Ramazan fırsatçılığı!

Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, Ramazan öncesi gıda ürünlerindeki spekülasyonlara dikkat çekerek, “fırsatçılığa izin verilmemesini” istedi.
TZOB Genel Merkezi’nde, fiyat değişimlerinin üzerindeki etiketlerle yansıtıldığı meyve ve kuru baklagillerin sergilendiği toplantıda, karpuz ve domates yiyerek açıklamada bulunan Bayraktar, temmuz ayı tespitlerine göre üretici ve tüketici fiyatları arasındaki farkın 5-6 katına kadar çıktığını söyledi. Bayraktar, farkın yaş sebze ve meyvede yüzde 449, kurutulmuş ürünlerde yüzde 188, baklagillerde yüzde 281, pirinçte yüzde 378 ve hayvansal ürünlerde yüzde 210’a kadar çıktığına dikkat çekti.
Üretici ve tüketici fiyatları arasındaki farkın en fazla olduğu beş ürünün, yüzde 449 ile salatalık, yüzde 441 ile limon, yüzde 378 ile pirinç, yüzde 360 ile patlıcan ve yüzde 341 ile elma olduğunu kaydeden Bayraktar, üretici ve market fiyatları arasındaki makasın yine çok yüksek olduğunun altını çizdi. Üreticinin 1 liraya ürettiğini, tüketicinin 5 liraya yediğini kaydeden Bayraktar, “Dünyada bir örneği yok. Üretici 1 liraya üretecek, tüketici 5 liraya yiyecek” dedi.
Tüketici fiyat seviyelerindeki yüksekliğin üreticiden değil ürünün tüketiciye ulaşana kadar geçtiği hal, pazar ve market zinciri halkalarından kaynaklandığını kaydeden Bayraktar, gerekli tedbirlerin alınması halinde tükecinin bu ürünleri daha uygun fiyatlarla tüketebileceğini söyledi.
Karpuzda yüzde 62.9 artış
Temmuzda market raflarına bakıldığında karpuzda yüzde 62.9, domateste yüzde 26.8, limonda yüzde 14.5, patlıcanda yüzde 13.9, kuru fasulyede yüzde 13.8, elmada yüzde 12.4, pirinçte yüzde 12.3, yumurtada yüzde 11.6, kırmızı mercimekte yüzde 10.8 ve nohutta yüzde 7.8 fiyat artışları yaşandığını kaydeden Bayraktar, kuru üzüm ve kuru incirde fiyat değişimi olmadığını; şeftali, yeşil fasulye ve havuçta ise düşüş yaşandığını söyledi. Bayraktar, baklagiller ve pirincin ise temmuz ayında da fiyat artışlarını sürdüren ürünler olduğunu aktardı. Karpuzda yüzde 57.9, domateste yüzde 26.6, yumurtada yüzde 11.1, sütte yüzde 5.3, sivri biberde yüzde 1.6 fiyat artışı yaşandığını kaydeden Bayraktar, Adana’da karpuz hasadının tamamlanmasıyla piyasaya arz edilen karpuzun azaldığını, bunun da fiyat artışına yol açtığını, ancak bunun üreticinin hak ettiği geliri elde etmesi için yeterli olmadığını söyledi.
Mardin, Urfa, Diyarbakır, Batman, Muş, Siirt, Şırnak, Gaziantep ve Elazığ’da kırmızı mercimekte zararın kuraklık nedeniyle yüzde 60 olduğunu belirten Bayraktar, Türkiye kırmızı mercimek üretiminin yüzde 86’sını bu illerin karşıladığını hatırlattı. Bölgede görülecek yüzde 60 azalma ile kırmızı mercimek rekoltesinin 250 bin ton azalacağı tahminlerine yer veren Bayraktar, kırmızı mercimek ihracatı da düşünüldüğünde, bu yıl ülke içi tüketimin karşılanmasının zorlanacağını söyledi.
Ramazan spekülatörleri
Başta kırmızı mercimek ve baklagilleri stoklayarak Ramazan’da piyasaya sürmek isteyen spekülatörlere dikkat çeken Bayraktar, yetkililere “Bugünden tedbirleri alın, fırsatçılara meydan vermeyin. Spekülatif davranışlar Ramazan’la birlikte artacak, fiyatlar patlayacak” uyarısında bulundu.
Karpuz, kavun, yumurta, elma ve patlıcan üretici fiyatlarının geçen Ramazan öncesine göre yüzde 13-48 oranında azalmasına rağmen, bunun market fiyatlarına yüzde 7-105 arasında artış olarak yansıdığını kaydeden Bayraktar, “Üretici fiyatlarındaki düşüş marketlere yansımamıştır” dedi.
Temel ürünlerdeki üretici-tüketici fiyatları arasındaki makasa ve halkın bütçesinin önemli kısmının bu ürünlere gittiğine dikkat çeken Bayraktar, halkın enflasyonu yüksek hissetmesini buna bağladı. Enflasyonun yüzde 10 değil yüzde 50-60 hissedildiğini de belirten Bayraktar, üreticinin ucuz ürettiğinin, ancak tüketicinin de pahalı tükettiğinin altını çizdi. (Ankara/EVRENSEL)