RAMP I?IKLARI

Akbank Sanat Yeni Ku?ak Tiyatro, modern Amerikan tiyatrosunun yazarl??? kadar ya?am? da ilgin? olan gen? yazarlardan Neil LaBute?nin ??eylerin ?ekli? adl? oyunuyla seyircisine merhaba dedi. Oyunlar?ndaki insana dair temel felsefeyi iyilik ve k?t?l?k kavramlar? ?zerine kuran LaBute?nin ya?amsal y?nelimini, gen?lik ya??na kadar mensubu oldu?u kilise ve dinsel ??reti olu?turmu?tur. T?rk?eye ?imdiye kadar sadece bir oyunu ?evrilen yazar, yazd?klar? ile kilisenin ve farkl? dinsel gruplar?n tepkisini ?ekmesine kar??n g?ndelik hayat?n ve kilisenin aksayan yanlar?n? yazmaktan geri durmuyor. Tiyatro yazarl???n?n yan?nda ayn? zamanda film senaristli?i ve y?netmenli?i de yapan LaBute, oyunlar?nda genel olarak g?ndelik hayat?n i?inde insan?n kendi konumu ve ?evresine kar?? tutumundaki yalan ve sahte yanlar?n? hem ele?tirel ger?ek?ili?in hem de psikolojik ger?ek?ili?in kendine ?zg? kodlamas? ile ortaya koyuyor.
Sergiledi?i birbirinden ilgin? oyunlarla seyircinin dikkatini ?eken Akbank Yeni Ku?ak Tiyatro, ??eylerin ?ekli? adl? oyunda d?rt arkada? taraf?ndan ya?anan ili?kinin boyutlar?n?, i?erdi?i de?erleri, sadakat ve aldatmay? g?ncel ger?eklik ba?lam?nda sorgularken, ayn? zamanda sanat?n i?levi, toplumsal sorumlulu?u, modern d?nyadaki konumu gibi olgulara da de?iniyor. Mehmet Ergen?in y?netti?i oyunun dekor ve kost?m tasar?m? Neil Irish?e, ???k tasar?m? Yakup ?art?k?a, ses tasar?m? ise Emre Ergen?e ait.
Yazar, bir mast?r ??rencisinin g?z?nden hayata ve sanata ili?kin kendi ?znel yarg?lar?n? aktar?yor ve bu yarg?larla, sanatsal ve estetik ba?lamda ger?ek?st?c? bir boyutta post modern bir durumla ?ap?alla?t?r?lan sanat ortam?n?n iktidar odaklar?na da taciz at???nda bulunuyor ve sanat?n niteli?i ve ?retim s?re?lerine ili?kin ?er?eveyi olabildi?ince geni?leten kerameti kendinden menkul zevata da kendince bir yan?t niteli?i ta??yor.
Y?netmen Mehmet Ergen, ??eylerin ?ekli?ni sahnede yorumlarken ilgin? bir seyirlik ortaya koyuyor. Oyunun her bir b?l?m?n? Aksanat binas?n?n farkl? ?? kat?nda de?i?ik sahne tasar?m?yla ger?ekle?tiren Ergen, oyunun ba?lang?c?nda mast?r ??rencisinin m?ze ziyaretini esas tiyatro sahnesinde realize ediyor, d?rt arkada??n g?ndelik hayatlar?n? s?rd?rd?kleri farkl? mekanlar ikinci katta, ???nc? ve son b?l?m? ise mast?r ??rencisinin enstalasyon ?al??mas?n? sergiledi?i ???nc? katta ge?iyor. Metnin kurgusu ve konusu itibariyle deneysel sahne tasar?m? ve reji yorumuna a??k olmas? Ergen?in zekice yarat?mlar ortaya koymas?na olanak sa?l?yor ve oyun anla??l?r bir dil ve sahne yarat?m? ile kendi canl?l??? ve ak??kanl???n? koruyor. Ergen, y?netti?i b?t?n oyunlarda oldu?u gibi ??eylerin ?ekli?nde de gerek oyuncu fakt?r?n? gerekse de sahne, ses ve ???k tasar?m?n? her t?rl? l?zumsuz atraksiyonlardan ar?nd?r?yor ve abart?ya ka?madan bu unsurlar? anlat?m? g??lendirmek i?in kullan?yor. Oyunda en temel sorun olan insanlar aras? ili?kilerde ya?anan sahte tutumlar ve hayat?m?zda yalan?n en geni? yeri kaplamas? sorununa, ili?kilerin arka plan?nda var olan niyet ve art niyet ikilemine bir prizma tutuyor ve ili?kilerde var olan sahici olmayan tutumlara ili?kin yakla??mlar?n nedenselli?ini didaktik olmayan nesnel bir yorumla tart??maya a??yor.
Ergen, deneysel yorumunda b?t?n sahne unsurlar?n?n ortak uyumunu ustaca yaratarak hem g?rselli?i g??lendiriyor, hem de dengeli bir anlat?m?n d???nsel tasar?m?n? yap?yor. Y?netmen Mehmet Ergen, oyuncular?, yans?lad?klar? ya da yorumlad?klar? tipler ve karakterler hakk?nda en yal?n ve do?al olma becerisiyle oynat?yor, oyuncular hareketlerinde sakin, tav?rlar?nda m?tevaz? ve ayr?ca oyunculu?a dair potansiyellerini ?g?steriye? ka?madan ekonomik kullanarak sahnede ger?e?e yatk?n bir profil ve inand?r?c?l?k ortaya ??kar?yor.
Oyuncular, sesleri ve tav?rlar? ile en do?al olan? yakalamak ad?na gerek psikolojik ger?ekli?i gerekse de toplumsal tavr? d???nsel ve duygusal olan?n en derin sezgisiyle seyirciye aktarma becerisini g?sterdiler. Yer ald??? yap?mlarda d?r?st ve ?zverili ?al??mas? ile s?rekli be?enileri ?zerinde toplayan, sahne a???? oldu?u ger?e?ini g?zlerinin ferine i?selle?tirmi? olan, son y?llar?n en g?zde oyuncusu Esra Bezen Bilgin, oyunculu?u ile g?z doldurmaya devam ediyor. Son y?llarda yeni bir yetenek olarak ortaya ??kan Bartu K???k?a?layan sahne sempatisi, i?ine girdi?i rol? canl? tutmas? ve oyunun genel ak???yla ilgili olarak ald??? sorumlulukla alk??a de?er nitelikte. Di?er rollerde Deniz Celilo?lu ve Bet?l ?obano?lu, tak?m oyunculu?unu kotarmada en y?ksek d?zeyde sorumluluk alabileceklerini fark ettiren oyunculuk h?nerleriyle rejinin anlat?m?n? g??lendiren ?zverili ?aban?n i?indediler.
Metin Boran