26 Mart 2008 00:00
Mezarlıkta bir Nevruz
Yüzyıllardır sürdürülen geleneğin kökenlerinin şamanizme kadar ulaştığı belirtiliyor. Rumlardan kalan bir gelenek olduğunu söyleyenler de var.
İzmirin Bornova ilçesinde yaşayan Naldöken halkı yüzyıllardır 22 Martta yani hicri takvime göre Martın 9unda Nevruzu kutluyorlar. Onlara göre baharın gelişi Nevruz. Anadolu topraklarında kutlanan diğer Nevruzlardan farkıysa Naldökenlilerin baharın gelişini mezarlıklarda kutluyor olmaları. Özellikle genç ölüleri olanlar ve onların deyimiyle birbirine doyamadan ayrılanlar daha çok hazırlanıyorlar Nevruza.
Her yıl yediden yetmişe bütün Naldöken halkı ellerinde yiyecekleri, içecekleri ve mezarlara bırakacakları birbirinden güzel çiçekleriyle mezarlıkta toplanıyorlar. Sofralarında özellikle yumurta, sarma, ıspanaklı börek ve kalbura bastı tatlısı bulunuyor. Bu yıl da mezarlıklarına getirdikleri çiçekleri bıraktıktan sonra mezarlarının hemen yanı başına kuruyorlar sofralarını. Bir yandan getirdiklerini yerken bir yandan da misafirlerine ve mezarın yanından geçen herkese ikram ediyorlar sofralarında ne varsa.
Sofralarına konuk olduğumuz Hekim Sığın anlatıyor geleneklerini. Anadolu Alevilerinin bunu her sene düzenlediklerini söylüyor. Ona göre bu geleneğin aslı Orta Asya Türkmenlerinden geliyormuş ve kökü Şamanizme dayanıyormuş. Sonra ekliyor bu geleneğin 400 yıldan beri sürdüğünü.
Yine sofrasına konuk olduğumuz Döndü Hanım ise bu geleneğin 2. Dünya Savaşından beri sürdüğünü Rumlardan kalan bir gelenek olduğunu söylüyor. Martın 9unda buraya getirilen her şey burada yenir, içilir eve hiçbir şey götürülmez diye de ekliyor.
Ali Habacı da, Türkmenlerde baharın uyanışıdır diyor Nevroz ve bütün Alevilerin kutladığını söylüyor bu bayramı. Ali amca ayrıca bu bayramın aralarındaki dostluk ve kardeşliği de pekiştirdiğini belirterek; biz bu bayramı, Martın 22sinde, Kürtlerse 21inde kutluyor diyor. (İzmir/EVRENSEL)
Deniz Çetin