16 Temmuz 2008 00:00
Fuarı yayıncılar yapar, devlet değil!
Frankfurt Kitap Fuarı Komitesi, bazı yazarların Frankfurt Kitap Fuarına katılım davetini devletin organizasyonu olarak tanımlaması üzerine bir açıklama yaptı.
Frankfurt Kitap Fuarı Komitesi, bazı yazarların Frankfurt Kitap Fuarına katılım davetini devletin organizasyonu olarak tanımlaması üzerine bir açıklama yaptı. Komite, Frankfurt Kitap Fuarının devletler ve hükümetler arası bir organizasyon değil, yayın dünyasının bir organizasyonu olduğunu belirtti.
Frankfurt Kitap Fuarı Komitesi, Ulusal Yürütme Komitesi Eş Başkanı Müge Gürsoy Sökmen, Yazarlar Komitesi Moderatörü Enver Ercan, Yayıncılık Komitesi Moderatörü Münir Üstün, Konferanslar ve Bilimsel Toplantılar Komitesi Moderatörü Tanıl Bora imzasıyla yapılan açıklamada, şöyle denildi: Türkiyede yazarların, çizerlerin, sanatçıların, aydınların siyasi otoriteden tedirgin olmak için haklı sebepleri vardır. Aslında sadece Türkiyede değil, bütün dünyada böyledir, her zaman böyledir; edebiyatın, özgür düşüncenin doğası gereği böyledir! Öte yandan unutmamalı ki Frankfurt Kitap Fuarı, devletler ve hükümetler arası bir organizasyon değil, yayın dünyasının bir organizasyonudur. Dünya yayıncılığının bir platformudur. Dünya edebiyatlarının ve kamusal düşünce üretiminin, yayıncılık deneyimleri ve piyasası aracılığıyla buluşturulduğu bir zemindir.
Devletlerin ve hükümetlerin bütçeleriyle fuara katkıda bulunmalarının bir lütuf değil bir görev olduğunu belirten yazar ve yayıncılar, sonuç olarak katılımın içeriğini oluşturanın, yayıncılar ve yayıncılık aracılığıyla edebiyatçılar, sanatçılar, yazarlar olduğunu vurguladı. Açıklama şöyle devam etti: Frankfurt Kitap Fuarında bir araya gelen gazeteciler, yazarlar, eleştirmenler, okurlar, kitabı sevenler, kitaba inananlar olarak; orada karşılaştıkları takdimin resmi hüviyetinden çok, kitaplarla, yazarlarla ilgilenirler; orada bir resmiyet, bir propaganda havası sezdiklerinde zaten yüzlerini çevirirler! Her şeyden önce hesaba katılması ve güvenilmesi gereken bu olmalıdır.
Sansürsüz temsil için fırsattır
Türkiyenin konuk ülke olduğu bu yıl, oluşturulan ulusal komitenin ağırlıkla yayıncı kuruluşlarının ve yazar örgütlerinin temsilcilerinden meydana geldiğine dikkat çekilen açıklamada, şu görüşlere yer verildi: Türkiye Yayıncılar Birliğinin çağrısı ile bir araya gelen ülkenin belli başlı yazar ve yayıncı örgütleri, fuar konsepti olarak Bütün Renkleriyle Türkiyeyi seçmiş ve programa özerk olarak karar vermişlerdir. PEN Yazarlar Derneği, Yazarlar Sendikası, Edebiyatçılar Derneği, Yazarlar Birliği, BESAM, EDİSAM ve İLESAM temsilcileri Yazarlar Komitesini oluşturmuş, davet edilecek yazarları ortak kararla onlar saptamış, edebiyatla ilgili bütün etkinliklere bağımsız olarak onlar karar vermiş, bakanlıktan ya da diğer komitelerden herhangi bir müdahale olmamıştır. Yayıncılıkla ilgili konularda Türkiye Yayıncılar Birliği, Basın Yayın Birliği, Çocuk ve İlkgençlik Kültürü ve Edebiyatı Araştırmacıları Derneği, Çocuk ve Gençlik Yayınları Derneği konularıyla ilgili kararları vermiştir. Bakanlıktan bir temsilcinin katılımıyla yönetişim ilkesine göre çalışan Yürütme Komitesinin temel hassasiyeti, Frankfurt Kitap Fuarının bir yayıncılık platformu olduğunu unutmamaktır. Benimsenen anlayış, Türkiyenin konuk ülke olması fırsatını, asla bir diplomatik-turistik-folklorik tanıtım ve güzelleme vesilesi olarak görmemek; tersine, Türkiyenin yayıncılık deneyimini, edebiyat ve düşünce birikimini bütün yelpazesiyle görünür kılarak değerlendirmektir. Görünür kılınmasından ürkmeyeceğimiz bu gerçeğe, elbette düşünce ve ifade özgürlüğünden okuma oranlarının düşüklüğüne varıncaya dek pek çok sorunumuz da dahildir. Bu bakımdan Frankfurt Kitap Fuarı, Türkiye yayıncılığının ve edebiyatının, kendi muhasebesini yapması için de bir vesile olabilir, olmalıdır. Bu büyük uluslararası platform, yazarların, edebiyatların, kitapların bu büyük buluşması, bir hükümet girişimine indirgenemez. Tam tersine, kültür dünyamızın sansürsüz, siyaset ötesi temsili için elde edilmiş bir hak, bir platformdur. Bize düşen, eninde sonunda kitapların ve yazarların sesine güvenmektir.
Bu arada Frankfurt Kitap Fuarı Ulusal Yürütme Komitesi Eş Başkanı Müge Gürsoy ANKAya yaptığı açıklamada da, bazı yazarların Frankfurt Kitap Fuarı davetini hükümetin daveti olarak nitelendirmeleri nedeniyle böyle bir açıklama yapma gereği duyduklarını ifade etti. Gürsoy, söz konusu açıklamayla yazarlara Frankfurt Kitap Fuarına yazar ve yayıncı örgütleri tarafından davet edildiklerini hatırlatmak istedikleri söyledi. Aralarında Nihat Behram, Leyla Erbil, Tahsin Yücel ve Kaan Arslanoğlunun da bulunduğu bazı yazarlar, Frankfurt Kitap Fuarı davetini reddetmişlerdi. (Ankara/ANKA)