22 Temmuz 2008 00:00
Hollywood sinemasında yeni grev dalgası
Yazarlardan sonra sıra oyuncularda. Talepler hemen hemen aynı: İnternet satışlarından pay ve zorunlu reklamlarda oynamamak
Hollywood stüdyoları, bu kez de oyuncu grevi olasılığı ile sarsılıyor. İki sendikadan küçük olanı anlaşma yapsa da, henüz grev rüzgarı dinmedi. Geçen yaz da yazarlar greve çıkmış, özellikle televizyon yapımları grevden etkilenmişti.
Oyuncu sendikaları ile yapım şirketleri arasındaki iş sözleşmesinin 30 Haziran tarihinde bitmesi sonucu hazırlanan yeni iş sözleşmesine Hollywoodun en büyük sendikası olan Screen Actors Guildin (SAG- Ekran Oyuncuları Birliği) itiraz etmesi sonucu grev sürecine girildi. 120 bin üyeli sendika, yazarların grev yapmasına neden olan koşullarla aynı talepleri ileri sürüyor. Grev başarıya ulaşırsa, özellikle internet satışlarından büyük paralar kazanan yapım şirketleri, yazarlar gibi oyunculara da bundan pay vermek zorunda kalacak. Ayrıca oyuncular, bu talebe ek olarak, televizyon dizileri ve sinemalarda çeşitli ürün tanıtımları ve reklamlara mecbur bırakılmaya da itiraz ediyor.
Hollywoodda SAGtan sonra gelen ikinci kitlesel oyuncu sendikası American Federation of Television and Radio Artists (AFTRA- Amerikan Televizyon ve Radyo Oyuncuları Federasyonu) üyelerinin yüzde 62si, yapılan referandumda stüdyolarla yapılan üç senelik yeni ücret anlaşmasını onayladı ve sendika bu yeni prime-time kontratını kabul ettiğini duyurdu.
SAG ise oyunculara daha geniş haklar sağlayan bir anlaşma metni meydana getirmek amacı ile stüdyo sahiplerinin düzenlediği metni kabul etmiyor. SAGın içeriği daha zengin bir kontrat konusundaki ısrarı her iki sendikaya da üye olan sinema sanatçılarının ikileme düşmesine neden oldu. SAGın aynı zaman AFTRAya mensup oyuncularına AFTRAnın kendi içinde düzenlediği referandumda red oyu vermesi konusunda telkinde bulunmasına rağmen, AFTRA üyesi sanatçıların çoğunluğu kontratı kabul etti. Jack Nicholson, Viggo Mortensen, Holly Hunter gibi Hollywoodun tanınmış isimleri ise SAGın daha etkili ve kalıcı bir anlaşma için AFTRAyı stüdyo sahipleri ile yeniden masaya oturtma çabalarını desteklediklerini açıkladılar.
SAG liderleri bütün oyuncular için daha iyi ve kalıcı bir maaş anlaşması için stüdyo sahipleri ile yeniden masaya oturmak amacıyla anlaşmaya hayır diyor. AFTRA liderleri ise stüdyo sahipleri ile yapılan anlaşmanın zaten maaş ücretleri ve oyuncuyu koruyan maddeler ile olabilecek anlaşmanın en iyisi olduğunu söylüyor.
Hollywood stüdyoları SAGın bu karşı çıkışı nedeniyle anlaşma metninde birkaç küçük değişiklik yaptı ve 10 Temmuz günü metnin yeni şeklini sendikaya sundu. Ancak metindeki küçük değişiklikler SAG üyelerini memnun etmedi ve üyeler grev kararında ısrarcı olduklarını belirttiler. Bu anlaşmazlık nedeniyle Hollywoodun bu iki etkili sendikası stüdyolarla yeni anlaşma üzerinde tam bir mutabakat sağlanmadığı sürece oyuncuların 30 Haziran tarihinde yürürlükten kalkması gereken eski anlaşma çerçevesinde hareket eden stüdyolarla çalışmasına karşı çıkmayacaklarını açıkladılar. Bu durumu endişe içinde izleyen birçok stüdyo ise, işçilerin tepkisinden çekinerek üzerinde çalıştığı film projelerini bir süre dondurma kararı aldı.
Geçen seneki senaryo yazarları grevinde birçok zorluk yaşayan Amerikan sineması bu sene de SAG üyesi oyuncuların grevinin gündemde olmasıyla büyük sıkıntılar yaşıyor. Yazarların 14 hafta süren grevi, Amerikan film şirketlerine 3 milyar dolara mal olmuştu. Amerikan sinema sektörünün bu sıkıntıdan kurtulmasının tek yolu ise, stüdyo sahiplerinin oyuncuların taleplerini tanıyan bir sözleşmeyi kabul etmesi. (KÜLTÜR SERVİSİ)