11 Kasım 2007 00:00

k??lada??dan mektup var!

U?ak vilayeti s?n?rlar? i?inde K??lada? nam?yla an?lan bir yer vard?r. Burada topra??n bir tonunda 1.32 gram alt?n bulunmaktad?r. K??lada??da bu alt?n? ulus ?tesi bir ?irket (Eldoradogold-T?prag) ??karmaktad?r.

Paylaş

U?ak vilayeti s?n?rlar? i?inde K??lada? nam?yla an?lan bir yer vard?r. Burada topra??n bir tonunda 1.32 gram alt?n bulunmaktad?r. K??lada??da bu alt?n? ulus ?tesi bir ?irket (Eldoradogold-T?prag) ??karmaktad?r. Fakat alt?n? a??k ocakta, siyan?r li?i denen y?ntemle ??kard??? i?in canl? ya?am?n anas?n? a?latmaktad?r: Binlerce d?n?m arazi alt?st edilmektedir. 22 binden fazla a?a? kesilmi?tir. Zaten az olan yeralt? sular?m?z? alt?n madeni ?ekmektedir ve b?lgeyi susuzluk beklemektedir. 17 y?l boyunca 70 bin ton siyan?r kullan?lacakt?r. Bize, da?larda, a??r metallerle kar???k pasa, 60 metre kal?nl???nda ve i?inde binbir ?e?it kimyasal?n oldu?u bir bomba ve 450 metre derinlikte 1000 metre geni?likte bir at?k ?ukuru b?rak?p gideceklerdir. Havaya s?rekli hidrojen siyan?r sal?nmaktad?r ve bu nedenle 28-29 Haziran 2006?da y?zlerce insan E?me il?esinde zehirlenmi?tir. ?imdi maden civar?ndaki k?ylerde dut yiyen tavuk ve koyunlar ?lmektedir. ?nsanlar hastalan?p sessiz sedas?z hastaneye g?t?r?lmektedir. Madendeki patlamalarla ormandaki yerlerini terk eden yaban domuzu s?r?leri Beki?li?de, ?nay?da, Karacahmet?te ve di?er k?ylerde mahsulleri bozmaktad?r. Madenci ?irket, yeralt?ndaki 270 ton alt?n?n yaln?zca yakla??k 100 tonunu ??karacak, geriye kalan 170 ton alt?n bir daha elde edilememek ?zere zehirli kimyasal at?klar?n i?inde kalacakt?r. Madenci ?irketten KDV al?nmamaktad?r, yabanc? sermayeyi te?vik yasalar?yla ba?ka vergi de al?nmamaktad?r. E?er ?irket k?r g?sterirse y?zde 1 oran?nda kazan? vergisi al?nacak ve il ?zel idaresine verilecektir. Ama y?rede ?sosyal sorumluluk? ad? alt?nda da??t?lan r??vetin haddi hesab? yoktur. ??te ?Zengin madenlerimizin fakir bek?isi olmayaca??z? demagojisinin alt?nda yatan ger?ek budur.

?kinci Bergama hereketi
Devletimiz, h?k?metlerimiz fena halde k?resel sermaye taraftar? ve neo-liberal politika uygulay?c?s? oldu?u i?in alt?n ?irketlerine a??kt?rlar. Bu a?k nedeniyle y?remizde mecburen valiler, kaymakamlar, muhtarlar, belediye ba?kanlar? kraldan fazla kralc?d?rlar. H?k?metler d?v deyince bunlar ?ld?r?yorlar. Her t?rl? y?ntem kullan?larak k?yl?ler T?prag taraftar? yap?l?yor. Yalanla, r??vetle, tehditle muhalifler engellenmeye ?al???l?yor. Ama korkmayan, sat?lmayan, direnenler de var. ??te bunlardan biri ?nay k?y?. Ayd?n, sorgulayan, k?y?nden memnun, muhalif g?zel insanlar?n k?y?.
Bergama k?yl?leri y?llarca ya?amlar?na, topraklar?na, ?r?nlerine sahip ??karken K??lada? Alt?n Madeni civar?ndaki k?yl?ler, E?meliler, Ulubeyliler; ?aptall??a benzer bir suskunluk? i?indeydi. ?nay k?yl?leri, ?aptall??a olduk?a benzeyen bir sessizlik i?indeki? hallerinden s?yr?larak ba??rmaya ve g?r?lt? yapmaya ba?lad?. ?Madeni bir kazan? kap?s? gibi alg?layan? E?melilerden, bug?ne kadar uyutulduklar?n? fark edip eylemlere destek verenler oldu. Etkinlikler ba?ta ?nay k?y?nde olmak ?zere ?evrede yay?lmaya ba?lad?. ?kinci bir Bergama k?yl? hareketi do?du. Ancak deste?e ve hukuken kazanmaya ?ok ihtiya?lar? vard?.
?nay k?yl?leri, k?y?n t?m insanlar?n?n kat?l?m?yla ?insan?n, topra??n, suyun, b?ce?in, ?i?e?in? vicdan hareketini? olu?turdular. Paneller, a??k hava toplant?lar?, bas?n a??klamalar?, dayan??ma etkinlikleriyle seslerini t?m T?rkiye?ye duyurdular. Simgeleri, ellerindeki ?anlar ve giydikleri kefenlerdir. Uluslararas? g?ce sahip ve yan?nda bizim devletin de oldu?u bir ?irkete kar?? onur sava?? veriyorlar. 20 civar?nda dava a?t?lar. Bir umut k?y ?nay! ?o?altmak gerekiyor b?yle k?yleri. K?resel sermayeye kar?? taban ?rg?tlenmeleri olarak da yayg?nla?t?rmak gerekiyor.
TC DANI?TAY 6. Dairesi K??lada??da siyan?r p?sk?rterek i?letilen alt?n madeninin ?al??mas?n? durdurdu. 09.07.2007 tarihli karar?yla, ?evre ve Orman Bakanl????n?n verdi?i ?ED (?evresel Etki De?erlendirme) olumlu karar?na itiraz? yerinde buldu ve y?r?tmenin durdurulmas?na oybirli?iyle karar verdi.

G?le g?le siyan?rc?!
Bu karar ?nay k?y?nde, 15.07.2007 tarihinde ?nay ve ?evre k?yl?lerin, ?evrecilerin, avukatlar?n, m?hendislerin, doktorlar?n ve bas?n?n kat?l?m?yla bir ?enlik d?zenlenerek kutland?. ?Siyan?rc? G?le G?le? ad? verilen ?enlikte oyunlar oynand?, halaylar ?ekildi. Dan??tay??n karar?n?n hemen uygulanmas? istendi. K?yl?ler ?Et kokmas?n diye tuz bas?l?r, tuz kokarsa ne yap?l?r?? diyordu. Me?er tuz kokmam?? ve ?lkemizde yarg??lar varm??, diye sevin?lerini dile getirdiler. Ve y?ksek yarg??lar?n adlar?n? tek tek okuyup alk??lad?lar. Ama kayg?lar? hen?z ortadan kalkm?? de?il. ??nk? Bergama deneyiminden biliyorlar ki, ?lkemizde hukuk uygulanmayabiliyor. Ya da hukuka kar?? hile yap?labiliyor. Bu nedenle ?u sorular? sordular:
1. ?imdi ABD?nin T?rkiye b?y?kel?isi (veya IMF?nin bir yetkilisi) devreye girip ?lkemizin ilgili bakanlar?na, valilerine s?m?rge memuru muamelesi yaparak, ?madeni i?letin ricas??nda bulunacak m??
2. ?Gizli Bakanlar Kurulu Karar?? ??kart?l?p Dan??tay??n karar?n?n arkas?ndan dola??lacak m?? Bunu Bergama?da yapt?lar. Yoksa ger?ekten hukuka sayg? duyulacak m?? ??nk? Eldorado ad?na patron Paul N. WRIGHT ??yle diyor: ??irket bir yandan ilgili h?k?met birimleriyle ?al??malar?n? s?rd?r?yor ve kapan?? esnas?ndaki ??karlar?n? korumaya ?al???yor, bir yandan da madenin tekrar a??labilmesi hususunda izin sa?lamak i?in u?ra? veriyor.? Sonra devam ediyor: ?Ge?mi?te h?k?metin hemen hemen her kademesinden g?rm?? oldu?umuz s?rekli destek, projeye entegrasyon ve yerel toplum deste?i sayesinde bu kesintinin minimum d?zeyde tutulaca??n? ifade etti.? Siz b?t?n bunlardan ne anlars?n?z? Bu ?Biz hukuka kar?? hile yapaca??z ve T?rk yetkililer de bize yard?mc? olacak? demek de?il midir?
3. Dan??tay??n karar?na ra?men; ya?ama, topra?a, suya, havaya ve do?aya sahip ??kan k?yl?lere, ?evrecilere ve bilim insanlar?na ?Bir avu? ?apulcu, memleketin kalk?nmas?n? istemeyen vatan hainleri, ter?ristler?? denecek midir?
4. Eldorado?nun K??lada??a gelmesiyle birlikte k?yler b?l?nd?. Hatta ayn? k?yde insanlar birbirine darg?n hale geldi. ?imdi ?Madende ?al??anlar?n ekme?iyle oynand?? bahanesi ileri s?r?lerek k?yl?ler birbirine d??man edilecek midir? K?ylerin birbirine d??manl???n?n k?r?klenmesine ne zaman son verilecektir? Bu b?l-y?net uygulamas?nda bizim y?neticiler madencilerden yana tav?r almaya devam edecek midir? Madenci ?irket, gittikten sonra bile burada ya?ayan k?yl?lere kin ve d??manl?k duygular? b?rakm?? olmayacak m?d?r?
5. Sosyal sorumluluk ad? alt?nda da??t?lan r??vetler h?z kesecek midir? Madencilere hukuksal engel ??kartmamak kar??l???nda k?yl?lere verilen r??vetlere (?rnekse, S???tl? k?y? muhtar? ile T?prag aras?nda yap?lan protokol) bizim m?lki amirlerimiz arac?l?k edecek midir? Yoksa m?lki amirlerimiz madencilerle k?yl?ler aras?nda e?it mesafede mi duracaklard?r?
6. Dan??tay??n karar? derhal uygulanmal? ve maden hemen kapat?lmal?d?r! Yaln?zca madenin kap?s?na m?h?r vurmakla yetinip i?eride faaliyetin s?rmesine izin verilmemelidir. Madenin her ?nitesi kapat?lmal? ve kapat?ld??? sivil topluma denetletilmelidir.
(*)?nay k?yl?leri ad?na
Muammer Sakaryal?*
ÖNCEKİ HABER

sava??n ve yoksullu?un k??k?rt?c?s?: alt?n

SONRAKİ HABER

evrensel olmak

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...