09 Mayıs 2008 00:00
8 yılda 53 işçi öldü
Türkiyedeki tersanelerde 2000-2008 yılları arasında meydana gelen kazalarda 53 kişi hayatını kaybetti
Bakanların ve patronların parlayan yıldız olarak nitelendirdiği tersanecilik sektörü Türkiyede her geçen gün büyüyor. Üretilen gemi miktarının yanı sıra kâr oranları artarken, buna paralel olarak iş kazalarında ölümler, taşeron ve kuralsız çalışma hızla tırmanıyor. Son 8 yılda tersanelerde iş kazalarında can veren işçi sayısı 53 olarak açıklandı. İşkolundaki kayıt dışı çalışmanın yaygınlığı nedeniyle iş kazalarında ölen işçi sayısının daha yüksek olduğu belirtiliyor.
Denizcilik Müsteşarlığı Gemi İnşa ve Tersaneler Genel Müdürlüğü yetkililerinin, Meclis Araştırma Komisyonuna verdiği raporda, Tuzlada 44 tersane bulunduğu, Tuzla tersaneler bölgesinin, Türkiyedeki tersanelerin yüzde 52sini, istihdamın yüzde 70ini, ihracatın da yüzde 80ini karşıladığı vurgulandı.
Raporda, Türkiyedeki tersanelerde meydana gelen kazalara da yer verildi. Buna göre tersanelerde, 2000 yılında 76, 2001 yılında 61, 2002 yılında 73, 2003 yılında 86, 2004 yılında 120, 2005 yılında 146, 2006 yılında 170 ve 2007 yılında da 227 iş kazası meydana geldi. Meydana gelen kazalar sonucunda da 2002 yılında 4, 2001 yılında 1, 2002 yılında 5, 2003 yılında 3, 2004 yılında 5, 2005 yılında 9, 2006 yılında 10, 2007 yılında 12 ve 2008 yılında da 4 olmak üzere toplam 53 işçi öldü.
Her 10 bin kazada; İngiltere ve İsveçde 1, ABDde de 2, Japonya ve Türkiyede 3, Singapur, Tayvan ve Çinde 10, Malezyada ise 12 kişinin hayatını kaybettiğine de raporda yer verildi.
2013te 140a çıkacak
Rapora göre, Türkiyede 2002 yılında 37 olan tersane sayısı, 2008 yılı Nisan ayı itibariyle 84e ulaştı. Bu rakam 2013 yılında 140a çıkacak. 2002 yılında 550 bin DWT olan tersanelerin kapasitesi, 2007 yılında 1,98 milyon DWT yükseldi. Bu miktarın, 2013 yılında 8,6 milyon DWTye ulaşması bekleniyor.
Türkiyede, 2003 yılından sonra tersane yatırımlarında hızla artış oldu. Bu dönemde 108 adet tersane projesi başlatıldı, halen 65 tersane projesi devam ediyor.
2002 yılında 13 bin olan istihdam kapasitesi, 2005 yılında 25 bine, 2006 yılında 28 bin 580e, 2007 yılında 33 bin 480e, Mayıs 2008 tarihi itibariyle de 34 bin 500e ulaştı. Bu rakamın 2013 yılında 111 bin kişiye çıkması planlanıyor.
İşçi sayısı artıyor
Gemi inşa sektöründeki büyümeye paralel olarak gemi yan sanayideki istihdamında da önemli artışlar kaydedildi. Gemi yan sanayide, 2002 yılında 30 bin olan istihdam sayısı, 2007 yılı sonu itibariyle 100 bin 440a ulaştı.
Türk tersanelerinden 1998-2002 yılları arasında 680 bin DWTlik 142 adet gemi, 2003-2007 yılları arasında ise 1,8 milyon DWTlik 368 gemi teslim edildi. Yine 1998-2002 yılları arasında tersanelerden 56 gemi ihraç edilirken, bu rakam 2003-2007 yılları arasında 183e çıktı. Bu dönemde deniz araçları ihracatından 5,3 milyar dolar gelir elde edildi.
Dünyada en fazla gemi siparişi alan ülkelerin başında 3 bin 186 gemiyle Çin yer alıyor. Bunu sırasıyla 2 bin 277 gemi ile Güney Kore, bin 411 gemi ile Japonya, 265 gemiyle Türkiye, 255 gemiyle Vietnam, 174 gemiyle Almanya, 129 gemi ile Hindistan, 111 gemiyle Filipinler, 77 gemiyle de Romanya izliyor. (İŞÇİ SENDİKA SERVİSİ)