11 Kasım 2007 00:00

sava??n ve yoksullu?un k??k?rt?c?s?: alt?n

?Alt?na sahip olan kurallar? koyar!? ?nsanlar?n ??lg?nca pe?inden ko?tu?u alt?n...

Paylaş

?Alt?na sahip olan kurallar? koyar!?
(15.yy deyi?i)
***
?nsanlar?n ??lg?nca pe?inden ko?tu?u alt?n, elementlerin ard???k dizgesinde; 6. dizge ve I B grubunda yer alan elementtir. Yerkabu?unda ortalama da??l?m? 0.0048 g/ton olup bu konsantrasyonun tonda 1.5 gr de?eri a?t??? yerler ?alt?n rezervi? olarak tan?mlan?r. ?u anda ??kar?lm??, i?lenmi? veya stoklanm?? alt?n?n d?nyadaki toplam miktar? yakla??k olarak (6 bin tonu T?rkiye?de olmak ?zere) 200 bin tondur.
?nsano?lu bir zenginlik simgesi, bir s?s e?yas? olarak kulland??? alt?n u?runa y?lda yar?m milyar ton topra?? ve kayay? 600 milyon kilogram siyan?re bulay?p tabiat?n orta yerine b?rak?vermenin hesab?n? kolay kolay veremeyecektir.
D?nyada kendi topraklar?nda alt?n ??kar?lan zengin ?lkeler; ABD, Kanada, Avustralya ve G?ney Afrika Cumhuriyeti?dir. Ancak, bu ?lkelerin alt?n ??kard?klar? i?in zengin olduklar? elbette d???n?lemez. D?nyada kendi topraklar?nda alt?n ??kar?l?p da zengin olamayan ?lkeler de; Brezilya, Arjantin, Bolivya, ?ili, Kolombiya, Ekvator, Venez?ella, Peru, Papua-Yeni Gine, Guyana, Etiyopya, Gana, Mali, Fildi?i Sahili, Mozambik, Nambiya, Sudan, Zaire, Zambiya, Zimbabve, Hindistan, Endonezya, Malezya, Filipinler, Fiji, Kostarika, Dominik, El Salvador, Honduras, Nikaragua, ?zbekistan, K?rg?zistan, T?rkmenistan ve Kazakistan?d?r. T?pk? petrol? ??kart?lan ama zengin olamayan Nijerya ve Irak gibiler?
?Alt?n, ??kart?lan ?lkeleri de?il, onu al?p g?t?ren ?irketleri zengin etmektedir.?

T?rkiye?de alt?n s?m?r?s?
T?rkiye?de alt?n madencili?i, nikel madencili?i gibi konularda ayn? s?m?r? ve sald?r?yla kar?? kar??ya. ?irketler tehditler ya?d?r?yor, salonlar? ?irket i??ileri ile dolduruyor ve kar?? g?r?? bildirenlere s?zl? veya fiili sald?r?lar yap?l?yor. Bu ortamda da, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakan? Hilmi G?ler, ??ED Raporu olumsuz ??karsa, Kazda???nda alt?n madencili?ine izin vermeyeceklerini? s?yl?yor. Bakan, reddedilen ?ED Raporu?nu duymu? veya g?rm?? m? acaba? Bakanl???nca reddedilen ka? ?ED raporu olmu?? Bunlar hangi yat?r?m konular?nda? Ka?? yabanc? ?irketlere ait? Kabul edilen ve reddedilen ?ED raporlar?n?n oran? ne? Bakan kimi aldatt???n? zannediyor? Bu tip sorular uzar gider.

Edelman??n alt?n mektubu
T?rkiye?de ?lkenin ba?bakan?, kendisini ??lkesini pazarlamakla g?revli? saymaktad?r. Ayr?ca ABD?nin eski Ankara B?y?kel?isi, ?imdiki Savunma Bakan Yard?mc?s? Eric Edelman??n da, konunun yak?n takip?isi oldu?unu, Evrensel gazetesinin b?y?k bir gazetecilik ba?ar?s?yla ele ge?irdi?i mektuptan biliyoruz. Alt?n madencili?inin ?lkemizde kimlerin ??kar?na yap?ld???n?n ve kimlerin y?nlendirdi?inin ?ok ?nemli bir delili olan bu ?nl? mektupta, zaman?n ABD b?y?kel?isi, 17 Eyl?l 2004?te k?saca ??yle yazmaktad?r: ?Sn. Zeki Ergezen, (Bay?nd?rl?k ve ?skan Bakan?) Size, ABD?li Newmont Madencilik ?irketi?nin bir kolu olan Normandy Madencilik ile ilgili olarak yaz?yorum. Normandy, Bergama?da bulunan Ovac?k Alt?n Madeni?ni i?letmektedir. Maden, 19 A?ustos 2004 tarihinde m?h?rlenmi?tir. (...) sizden istedi?im, ?zmir Valili?i?ne, iptal edilmi? TKAP?? tekrar y?r?rl??e sokmas?n? tavsiye etmenizdir.?

?Gere?ini yap?n?z?
Yaz? b?y?k yerdendir. Gere?i geciktirilmez: Bay?nd?rl?k Bakanl??? Teknik Ara?t?rma ve Uygulama Genel M?d?r Yard?mc?s? Ahmet Vurandemir, ?zmir Valili?i?ne, Edelman??n dilek?esini de g?ndererek ??lgili dilek?e ile ?zmir ili, Bergama Ovac?k Alt?n Madeni?nin bir an ?nce a??labilmesi i?in gerekli talimatlar?n verilmesi istenmi?tir. ?lgili dilek?e yaz?m?z ekinde g?nderilmekte olup, yap?lan i?lem hakk?nda dilek?e sahibine bilgi verilmesi hususunda bilgilerinizi ve gere?ini arz ederim? der.
Bu ko?ullarda ve siyasal anlay??la herhangi bir ?ED raporunun reddedilmesini d???nmek bile olas? de?ildir.
?T? Maden Fak?ltesi ??retim ?yelerinden Say?n Prof. Dr. ?smail Duman, bu durumu 21 Nisan 2001 tarihli Cumhuriyet gazetesinde ??yle kan?tl?yordu: ?T?rkiye?de mevcut alt?n rezervi 6 bin 500 tona varmaktad?r. Bu g?nk? sat?? fiyat?ndan 58.5 milyar USD eden bu g?z kama?t?r?c? zenginli?e ula?mak i?in y?lda 650 ton alt?n ?retilmesi gerekecektir. ??nk? bir alt?n madeninin ?mr? ortalama 10 y?ld?r; y?ll?k ?retimi ise yakla??k 1 tondur. (...)T?rkiye ?alt?n ?a???na girmeye karar verdi?inde, sadece 1 y?l i?inde ?retilecek zararl??zehirli kimyasal at?k miktar? ise 160 milyon tondur ve 10 y?l sonra elimizde kalacak olan kimyasal at?k miktar?, asitlenmi? dekopaj topra??yla birlikte yakla??k milyar tondur. Bu at???n T?rkiye?deki ?evre yasalar?na uygun olarak nihai uzakla?t?rmas? i?in gerekli harcama 1.4 trilyon USD?dir.?
Say?n Prof. Dr. Duman bu hesaplamay? yapt??? zaman, ?irketlerce ?denmesi gereken y?zde 15?lik pay?n bug?n y?zde 2?ye indirildi?ini g?z ?n?nde bulundurarak, alt?n madencili?inin getirisi(!) ile g?t?r?s?n? d???n?n.
Bunun anlam? ?S?m?rgele?iyoruz?dan ba?ka bir ?ey olabilir mi? Elbette T?rkiye?nin hi?bir y?resinde alt?n madencili?i yap?lmamal?d?r; ama bunun Kazda???nda yap?lmas?n? d???nmek de savunmak da ger?ekle?mesine ?al??mak da ?lkemize ve do?aya kar?? en b?y?k hainliktir.
Siz istedi?iniz yasal d?zenlemeleri yap?n, toplumu bask? alt?na al?n veya ikna edin; do?ay? bask? alt?na alamaz ve ikna edemezsiniz. Do?an?n yasalar? t?m yasalar?n?z?n ?st?ndedir ve kendi dinamikleri ?er?evesinde i?ler? Bunun b?yle oldu?unu Marmara depremi ile ??renmi? olman?z gerekirdi. Ne yaz?k ki, s?n?fsal ??karlar?n?z ve iktidar h?rs? g?zlerinizi k?r etmi?. ?lkemiz s?m?rgele?me, insanlar?m?z k?lele?me s?recine sokulmu?tur.
O zaman, buyurun bu uzla?maz ?eli?kinin ??z?lmesi sava??na!
(*) Kimya M?hendisleri Odas? Ege B?l. ?ub. B?k.EGE?EP Y?r. Kur. ?yesi
Ertu?rul Barka*
ÖNCEKİ HABER

do?ay? talan yasas?

SONRAKİ HABER

k??lada??dan mektup var!

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...