04 Kasım 2007 00:00

?halk ?detleri ve inanmalar??

Bug?n, b?rak?n gen?leri ve orta ya?l?lar?, ya?l?lar?n olduk?a ?B?y?k? olanlar?, ??yle ya?? 80?leri, 85?leri ge?enler bile san?r?m, T?rkiye?de bir ?Halk Bilgisi Derne?i?nin kurulmu? oldu?unu an?msamazlar, bilmezler.

Paylaş

Bug?n, b?rak?n gen?leri ve orta ya?l?lar?, ya?l?lar?n olduk?a ?B?y?k? olanlar?, ??yle ya?? 80?leri, 85?leri ge?enler bile san?r?m, T?rkiye?de bir ?Halk Bilgisi Derne?i?nin kurulmu? oldu?unu an?msamazlar, bilmezler.
?Ben ?stanbul?dayken? elime bir kitap ge?ti. Yava? yava? sayfalar?n k??eleri d?k?lmeye ba?lam??t?, 1939?dan bu yana o da ya?land??? i?in. 68 y?l ?nce ?stanbul?da Burhanettin Bas?mevi?nde bas?lm??. ?Halk ?detleri ve ?nanmalar?? ba?l?kl? bu kitap ?stanbul-Emin?n? Halkevi Dil, Tarih ve Edebiyat ?ubesi Ne?riyat??n?n 2. yap?t?. Mehmet Halit Bayr? yazm??. Bildi?imiz kitap boyutlar?ndan farkl?.
Yaln?z ?ncelikle ?unu s?ylemek istiyorum: Bundan 68 y?l ?nce yay?nlanmas?na kar??n, bug?nk? T?rk?emizi g?z ?n?ne getirirsek, olduk?a g?zel, duru ve anla??l?r bir dille yaz?lm??.
Kitab?n ?Ba?lang??? b?l?m?nde Mehmet Halit Bayr?, ?Halk Bilgisi Derne?i?nin kurulu?unu ve yapt??? i?leri anlat?yor. Ba??ms?z olarak 5 y?l g?rev yapm?? bu dernek. Bu s?re i?inde, ?e?itli derlemeciler ?lkeyi dola?arak notlar alm??lar, belge toplam??lar. ?lk gezilerinde Trabzon, Rize, G?m??hane, Bayburt, Erzurum ve Hasankale?yi incelemi?ler. Sonra Gaziantep, Nizip ve Kilis?te, arkas?ndan Mara? ve son gezide de yazar?n?n da bulundu?u ekip, Bal?kesir, S?nd?rg? ve Dursunbey?de ?al??m??lar.
?lk 3 gezide toplanan bilgiler, ?Halk Bilgisi Haberleri? dergisinde yay?nlanm??. Sonuncu gezide elde edilenleri de M.H.Bayr? kitapla?t?rm??.
Dernek, 1932?de kurulan Halkevleri?ne ba?lanm??. Ve g?revini Halkevleri b?nyesinde s?rd?rm??.
?Halk ?detleri ve ?nanmalar?? iki b?l?mden olu?mu?. Kitab?n b?y?k bir ?o?unlu?u Bal?kesir?e ayr?lm??. Son b?l?m ise ?stanbul?la ilgili.
Bal?kesir?de halk sanatlar?n?n anlat?ld??? b?l?mde, Dabakl?k, Papu?culuk, Sara?l?k, Ke?ecilik ve Mutafl?k ?zerinde duruluyor. ?nce i?in ?zelli?i anlat?l?yor ve arkas?ndan Bal?kesir ile y?resindeki i?yerleri dile getiriliyor?
Bal?kesir halk ?detlerinin anlat?ld??? b?l?mde de, Evlenme ve Aile, Do?um ve ?ocuk, K?s?rl?k, Dursunbey?de d???nler, t?rk?ler, k?? sohbetleri ile S?nd?rg??da ve k?ylerinde d???nler ile kasaba hakk?nda geni? bir bilgi yer al?yor.
Mehmet Halit Bayr?, ??stanbul?a ait birka? not? ba?l???n? koydu?u b?l?mde de, dileklerden, ilen?lerden, hasta ziyaretinden, hastaya bakmaktan, baz? halk ila?lar?ndan, insan organlar?yla ilgili inanmalardan, ?engilerden s?z ediyor. Kitab?n sonuna da ?atalca manilerini koymu??
?stanbul k?kenli 54 dilek varm??, o y?llarda. Ama ilen?ler fark at?yor dileklere: Tam 104 tane? Birka?? ??yle: ?Ay?b?n? yer ?rts?n?, ?Arkas? tene?ire gelsin?, ?Bo?az?n kurusun da bir yudum su veren bulunmas?n?, ?Di?lerin dudaklar?n d?k?ls?n?, ?Ekme?ini it, yakas?n? bit yesin?, ?Kan? i?ine aks?n?, ?Mal bulsun da f?rsat bulmas?n?, ?Yedi yorgan par?alamadan ?lmesin?, ?Titreye titreye yere girsin?, ?Yedi?i zehir, giydi?i kefen olsun??
Demek o g?nlerdeki insan?m?n da bug?nk?lerden pek fark? yokmu?, ??nk? sevgisizli?i yaratan ortam tavan yapm???
B?lent Habora
ÖNCEKİ HABER

ROJEV

SONRAKİ HABER

Avukatlar karde?lik mesaj? verdi

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...