Zeyn?k? (Abdal??n Bir G?n?) roman?n? yazd?. Nar ?i?ekleri ve K?rt Edebiyat?na Giri? ile yok say?lan dilin edebi zenginli?ini anlatt?. Hatta K?rt Edebiyat Antolojisi?yle inanmayanlara ve bilgisiz olanlara bunu kan?tlad?. Bedirxan Ailesinin dram?n? anlatt? B?ra Qeder? (Kader Kuyusu) eseriyle. Bir Dil Yaratman?n zorlu?unu anlatmay? denedi. Ron? M?na Ev?n?, Tar? M?na Mirin? /A?k Gibi Ayd?nl?k, ?l?m Gibi Karanl?k) adl? eseri ard?ndan yazd??? Hawara Dicley? (Dicle?nin Yakar???), roman? bir ustan?n yap?t?yd? art?k. Ruhun G?kku?a?? hayat?n?n en ?nemli dura?? say?labilirdi.
Mehmed Uzun ?lmeden ?nce s?yledi?i vasiyetiyle de K?rt siyasetine ve k?lt?r?ne son bir katk? sunmay? ihmal etmedi. ?zellikle Ya?ar Kemal, Ahmet T?rk ve ?erafettin El?i?nin bir araya gelip cenaze t?reninde konu?ma yapmalar? sembolik bir anlam? vard?.
On bir g?n ?nce yitirdi?imiz Mehmed?in soyad? de?il ?mr? Uzun olsayd?; Diyarbekir?in roman?n? yazacakt?, belki umut etti?i Nobel ?d?l?n? alacakt?, g?zel e?iyle ve tatl? ?ocuklar?yla g?zel g?nler ya?ayacakt?. Olmad?? Onu sonsuz yolculu?una u?urlad?k.
Vedat ?etin
ÖNCEKİ HABER

S?n?r ?tesi harekat ??z?m m?? T?rkiye ger?ek bir ??z?m i?in ne yapmal?? 1

SONRAKİ HABER

?Janjan? ?n g?sterimi yap?ld?

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...