03 Temmuz 2008 00:00
Dış basının 1 Temmuz yorumu
Ulusalcılarla AKP arasındaki restleşme nedeniyle Türkiye siyasetini daha gergin günler bekliyor
Ergenekon soruşturması kapsamında iki emekli orgeneralin yanı sıra 20den fazla kişinin gözaltına alınması ve aynı gün Yargıtay Cumhuriyet Başsavcısı Abdurrahman Yalçınkayanın AKP hakkındaki kapatma davası üzerine Anayasa Mahkemesine sözlü açıklamada bulunması dış basında da yankı buldu. Dış basında iki haber genellikle tek bir başlık altında verilirken, gelişmeleri piyasalar açısından değerlendirenler çoğunluktaydı. En iddialı başlığı, Nobel ödüllü yazarı öldürme planı yapan iki general gözaltına alındı ile The Independent atarken, ekonomi gazeteleri ise, gözaltıların Türkiyenin uzun vadeli istikrarına ilişkin kaygıları artırdığını öne sürdü.
The Independent
Türkiyedeki gelişmelere tam sayfa ayıran İngiliz The Independent gazetesi, Türkiyeyi tüketen iktidar mücadelesi yoğunlaştı başlığı ile verdiği haberinde, Orgeneral Hurşit Tolon ile yazar Orhan Pamukun fotoğraflarına yer verdi. Nobel ödüllü yazarı öldürme planı yapan iki general gözaltına alındı başlığı ile verilen haberde, Tolonla birlikte, eski Jandarma Genel Komutanı Emekli Orgeneral Şener Eruygura da atıfta bulunuldu.
The Guardian
Taraflar dişlerini biliyor
İngiliz The Guardian gazetesi, çok az kişinin bu iki olayın birbiriyle bağlantılı olmadığını düşündüğünü yazdı. Tarafların dişlerini bilemekte olduğu görüşünün dile getirildiği başyazıda, Türkiyenin bu noktaya parlamenter siyasete fazla aldırmayan eski elitlerin yeni sosyal güçlerin parlamenter gücü eline geçirmesini kabullenememesi ve AKPnin akıllıca olmayan bir şekilde avantajını zorlayarak, tarafsızlığı net bir siyasetçiyi cumhurbaşkanı seçmemesi, kadınların türbanla üniversitelere gitmelerine izin verecek yasa değişiklikleri peşinde koşması yüzünden geldiğini savundu.
The Times
Önlenmesi imkansız bir cepheleşme
İngilterede yayımlanan The Times gazetesinin dış haberler editörü Bronwen Maddoxun Türkiyenin geçmişi liberal gelecek umutlarını yıkıyor başlıklı yorumunda, Türkiyenin bir kargaşaya doğru sendelediği iddia edildi. Bu çatışmanın ortamının aylardan beri oluşmakta olduğunu yazan Maddox, bu sırada Türkiyenin müttefiklerinin eski nesil milliyetçi generallerin Avrupaya entegre genç politikacıların önünü açacağına ve bu durumun ortadan kalkacağına inandıklarını belirterek, Ancak bu olmayacak. Türkiyenin liberal ve modern bir gelecek şansı kaybolurken, kimlik mücadelesi giderek daha kötü bir hal alacak gibi görünüyor iddiasında bulundu.
Türkiyede askerlerin laikliği korumak gerekçesiyle müdahalede bulunduğunu, bu durumun modern bir demokrasi kurma umutlarıyla çatıştığını savunan Times yazarı, yaşananların Türkiyeyi Avrupadan uzaklaştıracağının kesin olduğunu ifade etti.
Lastampa
Bir tür Gladio
İtalyan basınında da önceki günkü operasyonun Yalçınkayanın sözlü açıklama yaptığı güne denk geldiğine dikkat çekildi. Türkiyede generaller tutuklandı. Bir tür Gladiodan söz ediliyor başlığını kullanan La Stampa gazetesi, Türkiyede siyasi gerilimin had safhada olduğu bir dönemde tesadüflere pek inanılmıyor. Hükümeti göz dağı vermekle suçlayan CHP de mahkemelik vaziyette ifadelerine yer verdi.
Il Sole 24 Ore
Erdoğanın polisi 24 eylemciyi tutukladı
İtalyanın en önemli ekonomi gazetelerinden Il Sole 24 Ore ise, haberi Erdoğanın polisi 24 laik eylemciyi tutukladı başlığı ile verdi. Haberde, Başsavcı İslamcı partinin yasaklanmasını talep ederken operasyon düzenlendi. Polis, aralarında iki emekli paşanın da bulunduğu 25 kişiyi, darbe hazırlığı yaptıkları iddiasıyla gözaltına aldı ifadelerini kullandı. Gazetedeki yorum yazısında da, Operasyon, askerler ile Başbakan Erdoğanın partisi arasındaki gerilimi de tırmandırdı. Asıl risk ise şu noktada: Maçı kim kazanırsa kazansın, ekonominin uluslararası nedenlerden dolayı zaten sıkıntı içinde olduğu bir dönemde enkazla karşı karşıya kalabilir denildi.
The Daily Telegraph
Daily Telegraphın önceliği kapatma davası
Daily Telegraph gazetesindeki haberde ise, AKP hakkındaki kapatma davası ön plana çıktı. Ergenekon soruşturmasındaki son gözaltılara haberin sadece son cümlesinde yer veren gazetede David Blair imzalı yazıda, AKPnin geleceğinin Türkiyenin muhtemel Avrupa Birliği (AB) üyeliğine yönelik hayati konuyu etkileyebileceği iddia edildi. Blair, Eğer yargıçlar AKPyi yasaklama kararı alırlarsa, Türkiye AB üyelerinden istenen demokratik standartları ihlal ettiği için süreç durdurulabilir dedi.
Financial Timesın derdi piyasalar
Financial Times gazetesinin, ilk sayfasında yer alan haberde ise, gözaltıların Türkiyenin uzun vadeli istikrarına ilişkin kaygıları artırdığı görüşünü dile getirdi. Bu gelişmelerin Ankarada siyasi hayatın tansiyonunu iyice artırdığını savunan gazete, piyasalarda yaşanan gelişmelere dikkati çekti. Gazetenin haberinde gelişmelerin yabancı yatırımcıları ürküttüğü de kaydedildi.
CNN: Siyasi tansiyon yükseldi
Amerikan CNN televizyonu haberi, Gelişmeler İslami kökenli AKP ile ülkenin laik kurumlarına mensup AKP karşıtları arasındaki büyük ve ciddi gerginliği gözler önüne serdi ifadeleriyle duyurdu. Türkiyede siyasi tansiyon yükseldi denilen haberde, Geçtiğimiz sonbahardan beri birçok kişi, hükümeti darbeyle görevden indirmek isteyen Ergenekon çetesinin üyesi olduğu gerekçesi ile hiç bir suçlama olmadan tutuklu bulunuyor. Cumhuriyet gazetesi ikinci kez Ergenekon ile ilgili hedef gösterildi denildi.
New York Times: Darbe davası
ABDde yayınlanan The New York Times gazetesi, Türkiyedeki darbe davasında 21 gözaltı başlığıyla verdiği haberde İddianame ve resmi suçlamaların yokluğu, bazı gazetecilerin ve başkalarının gözaltıların AKPye meydan okuyan gruplara gözdağı vermeyi amaçladığını söylemelerine yol açtı diye yazdı.
Die Welt: Amaç muhalefeti susturmak
Almanyanın Die Welt gazetesi ise Hükümet karşıtları gözaltında başlığı ile duyurduğu haberinde, gözaltıların Yalçınkayanın sözlü açıklaması ile aynı güne geldiğine dikkat çekiyor ve operasyonun muhalefeti susturmak amaçlı olduğu iddialarına yer veriyor.
Spiegel: Daha kötü günler bekleniyor
Spiegel dergisi ise İktidar patisi ile laikler arasındaki kavga büyüyor başlığı ile verdiği haberde, Türkiyedeki siyasi gerilim, gittikçe tırmanıyor. AKPnin kapatma davasında sona yaklaşıldı derken, AKPden karşı atak geldi. Şimdi de 20 kadar hükümet karşıtı göz altına alındı. Türkler, kapatma davası ile ilgili karar gelmeden daha kötü şeylerin gerçekleşebileceğinden korkuyor. yorumunu yaptı. Haberde Bugün Türkiyede hüzün hakim. Ağustosta daha beter günlerin gelmesi bekleniyor. ifadesi yer aldı. (DIŞ HABERLER)