ABD ile Karadeniz krizi çıktı

ABD Savunma Bakanlığı Sözcüsü Bryan Whitman, Amerikan donanmasına bağlı bazı gemilerin Gürcistan’a yardım götürebilmek için Boğazlar’dan geçişine ilişkin düzenlemeler hakkında ABD Dışişleri Bakanlığının, Türkiye ile temasta bulunduğunu söyledi.
Pentagon sözcüsü Whitman, Gürcistan’a yardım malzemesi götürmesi planlanan Amerikan donanmasına bağlı bazı gemilerin Boğazlar’dan geçişine ilişkin Türkiye ile temaslar yapıldığını açıkladı. Whitman, Amerikan Dışişleri’nin deniz yoluyla da yardım taşınması seçeneğini değerlendirdiğini belirterek, “Türk Boğazları’ndan geçişe ilişkin gerekli düzenlemeler konusunda Dışişleri Bakanlığı çalışıyor” dedi. Sözcü, Karadeniz’e geçmesini istedikleri Amerikan gemilerinin tipleri hakkında ise bilgi vermedi.
ABD medyasında, gemilerin insani yardım amacı taşıdığı, ancak bir bakıma, “askeri mesaj” vereceği yorumları yapılıyor. Hafta sonundaki haberlerde, Amerika’nın Mercy ve Comfort adlı iki devasa hastane gemisini göndermeyi planladığı, ancak Türkiye’nin buna izin vermediği dile getirilmişti.
‘İzin yok’ iddiası
Dışişleri Bakanlığı, cuma günü yaptığı açıklamada, Ankara’nın, Gürcistan’a yardım göndermek isteyen ülkelerle işbirliği yaptığını ve hiçbir insani yardım önerisi talebinin geri çevrilmediğini bildirmişti.
ABD’de McClatchy gazeteler grubu ise ABD’nin iki donanma gemisinin Boğazlar’dan geçişi için izin istediğini ve Türkiye’nin izin vermediğini iddia etti. ABD’nin Ankara Büyükelçiliği basın sözcüsü Kathy Schallow, ABD’nin Türkiye’den henüz böyle bir izin talebinde bulunmadığını belirtmişti.
‘Tezkereyi hatırlattı’
ABD’deki Heritage düşünce kuruluşundan yetkililer ise durumun 1 Mart tezkeresini hatırlattığını iddia etti. Vakfın Rusya ve Avrasya Çalışmaları uzmanı Ariel Cohen, Türkiye’nin, iki Amerikan hastane gemisinin insani yardım amacıyla Karadeniz’e girmesine izin vermediğini savunarak, bu tutumu, 1 Mart tezkeresine benzetti.
Montrö sözleşmesine göre, Karadeniz’e kıyıdaş olmayan ülkelerin Karadeniz’de aynı anda bulundurabileceği donanma gemilerinin ağırlığı 45 bin tonu aşamıyor. Comfort ve Mercy adlı dev hastane gemilerinin her birinin tonajı ise 70 bin tona yaklaşıyor.
Diplomatik kaynaklar, Amerika’nın, bu iki geminin geçişi konusunda ısrar etmesinin beklenmediğini belirtti. Öte yandan Türkiye’ye sık sık sert çıkmasıyla tanınan Cumhuriyetçi milletvekili Mark Kirk, Türkiye’nin iki hastane gemisine acil geçiş izni vermesini istedi. (HABER MERKEZİ)