Maliki’nin askerleri Basra’dan kaçıyor

Basra’da Şii güçlere karşı operasyon düzenleyen Irak hükümetine bağlı bin kadar asker ve güvenlik görevlisinin geçen hafta kışlalarını terk ettiği öğrenildi. New York Times gazetesine açıklama yapan üst düzey bir Irak hükümeti yetkilisi, savaşı terk eden askerler arasında askeri yetkililerle birlikte iki kumandanın da bulunduğunu bildirdi.
Savaşmayı reddederek orduyu terk eden askerlerin sayısı konusunda Irak askeri güçlerinin tahminleri ise ‘birkaç düzine’ ile ‘100 den fazla’ arasında değişiyor. Bazı yetkililere göre görevini terk eden askerler arasında Albay Rahim Cabbar ve Yarbay Şakir Kalaf da bulunuyor. Kıdemli bir yetkiliye göre albayın savaşı terk etmesinin sebebi, Irak askeri güçlerinin kendisini operasyondaki görevi nedeniyle gelen tehditlerden koruyamayacağını düşünmesiydi. Amerikan ordusunun destek verdiği Irak ordusuyla Şii milisler arasında, başkent Bağdat ve Basra kentleri başta olmak üzere geçen hafta ülke genelinde şiddetli çatışmalar olmuştu.
ABD’nin çıkardığı ders
Amerikan askeri kaynakları ise savaşı bırakan askerlerin hepsinin üst düzey subaylar olmadığını savunarak, “Bu olaydan anladığımız, olayla ilgili olan birliklerin eğitimi henüz tamamlanmış savaşa çok erken gönderilmiş yeni askerlerden oluştuğudur” şeklinde bir açıklama yaptı. Habere yer veren Amerikan The New York Times gazetesi, firarların, Amerikalılar tarafından eğitilen Irak güvenlik güçlerinin yetkinliğine dair şüpheleri artırdığını kaydetti. Gazete, Beyaz Saray’ın buna rağmen daha fazla Amerikan askerinin bölgeden çekilmesini planlamasına dikkat çekti. Irak Başbakanı Nuri El Maliki’nin Irak askeri güçlerine yerel Şii aşiretlerinden 10 bin kişiyi almasını, Basra operasyonu ile artan firarlardan kaynaklanan krizin ciddiyetine bağlayan gazete, El Maliki’nin bu adımının hükümetle işbirliği yapan Sünni aşiret üyeleri arasında zaten kızgınlıkla karşılanmış olmasını hatırlattı.
Maliki operasyonu durdurdu
Basra operasyonunu bizzat yöneten, ancak hem Irak hem de Amerikalı yetkililerin “planlama ve uygulamada zayıflığı” nedeniyle eleştiri oklarından kurtulamayan Irak Başbakanı Nuri El Maliki ise ülke çapında Şii milislere karşı yapılan operasyonların dondurulmasını emretti. El Maliki’nin açıklamasının, dün Şii Mehdi Ordusu’nun lideri Mukteda El Sadr’ın milislerine yönelik tutuklamalar durmazsa karşılık verileceği tehdidinde bulunmasının ardından gelmesi dikkat çekti. Pişman olanlar ve silahlarını bırakmak isteyenler için böyle bir şans tanındığı belirtilen El Maliki’nin açıklamasında, operasyonların durdurulmasıyla ilgili bir takvim verilmedi, Mehdi Ordusu’na da değinilmedi.
Maliki, firarlar konusunda ise “Güvenlik güçlerinin yanında yer almayan herkes kendini mahkemelerde bulacaktır. Orduya ya da polis teşkilatına katılmak seyahat ya da piknik değildir, çıkarlarını bir partiye ya da tarikata adamak yerine kendini devlete adamaktır. Partilerini ya da tarikatlarını desteklemeyeceklerine dair Kuran’a el bastılar ama yalan söylüyorlarmış” diye konuşmuştu. ‘Sadr’ endişesi
Öte yandan Irak güvenlik güçlerinin Basra operasyonundaki başarısızlığı, Mehdi Ordusu’nu yöneten Muktada El Sadr ile iplerin yeniden gerilebileceği endişesi uyandırıyor. Muktada El Sadr, geçtiğimiz pazar günü yandaşlarına savaşmayı bırakmaları çağrısında bulunurken, perşembe günü milyonlarca Iraklıya Amerikan işgalini protesto etmek üzere Şiilerce kutsal sayılan Necef şehrine yürümeleri çağrısında bulunmuştu. Öte yandan Irak’ın başkenti Bağdat’ın kuzeydoğusundaki Diyala’da Iraklı bir polisin El Saidiye’deki cenaze töreninde düzenlenen saldırıda ölenlerin sayısının 20’ye yükseldiği bildirildi. BM’nin Irak için insani işler koordinatörü David Shearer, Irak’ta Şii milislerine yönelik son günlerde operasyonlarda ölü sayısının 700 olduğunu tahmin ettiklerini, 1500’den fazla kişinin de yaralandığını kaydetti. (DIŞ HABERLER)