Robotlar ?pes? dedi ?Reno? i??isi dayan?yor

Renault?da ?retimin ve ?al??ma h?z?n?n artmas?na kar??n ?cretlerin giderek erimesi, i??ilerin tepkisine neden oluyor.
Bursa?daki ?retim tesislerinde her 1.5 dakikada bir araba ?retilen Renault?da, ?retimin artt??? a?ustos ay?nda bu s?re 1 dakikaya indi. A??r ko?ullar nedeniyle fabrikan?n montaj b?l?m?ndeki i??iler, ge?ti?imiz ay 1.5 saat i? durdurdular. Sendikalar? T?rk Metal?in y?neticilerine de tepki g?steren i??ilerin eylemi ?zerine fabrikadaki sendika temsilcilerinin t?m? de?i?tirildi. Ancak ?al??ma ko?ullar? ayn? ?ekilde s?r?yor. ??ten at?lma tehlikesi nedeniyle isimlerinin yaz?lmas?n? istemeyen i??iler, bu ko?ullar?n art?k dayan?lamayacak boyutlarda oldu?unu s?yl?yorlar.
Yeni i?e giren i??ilerin b?y?k k?sm? ise bu ko?ullara dayanamad?klar? i?in i?ten ayr?l?yorlar. Ko?ullara dayanabilenlerin ?cretlerinde ise bir de?i?iklik olmuyor. 4 y?ll?k bir i??i, ikramiye ve sosyal haklar eklendi?inde eline 800 YTL ge?ti?ini s?yl?yor. Sendikac?lar?n sorunlar?na sahip ??kmad???ndan yak?nan bir i??i, ?Bu durumu protesto etmek i?in i? durduruldu? dedi.
Robotlar i??iye yeti?emiyor
Bir di?er i??i ise ?unlar? anlatt?: ?Ben iki y?ld?r ?al???yorum, toplam 750 YTL al?yorum. Hi? durmadan ?al???yoruz. Banda yeti?mek i?in ko?uyoruz. Ama ?retimin art?r?lmas? i?in bizi s?rekli zorluyorlar, sa?l???m?z umurlar?nda bile de?il. 4 ki?inin yapaca?? i?i iki ki?iye yapt?rmaya ?al???yorlar. Bir kap? 2 dakikada tak?l?yorsa, 1 dakikada tak?lmas?n? sa?lamaya ?al???yorlar. Hava band? k?sm?nda robotlar?n bile i?ini d???rd?ler. Robotlar dakikada 3 i? yap?yorsa, 4 i?e ??karamad?klar? i?in onlar?n i?ini de, 4 i? yap?lmas? i?in i??ilere y?klediler. Robotlar i??iden daha yava? ?al??t??? i?in onlar?n i?ini azaltt?lar. Robotlar i??ilerin h?z?na yeti?emiyor, diye birbirimize tak?l?yoruz.?
?zellikle montaj b?l?m?n?n dayan?lmaz hale geldi?ini dile getiren i??i, ??efler bant butonunun ba??nda bekliyor. Nedenine gelince? ???i h?zl? ?retime yeti?emezse arabalar bazen tamponsuz, bazen lastiksiz ??k?yor. Araba banttan eksik ??kmas?n diye ?efler butonu bekliyor.
Eskiden iki i?te ?al???yordum. ??ten ??k?nca ek i?ler yap?yordum. ?imdi v?cudum kald?rm?yor. Hem parasal durumlardan, hem de v?cut yorgunlu?undan hi?bir sosyal ya?ant?m?z yok. Yapt???m?z tek sosyal ?ey eve gidince yatmak. Bu ?al??ma ko?ullar? d?zelmezse her an bir patlama olabilir? diye konu?tu.
Uyar? olmal?
Ya?anlara kar?? yap?lan eylemin bir uyar? olarak alg?lanmas? gerekti?ini s?yleyen i??iler, eylem ?zerine sendika temsilcilerinin de?i?mi? olmas?n? olumlu buluyorlar. Eylem ve sonras?nda ya?ananlar? de?erlendiren i??ilerden biri, ?unlar? aktar?yor: ?Eylem sonras? ?ube ba?kanlar? geldi. Taleplerimizi ilettik ve 3-4 g?n ?nce sendika temsilcileri de?i?ti. Bir di?er talebimiz, gen? i??ilerin de temsilci olmas?yd?. Eski temsilcilerimizi g?revden ald?lar, 6 gen? ve 6 eski i??iyi temsilci olarak atad?lar. Yani yine temsilcilerimizi kendimiz se?emedik. ?al??ma ko?ullar?n?n de?i?ece?ini s?ylediler, ama de?i?en bir ?ey yok.?
Bir ba?ka i??i ise ?G?n ge?tik?e ?al??ma ?artlar? bozuluyor. ?cretler d???k. Bu nedenle montajda bir eylem yap?ld?. Bu, ayn? zamanda bizi ciddiye almayan sendikac?ya iyi bir cevap oldu. Sendikada demokrasi yok. Temsilcilerimizi biz se?meliyiz ve temsilciler de bize sahip ??kmal?d?r? dedi. (Bursa/EVRENSEL)

---

1998?i hat?rlatt?lar

Dayan?lmaz hal alan ?al??ma ko?ullar? kar??s?nda sessiz kalan sendika temsilcilerini, yapt?klar? eylemle de?i?tiren i??iler, eylemin kendilerine olan g?venlerini art?rd???n? s?yl?yorlar.
?al??ma ko?ullar?n?n d?zeltilmemesi durumunda yeni eylemler ya?anabilece?ini belirttin i??iler, 1998 y?l?nda yapt?klar? b?y?k eylemi hat?rlat?yorlar.
Ge?ti?imiz y?l ger?ekle?tirilen s?zle?meden memnun kalmad?klar? i?in tepkilerini yemekhanede masalara ?atal ka??k vurarak ifade eden Renault i??ileri, ?al??ma ko?ullar?n?n d?zeltilmemesi durumunda sessiz kalmayacaklar?n? belirtiyorlar. S?zle?me d?neminin de yakla?t???n? belirten i??iler, ?Birlik olman?n zaman? geldi? diyorlar.
M?jdat Y?lmaz / ?zcan K?l?