30 Kasım 2007 00:00
Neoliberalizme kar?? her yer Novamed olmal?!
Neoliberalizmin emek?ilere, kad?nlara ve yoksullara olan etkilerinin tart???ld??? 10?uncu Ulusal Sosyal Bilimler Kongresi?nde Novamedli kad?n i??ilerin bir y?l? a?k?n s?redir devam eden direni?i ?rnek g?sterildi. Kongrede, ?Novamedli kad?nlar?n ezilenlere, k?y?da kalanlara, sesi ??kmayanlara, kad?nlara s?yledikleri ve s?yleyecekleri ?ok ?ey var? vurgusu yap?ld?.
Mimar Sinan ?niversitesi?nden Dr. Feryal Sayg?l?gil, ?T?rkiye?de Neoliberal Pratiklerden Kesitler? ba?l?kl? oturumda Novamedli kad?n i??ilerin m?cadelesini anlatt?. D?nyan?n d?rt bir yan?nda kurulan serbest b?lgelerde ??retim maliyetlerini en aza indirmeyi? hedefleyen ?ok uluslu ?irketlerin faaliyet g?sterdi?ini kaydeden Sayg?l?gil, serbest b?lgelerde ?al??an i??ilerin y?zde 70?ini kad?nlar?n olu?turdu?unu s?yledi. Sayg?l?gil, serbest b?lgelerde ?kad?nlara daha d???k ?cret verilmesi, kad?n i??ilerin el becerilerinde erkek i??ilerden daha verimli olmas? ve gen? kad?nlar?n montaj i?lemlerinin tekd?zeli?ine erkeklerden daha kolay uyum sa?lamas?? gibi nedenlerle kad?n i??ilerin tercih edildi?ini bildirdi.
Sayg?l?gil, Almanya merkezli ?okuluslu FMC ?irketi?ne ait olan ve Antalya Serbest B?lgesi?nde faaliyet g?steren Novamed Fabrikas??n?n da d?nyadaki di?er ?rneklere benzedi?ini s?yledi. Novamedli kad?nlarla yapt??? g?r??meleri aktaran Sayg?l?gil, ?Talepleri ?al???rken soluduklar? kimyasallardan korunabilmek i?in maske takabilmek, ??nk? kendi aralar?ndaki konu?malar?n i?veren temsilcisi taraf?ndan duyulabilmesi i?in maskeye izin verilmiyor; istedikleri zaman ?ocuk sahibi olabilmek, ??nk? ?eflerin belirledi?i takvime g?re hamile kalabiliyorlar; tuvalete gidebilmek ??nk? yedek malzeme ?retmeden gidemiyorlar, akort ?al??ma neticesinde ellerinde olu?an ?carpel tunel? sendromlar? gibi hastal?klar?n meslek hastal??? olarak tan?mlanmas?n? sa?lamak. Sendikan?n muhatap kabul edilip, yeterlilik almas?, taleplerin toplus?zle?mede tan?mlanmas?? dedi.
Kad?nlar?n en ?ok ?kad?ns?n kafan basmaz? gibi i?yerinde a?a??lay?c? s?ylemlere ya da davran??lara maruz kalmaktan yak?nd?klar?n? anlatan Sayg?l?gil, bir kad?n i??inin ?u s?zlerini aktard?: ?Setler ?n?m?ze mi f?rlat?lmad?, ba??m?zda m? par?alanmad?. M?d?r kad?n oldu?umuz i?in daha rahat ba??rabiliyor. Bizleri a?latmak ho?lar?na gidiyor. Galo?lar? giydi?imiz yerde sandalyeler var, biz oraya oturmay? bile hak etmeyen insanlarm???z. ?? ortam? ?ok so?uk oldu?u i?in idrar yollar? ve b?brek hastas? olduk hepimiz.?
Novamed ?rnek oldu
Petrol-?? Sendikas??nda ?rg?tlenen 81 Novamedli i??inin bu bask?lara kar?? taleplerinin kabul edilmesi i?in 26 Eyl?l 2006?dan bu yana grevde oldu?unu belirten Sayg?l?gil, ?Buroway?in de dedi?i gibi, emek s?reci bask? ve par?alanman?n alan? oldu?u kadar direni? ve m?cadelenin de alan?d?r. Antalya Serbest B?lge?de ya?anan ataerkil kapitalizm s?m?r?s?n?n boyutlar?n?n d?nyan?n ?o?u yerinde ayn? oldu?unu, bu duruma ancak ?rg?tlenerek direnilebilece?ini, kad?n dayan??mas?n?n ?nemini bize ve tabii ki b?t?n d?nyaya bir kez daha g?steren Novamedli kad?n i??iler oldu? dedi. Grevin ard?ndan Novamed Greviyle Dayan??ma Kad?n Platformu?nun kuruldu?unu, greve T?rkiye i?inden ve d???ndan ?ok say?da destek geldi?ini kaydeden Sayg?l?gil, ?Novamedli kad?nlar?n ezilenlere, k?y?da kalanlara, sesi ??kmayanlara, kad?nlara s?yledikleri ve s?yleyecekleri ?ok ?ey var? dedi.
Yard?mlarla yoksullar ba??ml?la?t?r?l?yor
Mimar Sinan ?niversitesi?nden Kemal Dil ise Ankara?daki Mamak Ak?emsettin Mahallesi?nde yapt??? saha ?al??mas?n?n sonu?lar?n? anlatt?. Neoliberal politikalar sonucunda yoksulluk ve i?sizli?in a??r bi?imde ya?and??? mahallede yoksullara 15 g?nde bir erzak yard?m? yap?ld???n? kaydeden Dil, yard?mlar?n yap?lmas? ve kesilmesinde keyfi uygulamalar oldu?unu bildirdi. Yoksullu?a ili?kin kal?c? bir ??z?m getirilmedi?ini, i?sizlik sorununun ??z?lmedi?ini vurgulayan Dil, AKP H?k?meti?nin oy almak ve insanlar?n tepkilerini pasifle?tirmek i?in yard?mlar? s?rd?rd???n? ifade etti. Dil, ?Yoksullarda iktidar politikalar? lehine ba??ml?la?ma yarat?l?yor, kurulan ili?kiler siyasi ama?larla kullan?l?yor? diye konu?tu.
Mimar Sinan ?niversitesi?nden Ebru Aykut, neoliberal politikalar?n insanlar? yaln?zla?t?rd???n? ve ?retti?i sorunlara tek tek ??z?m arama yoluna gitti?ini ifade etti. ?stanbul-Esenyurt?ta kad?nlar?n kurdu?u ?mece Kad?n Dayan??ma Kooperatifi?nin t?m eksiklerine ra?men evlere temizli?e giden ve ev-eksenli ?al??an kad?nlar? bir araya getirdi?ini belirten Aykut, kooperatifin neoliberal anlay??a kar?? ?rg?tl?l??? ?ne ??kard???n? ve sendikala?may? hedeflendi?ini s?yledi.
Kapital h?l? g?ncel
Ge?ti?imiz aylarda ya?am?n? yitiren Ulus Baker an?s?na d?zenlenen ?T?rkiye?de Sosyal Bilimler ve Bilimciler? ba?l?kl? oturumda Marmara ?niversitesi?nden Prof. Dr. Fuat Ercan, Karl Marx??n Kapital?i yazmas?n?n ?zerinden 140 y?l ge?ti?ini an?msatarak, ?Ge?en bunca y?la ra?men Kapital?i ?zg?n ve g??l? k?lan y?n?, onun zaman i?inde i?aret etti?i ger?ekli?i daha iyi a??klama gibi bir i?erik ve y?nteme sahip olmas?d?r. Kapital?i ?nemli k?lan sadece ya?anan s?reci a??klamaya y?nelik bir i?eri?e sahip olmas? de?il, ?ok daha ?nemli ?zelli?i ele al?nan sosyal olgunun nas?l analiz edilmesi gerekti?ine y?nelik bir bilgi kuram?na sahip olmas?d?r. Kapital bizlere ele?tirel bir sosyal bilimin neleri i?ermesi gerekti?ine ili?kin ?nemli bir dizi ipucu sunar? diye konu?tu. (Ankara/EVRENSEL)
?Emek?iler ana-ak?m medyadan kopmal??
Bas?n Tarihinden Kesitler-?al??ma Ya?am? ba?l?kl? oturumda Gazi ?niversitesi?nden Dr. Levent Cantek, 1946 ve 1954 aras?nda yay?nlanan sendika ve i??i gazetelerinden ?rnekler sundu. 1946 y?l?n?n ard?ndan h?zlanan sendikala?man?n sendikal yay?nlar?n say?s?n?n artmas?na da yol a?t???n? belirten Cantek, bu d?nemdeki yay?nlar?n ?o?unda sorunlar?n diyalog yoluyla ??z?lece?i ve greve ihtiya? olmad??? y?n?nde bir anlay?? oldu?unu s?yledi. Cantek, o d?nemde TKP taraf?ndan ??kar?lan Sendika isimli yay?n?n di?erlerinden ayr?ld???n? da vurgulad?. Gazi ?niversitesi?nden Prof. Dr. Y?ksel Akkaya, 1946-1960 y?llar? aras?ndaki sendikal yay?nc?l???n i??iler de?il sendikac?lar taraf?ndan ger?ekle?tirildi?ini belirterek, ?tirajlar?n de?il, yay?nlar?n i?veren ?zerinde yarataca?? etki?nin ?nemsendi?ini bildirdi. O d?nemde ?ok yo?un emek s?m?r?s?n?n ya?and???n? ancak bunun sendikal bas?na yans?mad???n? kaydeden Akkaya, yay?nlarda ?i?verenden rica eden ve dilenici? bir dilin hakim oldu?unu ifade etti. ODT? Medya ve K?lt?rel ?al??malar Y?ksek Lisans Program??ndan Onur Bak?r ise, 1980 sonras?nda neo-liberal d?n???m ile birlikte medyan?n da d?n??t???n? belirterek, ana ak?m medyan?n sermayenin ?zerinde denetim kurdu?u de?il do?rudan elinde tuttu?u bir ara? haline geldi?ini s?yledi. Emek?iler aras?nda emek?ilerin sorunlar?na yer vermeyen ana ak?m medyaya kar?? bir ho?nutsuzluk ve tepki oldu?unu ancak bu tepkinin bir kopu?a yol a?mad???n? belirterek, ?Emek?ilerin ana-ak?m medyadan radikal bir kopu? ya?amas? ve emekten yana bas?nla yeniden bulu?mas? gerekiyor. Bu s?n?f m?cadelesinin en acil ihtiya?lar?ndan biridir? diye konu?tu
Evrensel'i Takip Et