03 Şubat 2008 00:00
Altı sektöre bütçenin yüzde 35i
200 milyar YTLye yaklaşan 2007 bütçe harcamalarından en çok hangi sektörler yararlanıyor dersiniz?
200 milyar YTLye yaklaşan 2007 bütçe harcamalarından en çok hangi sektörler yararlanıyor dersiniz? Bunun için bin küsur kaleme dağıtılmış görünen bütçe giderlerinin yüzde 90ını aslında 25 kalemde toplamak mümkün ve bunu yaptığınızda görüyorsunuz ki, 6 sektör sattığı kredi, mal ve hizmetle bütçeden yüzde 35 pay almış. Hangileri mi? Tabii ki birinci sırada bankalar, rantiyeler...
Bütçeden faize 2007de yaklaşık 49 milyar YTL, yani bütçenin yüzde 24.4ü harcanmış. Maaşlar ise yüzde 19.5 pay almış. Yani bu yıl da bankalara, rantiyelere giden para, bordro mahkumu memurların maaşlarını sollamış. Hem de 10 milyar YTL
Faize 50 milyar YTL
Faize giden 49 milyar YTLnin 7 milyar YTLye yakını dış borç faizi, kalanı iç borçlanmalar için.
Yerli-yabancı sıcak paracılar bu yıl da devletten epeyi nemalanmış görünüyorlar. Devletin aldığı mal ve hizmetlere gelince... Burada ilk sırada sağlık sektörünü görüyoruz. Sağlık ekipmanı, ilaç ve hizmet satanlar 2007de devletten 6 milyar YTLye yakın ödeme almışlar. Sağlık özelleştikçe bu rakam büyüyecek demek ki.
Silah ve muhimmat için yapılan harcamalar ise 3.1 milyar YTL. Savunma ve güvenliğe dönük mal ve hizmet alımı da büyük bir pazar oluşturuyor. Savunma ve güvenlik mensuplarının maaşları ile birlikte bütçeden bu alana ayrılan pay ise 24 milyar YTL dolayında.
Yani bütçenin yüzde 12si asker-polise ayrılmış. Buna tabii ki bazı fonlar ve vakıflar üstünden yapılan harcamalar dahil değil
Devletin enerji harcamaları da 2.1 milyar YTL gibi önemli bir kalemi buluyor.
2007de müşavir firmalar devletten 1.2 milyar YTL, müteahhitler ise 7.1 milyar YTL kazanmışlar.
Böylece toplamı 79 milyar YTLyi bulan devletin mal, hizmet alımlarının yüzde 86sının 6 sektöre gittiğini görüyoruz
Hazine yardımları kimlere?
Bütçeden yapılan Hazine yardımları ile sermaye transferleri ise 2007de 74 milyar YTL dolayında gerçekleşti. Hazinenin sosyal güvenlik deliği için 2007de 26 milyar YTL kullandığı, yine sosyal güvenlik kurumu görev zararları için 7.2 milyar harcadığı anlaşılıyor. 2007de mahalli idarelere bütçeden 13 milyar pay aktarılırken 2.5 milyar YTL de sermaye transfer edilmiş.
Hızlı bir yok oluş sürecindeki tarımsal nüfus, 2007 bütçesinden sadece 5.5 milyar YTL destek görmüş. Bu, faize ödenen 49 milyar YTLnin neredeyse 10da biri
Tarımsal desteğin üçte biri doğrudan gelir desteği şeklinde. Mazot, gübre, kütlü pamuk da en çok destek alan kalemler olmuş.
Yükseköğrenimin bütçeden aldığı pay da 4.6 milyar YTL.Yani 24 milyar YTLlik asker-polis bütçesinin beşte biri dolayında. Bu bile çok görülüyor olmalı ki, Yükseköğrenimi daha çok paralı yapmalı diyorlar
Mustafa Sönmez
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
