N?kleer yasas? Meclis?ten ge?ti

10. Cumhurba?kan? Ahmet Necdet Sezer?in bir kez daha g?r???lmesi i?in Meclis?e iade etti?i N?kleer G?? Santrallerinin Kurulmas? ve ??letilmesi ile Enerji Sat???na ?li?kin Kanun, TBMM Genel Kurulu?nda kabul edildi.
Kanunla, enerji plan ve politikalar?na uygun bi?imde, elektrik enerjisi ?retimi ger?ekle?tirecek n?kleer g?? santrallerinin kurulmas?, i?letilmesi ve enerji sat???na ili?kin usul ve esaslar belirlendi. TBMM Genel Kurulu?nda ele al?nan n?kleer g?? santrallerinin kurulmas?na ili?kin yasan?n g?r??meleri s?ras?nda yap?lan yoklamada, Ba?kanl?k Divan??na pusula g?nderen milletvekillerinin salonda bulunamamas?, tart??malara neden oldu.
T?rkiye Atom Enerjisi Kurumu (TAEK), n?kleer santral kurup i?letecek ?irketlerin kar??lamas? gereken ?l??tleri, kanun y?r?rl??e girdikten itibaren bir ay i?inde yay?nlayacak. ?hale ?artlar?, ?irketin se?imi, yer tahsisi, lisans bedeli, altyap?ya y?nelik te?vikler, se?im s?reci, yak?t temini, ?retim kapasitesi, al?nacak enerjinin miktar? ve enerji birim fiyat?n? olu?turma usul ve esaslar? i?in Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanl??? taraf?ndan y?netmelik haz?rlanacak. Bu y?netmelik, Bakanlar Kurulu onay?na sunulacak. Y?netmelik yay?nland?ktan sonra kurulmas? ?ng?r?len n?kleer santraller i?in, en ge? 1 ay i?inde T?rkiye Elektrik Ticaret ve Taahh?t Anonim ?irketi (TETA?) taraf?ndan ilana ??k?lacak. EPDK taraf?ndan s?zle?me imzalanmas? uygun g?r?len ?irkete, ilgili mevzuat ?er?evesinde lisans verilecek. N?kleer santrali kuracak veya i?letecek ?irketler, ihaleye girmeden ?nce Enerji Piyasas? D?zenleme Kurumu?ndan (EPDK) ?lisans alma mecburiyeti?nde bulunmayacak. ?haleyi kazanan ?irket, lisans?n? faaliyete ba?lamadan ?nce alacak. Bu ?irketler, n?kleer santral kurabilecek, elektrik enerjisi ?retimi ve sat???n? yapabilecek.
N?kleer santrallerden ?retilecek enerjinin tamam?na al?m garantisi verilmesi ve al?? fiyat?n?n belirlenmesine y?nelik d?zenlemelere de kanunda yer veriliyor. Buna g?re, ?irketin s?zle?me gere?i ?retece?i enerjinin tamam?, TETA? taraf?ndan sat?n al?nacak. Bu enerji, santralin devreye girmesinden itibaren her y?l faaliyette bulunan perakende ve toptan sat?? lisans? sahibi t?zel ki?ilere, yap?lacak ikili anla?malar ?er?evesinde, TETA???n al?m fiyat? ?zerinden sat?lacak.
N?kleer yak?t, radyoaktif madde veya radyoaktif at?k ta??n?rken santralde bir kaza olmas? durumunda, n?kleer enerji alan?nda ???nc? ki?ilere kar?? sorumlulu?a ili?kin olarak 1960 tarihinde imzalanan Paris S?zle?mesi ile di?er ulusal ve uluslararas? mevzuat h?k?mleri uygulanacak. Santrali kuracak ?irket, gelirlerinin y?zde 1?ini, ara?t?rma ve geli?tirme faaliyetinde kullanmak i?in ay?racak.
Bakanl???n g?rev vermesi halinde kamu ?irketleri, n?kleer g?? santrali yapabilecek; yurtd???nda benzer yat?r?mlara girebilecek, veya yat?r?mlara i?tirak edebilecek. Bu ?irketin denetimi, K?T ile TBMM?nin Denetlenmesinin D?zenlenmesi Hakk?nda Kanun?a g?re yap?lacak.
Kanuna ayk?r? hareket eden sat?? lisans? sahibi t?zel ki?iler hakk?nda, EPDK taraf?ndan ilgili kanun ?er?evesinde i?lem yap?lacak. TAEK, n?kleer faaliyetlerin d?zenlenmesi ve denetlenmesi g?revini yerine getirecek yeni bir kurum kurulana kadar g?revine devam edecek. TAEK g?revlerini yerine getirirken, ?zel bilgi ve ihtisas gerektiren i?lerde, yerli ve yabanc? uyruklu s?zle?meli personel ?al??t?rabilecek. Bunlara ?denecek ?cret ve di?er mali haklar, Ba?bakan taraf?ndan belirlenecek. ?halenin sonu?lanmas?ndan itibaren 3 ay i?inde, santrallerden ?retilecek elektrik enerjisinin al?m?, ?irket ile TETA? aras?nda belirlenen sat?? fiyat? ve asgari ?retim miktar? ?zerinden, santralin i?letmeye ge?mesinden itibaren 15 y?l s?reli anla?ma imzalanacak. (?stanbul/EVRENSEL)