21 Haziran 2008 00:00
En eski kiliseyi koruma dışı bıraktılar
Elazığda yaşanan bir olay ülkede ayrımcılığın hangi boyutlara vardığının yeni bir göstergesi oldu.
Elazığda yaşanan bir olay ülkede ayrımcılığın hangi boyutlara vardığının yeni bir göstergesi oldu.
Kentte bulunan ve dünyanın hâlâ aktif, ibadet edilen en eski kilisesi olan 1828 yıllık Meryem Ana Kilisesinin, koruma amaçlı imar planı dışına çıkartıldığı ortaya çıktı. Elazığın son kalan Süryanilerinden biri olan Kilise Vakfı Başkanı İshak Tanoğlu olayı öğrenince üzüntüden kısmi felç geçirdi. Henüz tam olarak iyileşemeyen Tanoğlu, hatanın düzeltilmesi için Kültür Bakanlığına başvurduklarını söyledi. Kilise ve müştemilatı için son kararı Diyarbakır Koruma Kurulu verecek.
Tescilli eser
Elazığın tarihi bölgesi Harputun turizm bölgesi ilan edilmesinin ardından başlatılan Harput Koruma Amaçlı İmar Planı çalışmaları geçtiğimiz günlerde tamamlandı. Ancak ortaya çıktı ki daha önce koruma planı sınırları içinde bulunan ve arkeolojik sit olarak tescilli 1828 yıllık Meryem Ana Kilisesi ve kiliseye bağlı hamam bu sefer plan dışı bırakıldı. Sadece Elazığ Süryanileri için değil tüm dünya için önemli bir kültürel miras olan kilise dünyanın hâlâ aktif, ibadet edilen kilisesi ünvanını da taşıyor.
Gazetemizin sorularını yanıtlayan Süryani Kadim Meryem Ana Vakfı Başkanı İshak Tanoğlu ise Elazığın yerlilerinden. Haberi öğrenince kısmı felç geçirdiğini ve hala sağ tarafının tutmadığını belirten Tanoğlu olayı ise şöyle anlattı: Meryem Ana Kilisesi ve hamam 34 ve 35 numaları ile tescil edilmiş eserlerdir. Mevcut Harput imar planında bunlar gösterilmiştir. Ancak bölge turizm bölgesi ilan edilince yeni koruma planı çalışmaları başladı. 2 senedir hazırlanıyor bu plan. Bize hiç haber vermediler. Biz bunların plan dışı bırakılabileceğini zaten hiç aklımıza getirmedik. Ancak öğrendik ki kiliseyi de hamamı da koruma planının dışına çıkartmışlar
Diyarbakırda görüşülecek
Konu ile ilgili İl Kültür Müdürlüğü, Anıtlar Yüksek Kurulu ve Kültür Bakanlığına dilekçe verdiklerini belirten Tanoğlu, Müracaatlarımızın ardından bize sözlü olarak Kiliseyi plana dahil ettiklerini ancak hamamı almadıklarını söylediler. Ancak bize yazılı bir cevap ya da bir belge kesinlikle verilmedi. Bu sadece sözlü olarak bildirildi. Öyle olsa bile Meryem Ana Kilisesi ve müştemilatı bir külliyedir. Bir parçayı alıp diğeri almamazlık edemezsiniz diye konuştu.
25 Haziranda Diyarbakırda toplanacak Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu toplantısında bu sorunun gündeme alınacağını söyleyen Tanoğlu, Türkiyenin imza attığı uluslararası anlaşmalara göre de bu eserleri korumasının zorunlu olduğunu hatırlattı.
Dedelerimizin toprağıdır
Süryani Kadim Meryem Ana Vakfı, Koruma Kurulundan olumlu bir karar çıkmazsa yargıya başvurmayı düşünüyor. Ancak Vakıf Başkanı İshak Tanoğlu dede toprağında böyle bir olay yaşansın istemiyor: Kilisemiz şu anda dünyanın eski aktif kilisesi. Ayrıca bizim açımızdan mucizevi bir kilisedir ve mucizeleri hala devam etmektedir. Planda dedelerimizin arsaları var. Burayı plana almamaları kanunen mümkün değil. Eğer kuruldan olumlu karar çıkmazsa yargıya başvuracağız ama biz Elazığda böyle bir durum yaşanmasını istemiyoruz. Üzüntüden felç geçirdim bir hafta hastanede yattım. Şehrin Belediye Başkanı da Kültür Müdürü de Elazığlıdır. Bu yüzden böyle bir şey olacağını hiç düşünmemiştik (İstanbul/EVRENSEL)
Elif Görgü