09 Eylül 2008 00:00
Büyük patlama yarın
Merakla beklenen deney yarın yapılacak. Dünyanın oluşumuna ilişkin birçok soruya cevap aranıyor
Bilim adamları, evrenin nasıl meydana geldiğini anlamak için 10 Eylülde İsviçrede büyük bir deney gerçekleştirecek. 5 binden fazla fizikçi ve mühendisin 10 yılı aşkın süredir üzerinde çalıştığı proje, son yılların en büyük bilim projesi olarak gösteriliyor.
Kısaca LHC olarak anılan laboratuvarı inşa eden Avrupa Nükleer Araştırma Kurumu (CERN) Genel Müdürü Robert Aymar, Büyük Hadron Çarpıştırıcısının Dünya görüşümüzü ve kainata bakışımızı değiştirebilecek sonuçlar üreteceğinden emin olduğunu belirtti. LHC, Fransa-İsviçre sınırında, Cenevre yakınlarında, yerin 100 metre altında 27 kilometrelik dairevi bir tünel olarak inşa edildi.
Çarşamba günü çalıştırılacak
Alet çarşamba günü ilk kez çalıştırılacak ve birbirine zıt yönlerde hareket eden iki paralel proton demeti yollayacak.
Protonlar ışık hızına yaklaştığında, çarpıştırıcının içindeki süperiletken mıknatıslar ışın demetlerinin yönünü değiştirerek, protonları muazzam bir hızla birbiriyle çarpıştıracak.
Amaç, 14 milyar yıl önce evrenin meydana geldiği Big Bang / Büyük Patlamadan mikrosaniyeler sonraki ortamı yeniden yaratmak.
Çünkü bugünkü evrenin temel taşlarının o anlarda şekillendiği düşünülüyor.
Bilim adamları çarpışmadan doğacak enkazı inceleyerek, evrende bugüne dek sır olarak kalan bazı konulara ışık tutmayı umuyor.
Örneğin madde, karşıt maddeye nasıl galip geldi? Karanlık madde nasıl oluştu? Hatta evrende daha da fazla boyut olduğunun kanıtları bulunabilir mi?
CERN bilim adamlarının hazırladığı yeni güvenlik raporu, ortaya çıkacak kara deliklerin mikroskopik boyutlarda olacağını ve büyüyecek, hatta varlıklarını sürdürecek enerjiden yoksun olacakları için hemen yok olacaklarını savunuyor.
İki sivrisineğin çarpışması gücünde
Rapora göre Her bir proton çarpışmasından ortaya çıkacak enerji, iki sivrisineğin çarpışmasıyla ortaya çıkacak enerjiden farklı değil.
Deneyi yapacak olan Avrupa Nükleer Araştırmalar Örgütünden (CERN) beş fizikçinin hazırladığı analizde Doğa bugüne dek bu deneyi yaklaşık 100 bin kez yapmış durumda ve gezegenimiz hâlâ ayakta deniyor. Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi de 29 Ağustosta deneyin durdurulması için yapılan başvuruyu reddetmişti. Başvuruyu Almanyadaki Tübingen Üniversitesinden bir biyokimyacı liderliğindeki bir grup yapmıştı. (TOPLUM YAŞAM)