15 Nisan 2008 00:00
100 milyon insan daha yoksullaşacak
Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası (DB) Kalkınma Komitesi toplantılarına katılan sermaye temsilcileri, artan gıda fiyatları konusunda acil önlem alınması gerektiğini, sorunun birkaç ay bile beklemeye tahammülü olmadığını bildirdiler.
Uluslararası Para Fonu (IMF) ve Dünya Bankası (DB) Kalkınma Komitesi toplantılarına katılan sermaye temsilcileri, artan gıda fiyatları konusunda acil önlem alınması gerektiğini, sorunun birkaç ay bile beklemeye tahammülü olmadığını bildirdiler. DB Başkanı Robert Zoellick, gıda fiyatlarındaki artışın 100 milyon kişiyi daha yoksulluğa itebileceği uyarısında bulundu. Zoellick, tehdidin önüne geçebilmek için BMye bağlı Dünya Gıda Programına 500 milyon dolar aktarılması gerektiğini söyledi. IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn da, gıda fiyatlarındaki yükselişin sürmesi durumunda, yüz binlerce kişinin kıtlık tehlikesiyle karşı karşıya kalabileceğini söyledi. Zoellick ayrıca önerdiği Yeni Düzen kapsamında önümüzdeki yıla kadar Afrikalı çiftçilere verilecek kredi miktarının da iki katına çıkarılmasını istedi. DBnin bazı ülkelerin maliye ve kalkınma bakanlarından oluşan Kalkınma Komitesi, Robert Zoellickin Yeni Düzen çağrısını memnuniyetle karşıladı ve destek verdiğini duyurdu.
Toplantılar sonunda düzenlenen basın toplantısında, bazı ülkelerdeki ayaklanmaların genişleyebileceğinden duyulan endişe dile getirilirken Hindistan Maliye Bakanı Palaniappan Chidambaram da yükselen gıda fiyatlarının, toplumsal ayaklanmaların yayılması tehlikesi yarattığını belirtti.
Chidambaram, fiyat sarmalı konusunda küresel bir uzlaşı sağlamak üzere acele edilmemesi halinde, birkaç ülkedeki toplumsal ayaklanmanın tüm dünyaya yayılacağını, gelişmiş veya diğer ülkeler ayrımı olmaksızın tüm ülkelerin bir şekilde bundan yara alacağını kaydetti. Hintli Bakan, fiyatlardaki bu insafsızca yükselişin tersine çevrilmesi için acil önlem alınması gerektiğini söyledi. IMF Başkanı Dominique Strauss-Kahn ise Bildiğimiz ve geçmişten öğrendiğimiz üzere, bu sorunlar bazen savaşla sonlanabilir dedi.
Hazirana kadar bekleyemeyiz
İngiltere Başbakanı Gordon Brown, konuyu G-8 toplantısında gündeme getireceğini belirtirken, Dünya Bankası Başkanı Robert Zoellick ise, bu öneriye G-8 toplantısı Haziranda ve içtenlikle söylemek isterim ki o kadar bekleyemeyiz yanıtını verdi. Mısır, Fildişi Sahili, Etiyopya, Filipinler, Tunus, Bangladeş, Fas ve Endonezyada yüksek gıda fiyatları aleyhinde gösteriler düzenlenmişti. Haitide ise gösteriler sırasında beş kişinin ölmesinin ardından başbakan görevden alınmıştı. Pirinç üretiminde başlıca ülkeler olan Hindistan, Çin, Vietnam ve Mısır ürünlerine ihracat yasakları uygulamaya başladı. Bu durum, ithalatçı olan Bangladeş, Filipinler ve Afganistana olumsuz yansıdı.
Biyoyakıt insanlık suçu
Birleşmiş Milletler Gıda Hakkı Raportörü Jean Ziegler, dünyada büyük miktarda biyoyakıt üretiminin insanlığa karşı işlenen suç olduğu yorumunu yaptı. Ziegler, bir Alman radyosunda yaptığı açıklamada, biyoyakıt üretiminin gıda ürünlerinin fiyatını yükselttiğine işaret ederek, Devasa miktarda biyoyakıt üretimi, insanlık suçu anlamına geliyor dedi. Ziegler, daha önce bir Fransız gazetesine verdiği demeçte de, dünyanın, gıda fiyatlarının artması ve gıda sıkıntısının baş göstermesi yüzünden isyan çağına doğru ilerlemekte olduğu uyarısında bulunmuştu. Ziegler, Avrupa Birliğini (AB) de tarım ve gıda konusunda eleştirdi. AByi Afrikada gıda alanında damping yapmakla suçlayan BM yetkilisi, AB, Avrupanın gıda fazlasını Afrikaya ihraç ederek fiyatları düşürüyor, bu da Afrikada tarımı öldürüyor dedi. Raportör, temel gıda maddeleriyle ilgili borsa spekülasyonuna son verilmesi gerektiğine de işaret etti.
Fiyatlar yüzde 83 arttı
Dünyada geçtiğimiz yıl içinde buğday ve pirinç fiyatları iki katına çıkmıştı. DB rakamlarına göre, temel gıda maddesi durumundaki bu ürünlerin artışı, genel olarak gıda fiyatlarının da son üç yılda yüzde 83 yükselmesine yol açtı. Fiyatlarda yükselmenin talepteki artışa, bazı ülkelerde hasada zarar veren olumsuz hava koşullarına ve geniş tarım alanlarının etanol ve biyo-dizel gibi ulaşımda yakıt olarak kullanılan ürünlerin ekimine ayrılmasına bağlanıyor. Etanol ve biyo-dizel; mısır, buğday, kolza, ayçiçeği gibi tarım ürünlerinden elde ediliyor. Amerika ve Avrupada mısır ve diğer tarım ürünlerinden elde edilecek etanol tüketimi yakın bir dönemde iki katına çıkacak. Uluslararası Tahıl Konseyi verilerine göre bu yıl 35 milyon ton daha fazla tahıl, etanol üretiminde kullanılacak. Yani bir önceki yıla göre yüzde 50lik bir artış yaşanacak. Bu da tüketim açısından bu yıl yaklaşık 20 milyon ton kadar bir açık demek.
Castro uyarmıştı
Başta, ABD Başkanı George W. Bushun büyük destek verdiği biyoyakıtlar konusunda, Kübanın eski lideri Fidel Castro, biyoyakıtların açlığa neden olacağı uyarısında bulunmuştu. Castro, Busha cevaben yazdığı mektubunda Bushun otomobil üreticileriyle yaptığı toplantıdan sonra bu konu hakkında enine boyuna düşündüm. Dünyada üç milyardan fazla insan açlık ve susuzluktan dolayı erken yaşta hayatını kaybetmeye mahkum edilmiştir. Besin maddelerinin yakıta dönüştürülmesi şeklindeki uğursuz fikrin, ABDnin dış politikadaki ekonomik bir eğilimi olduğu, 26 Martta netleştirildi demişti. Fidel Castronun gıda maddelerinin yakıta dönüştürülmesi fikrine uğursuz olarak bakmasının haksız olmadığı, son günlerde yaşanan gıda krizlerinin ardından daha iyi anlaşılır hale geldi.
Filipinler acil toplantı istedi
Dünyanın en büyük pirinç ihracatçısı olan Filipinler, Çin, Japonya ve diğer Asya ülkelerini, bölgede yaşanan gıda krizini tartışmak için acil toplantıya çağırdı. toplantının önümüzdeki iki ay içinde gerçekleşebileceğini söyleyen Filipinler Tarım Bakanı Arthur Yap, ihracatın önündeki engellerin en aza indirilmesi gerektiğini belirtti. (DIŞ HABERLER)
BM Afganistanda gıda dağıtıyor
Buğday unu fiyatlarının fırlamasından etkilenen Afgan halkına, Birleşmiş Milletlere bağlı Dünya Gıda Programı (WFP) tarafından gıda dağıtımına başlandı. Yetkililerin açıklamalarına göre, Afganistan genelinde yaklaşık beş hafta önce 30 bin ton buğday, baklagil, bitkisel yağ ve tuzun dağıtımına başlandığı ve yaz ortasına kadar 58 bin ton daha gıda dağıtımının planlandığı bildirildi.
WFPnin Afganistandaki başkanı Rick Corsino, Kabilde düzenlediği basın toplantısında, gıda dağıtımında en çok yardıma ihtiyacı olanlara ulaşmaya çalıştıklarını söyledi. Afganistanda en fazla muhtaç durumdakilerin engelliler, eşlerin ya da babaların bulunmadığı ve tek maaşlı kalabalık ailelerin olduğu belirtilerek, gıda programının Afganistanda yaklaşık 400 bin aileye ulaştığı kaydedildi. Bu arada Afganistanda önceki gün gerçekleşen patlamada ölen NATO komutasındaki Uluslararası Güvenlik ve Destek Gücü (ISAF) bünyesinde görevli iki askerin İngiliz olduğu açıklandı. İngiltere Savunma Bakanlığı, askerlerin Kraliyet Hava Kuvvetleri mensubu olduğunu bildirdi. (DIŞ HABERLER)
Yaralılar yatağa zincirlenmiş
Mısırdaki bir insan hakları örgütü, ekmek fiyatlarındaki artışı protesto eden ve maaşların artırılması için sokaklara dökülen on binlerce Mısırlıya karşı polisin sert müdahale sonucu yaralananların, hastane yataklarına zincirlendiğini bildirdi.
Birey Hakları İçin Mısır İnisiyatifi (IEDP) adlı örgütten yapılan açıklamada, geçen haftaya damgasını vuran olaylarda yaralananların kaldırıldıkları hastanede yataklara zincirlenmesinin Mısır kanunlarının yanı sıra uluslararası hukuk ve tıp ahlakına aykırı olduğu belirtildi. IEDP bünyesinde insan hakları programından sorumlu Ragia Elgerzavi, polisin şiddetine maruz kalan bu kişilerin artık şiddet görmek değil tedavi görmeye ihtiyaçları olduğunu söylerken, bunu yapan doktorları da eleştirdi. 6 ve 7 Nisandaki gösterilerde 2 kişi ölmüş, 7si ağır 96 kişi de yaralanmıştı. (DIŞ HABERLER)