NABIZ

Ge?en hafta bir yaz? yazm??t?m. ?imdiye kadar almad???m kadar tepki geldi. Olumlular?n yan? s?ra ciddi olumsuz tepkiler de vard?. Olumsuz tepkiler, aile hekimli?ini se?mi? meslekta?lar?mdan geliyordu. Ve ?k?nama?, ??z?r dilemeye davet?, ??z?lme?, ?k?r?lma?, ?tepki g?sterme?, vb. duygular? dile getiren arkada?lar, ?aile hekimlerini defterden silme?, ?aile hekimlerine onursuz deme?, ?ara?t?rma yapmadan yazma? ?eklinde de ele?tiriler y?neltiyorlard?.
Ele?tiriler, konuyla ilgili de?erlendirmeyi yeniden payla?mam? gerektirdi. Her ?eyden ?nce, e?er kamuoyu ?n?ne bir fikirle ??k?yorsan?z, ele?tiriye de maruz kalabilece?inizi kabul etmeniz gerekir. Bu noktada, ele?tiri yapan arkada?lara te?ekk?r ediyorum. Ama bu ele?tirilerin a??r? bir duyarl?l?k ile yap?ld???n? d???n?yorum. ??nk? s?z konusu yaz?mda, herhangi bir meslek grubuna, herhangi bir olumsuz -hele hele onursuzluk vb. gibi- niteleme olmad???n? an?msatmak isterim. Benim derdim, ?lke insan? i?in do?ru oldu?unu d???nd???m sa?l?k sistemi ile. Tek tek ki?iler ya da bir meslek grubunun, genelleme yap?larak olumsuzlanmas? diye bir kayg?m yok. Olamaz da!..
AKP ve onun s?zc?l???n? yapt??? g??ler, sa?l?kta ne yapmak istiyor? Biz, buna neden kar?? ??k?yoruz? Bu konuda ne yap?lmas? gerekir? Bu nas?l yap?labilir? ?lgilendi?im sorular bunlar.
T?rkiye?de 2002 sonras? yap?lmak istenenler, nas?l okunmal?? Sa?l?k alan?nda, toplumun sosyal kazan?mlar? par?a par?a elinden al?nmak isteniyor. Bu durum, sadece AKP?ye ?zg? de?il. 1980?den bu yana yap?lanlar, AKP ile h?zlanm?? ve hayata daha fazla ge?mi? bulunuyor. Bu durum, ?lkemize ?zg? de de?il. Ba?ta Do?u Avrupa, Asya ve Latin Amerika ?lkeleri olmak ?zere, t?m d?nyada benzer bi?imde ya?an?yor. Ve de sadece sa?l?kta de?il, t?m sekt?rlerde g?r?len bir olgu. Tepki de, bu denli geni? perspektifli olmak zorunda.
Sa?l??a d?nelim. Sa?l?kta d?n???m?n birka? temel dinami?i var. Sa?l???n finansman? vergilerle sa?lan?rken, prim ve katk? pay? ile sa?lanmaya ge?iliyor. ?zellikle 1990?l? y?llar?n ba??ndan bu yana i?letmele?tirilen kamu hastaneleri, ?irketle?tiriliyor, ticarile?tiriliyor. Devlet, sa?l?k hizmeti sunmaktan ?nemli ?l??de ?ekilerek, hizmet sat?n alma yolunu oturtuyor. Sat?n al?nan kurumlar?n ?zel olmas? veya ?zelle?tirilmesi tercih nedeni. Bu durumda, sa?l?k ?al??anlar?n?n ?nemli b?l?m?, istihdam/i? g?vencesini yitirme tehdidi ile kar?? ka??ya. H?k?met, ?personel rejimi? de?i?ikli?ini s?men alt?nda bekletiyor. ??te bu projenin bir di?er bile?eni, birinci basamak sa?l?k hizmetlerinde yap?lmak istenen ?reform?. Biz, bunu birinci basamakta sa?l?k hizmeti t?ketiminin art?r?lmas?, ticarile?mesi, ?zelle?tirilmesi diye isimlendiriyoruz. Bu senaryonun asli akt?rleri, d?nya ?ap?nda giderek s?n?rs?z g?? kazanan (sa?l?k/t?p) tekeller(i)dir. Bu yap?lar, ?lkelerin, uzun y?llard?r olu?mu? -?zellikle II. D?nya Sava?? sonras? ve toplumsal m?cadeleler ve dengeler sonucu- ulusal/sosyal kazan?mlar?n?/mevzuat?n? hedef al?yorlar. Her alan?n ticarile?tirilerek, her ?eyin al?n?p-sat?lmas?n?n m?mk?n k?l?nmas? ba?lam?nda, bu yap?lara ciddi bir kaynak aktar?l?yor. Bizim ?imdiki sa?l?k sekt?r?m?z?n durumu, aynen bu i?levi yerine getiriyor. Sa?l?kta d?n???m ile hedeflenen de, bu i?levin geni?lemesi, b?y?mesi ve kal?c?la?mas?.
AKP?nin, birinci basamakta yapt?klar?n? bu bak??la okuyorum. Okumak gerekti?ini d???n?yorum. Daha ?ok t?bbi t?ketim, daha ?ok birinci basamakta temas noktas? ile olanakl?. Bu ad?m? atman?n yolu, eski sistemi, yani 1961?de kurdu?umuz sa?l?k ocaklar? sistemini y?kmak, itibars?zla?mak ile m?mk?n. Buna kim direniyorsa, onun burnunu s?rtmek, sistemi se?medi?ine pi?man etmek de zorunlu! Yoksa, se?meyen arkada?lar?m?z?n oradan oraya s?r?lmesinin, ?e?itli bask?lara u?rat?lmas?n?n ba?ka ne anlam? olabilir ki? Denilebilir ki, ?Onlar da se?seydi?? ya da ?Onlar se?medi, biz se?tik, bizim ne g?nah?m?z var?..? Sorun, bu de?il. Se?meyen arkada?lar, di?er illerde bu sisteme ge?i?te olu?abilecek engelleri k?rmak i?in ?ibret? olsun diye pi?man edilmeye ?al???l?yor. Se?en arkada?lar?ma bir laf?m yok. Olamaz da. Bu bir bireysel tercih noktas?. Ama ben sistemi okuyup, onu anla??l?r k?lmakla y?k?ml?y?m?
Dolay?s?yla, ?kamusal bir finansmanla, kamusal bir hizmet sunumunu, i? g?vencesi olan bir ekibin halka, onun istedi?i d?zeyde ve nitelikte vermesi? gere?ine inanan biri olarak, sosyalle?tirilmi? sa?l?k hizmetleri modelinin savunulmas? gerekti?ini d???n?yorum. Burada da dik duran karde?lerim Cumhur?u, Gamze?yi, Mehmet?i, Atilla?y?, Tolga?y?, B?lent?i, Birt?rk??, Ali?yi, Murat??, Hakan??, Deniz?i, Meltem?i, Ersin?i, Derya?y? ?ok seviyorum. AKP?nin bu topluma zarar getirece?ine inand???m sistemini sadece, ?rg?tsel a??klamalarla/tepkiyle de?il bireysel direni? odaklar?n? b?y?terek y?kaca??m?za inand???m i?in onlara destek vermemiz gerekti?ini d???n?yorum. ?ncelikle de, sol siyasi partilere, i??i ve memur sendikalar?na, meslek ?rg?tlerine sesleniyorum; t?pk? Telekom direni?inde oldu?u gibi, bu arkada?lar?mla dayan??may? y?kseltmelerini diliyorum. Sa?l?k hakk?na y?nelik sald?r?, sadece bizim sorunumuz de?ildir. Hepimizinse, hep beraber dayan??maya!..
Ata Soyer