18 Eylül 2008 00:00
AIG şimdilik kurtuldu
Acil yardım çağrıları yapan dev sigorta şirketi AIGye FED el uzattı. Peki kriz artık çözüm yoluna girdi mi?
Destek görmemesi halinde iflas edeceğini açıklayan dünyanın en büyük sigorta şirketi AIG aradığı mali desteği ABD Merkez Bankasından (FED) buldu. Fed AIGye iki yıl vadeli olmak üzere 85 milyar dolar kredi vereceğini açıkladı.
ABDnin dev sigorta şirketi American International Groupun (AIG) batmasının dünya çapında bir krize yol açmasından kaygılanan Amerikan hükümeti, şirkete acil 85 milyar dolar para aktarmayı ve karşılığında firmanın hisselerinin yüzde 80ini denetimi altına almayı kararlaştırdı.
FEDden yapılan açıklamada, AIGnin çökmesi durumunda, zaten derin bir sıkıntıda bulunan finans piyasalarının ve ekonominin ağır zarar göreceği belirtildi. Beyaz Saray sözcülerinden Tony Fratto, Başkan George W. Bushun, Fed tarafından açıklanan kararı desteklediğini kaydederek, Bu adımlar, finans piyasalarının istikrarını artırmak ve ekonominin gördüğü zararı sınırlamak için atılıyor dedi. Hazine Bakanı Henry Paulson da, kararı desteklediğini bildirdi.
Kurtarma operasyonu, Bu gelişmeler neye işaret ediyor? Şimdi ne oldu? Kriz artık çözüm yoluna girdi mi? Yoksa daha yeni mi başlıyoruz? sorularını beraberinde getirdi. Hâlâ işin başında olunduğunun söyleyenlerin sayısı bir hayli fazla.
Delik kova benzetmesi
AIGnin yatırımcılara finans sigortası sağladığına işaret edip, bu dev şirketin batması durumunda bunun, ülkede ve dünyada bir zincirleme reaksiyona yol açabileceğini kaydederek kurtarma operasyonunu destekleyenlerin karşısında duranlar kurtarma operasyonunun çözüm getirmeyeceğini vurguluyor. Bu tezin savunucuları FEDin, ucuz ve kolay likidite sağlamasını delik kovaya dökülen suya benzetiyor: Böylesi likidite yapısal problemi çözmediği, bu hafta sonuna kadar atılan hiçbir adımın sorunu çözmediği herhalde artık açıklıkla belli oldu. Delik kovanın su tutmayacağı açıklıkla belli oldu. Siz istediğiniz kadar likidite sağlayın, ortada temel bir bilanço hasarı varsa, yapılacak bir şey olmuyor.
ABDde devlet, iki hafta önce de dev mortgage şirketleri Fannie Mae ve Freddie Macin denetimine el koyarak şirketlerin iflasının önüne geçmiş, ancak yatırım bankası Lehman Brothersin bu hafta çökmesine müdahale etmemişti.
AIG, çeşitli şirketler ve Warren Buffettin Berkshire Hathaway şirketiyle yaptığı görüşmelerin başarısız olması sonrasında Pazar günü FEDden yardım istemişti. AIG varlık satışı imkanlarını da araştırdığını belirtmişti.
Birleşmeler sürüyor
Krizin yarattığı telaş içinde şirketler istemeseler de birleşmeler gidiyor. Bağımsız kalma veya başka bir banka ile birleşme seçeneklerini değerlendiren Morgan Stanleyin, hisse senedi fiyatındaki oynaklık nedeniyle başka bir şirketle birleşmeyi düşündüğü bildirildi.
Morgan Stanleynin üçüncü çeyrek bilançosu beklenenden iyi geldi. Bilançosunu, Wall Street kapanışının ardından açıklayan Morgan Stanley, hisse başına kârının yalnızca yüzde 3 düşerek 1 dolar 32 sente indiğini bildirdi. Beklenti, hisse başına karın 1 doları aşmayacağı yönündeydi. (EKONOMİ SERVİSİ)
Krizin dörtte üçü dalga dalga geliyor
Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, sektörel büyümelere bakıldığında dünya istatistiklerinde ve Avrupa Birliği ülkeleri ile ABDde büyük bir gerileme gözlendiğini belirterek, şöyle devam etti: Daha krizin dörtte birini geçtik, dalga dalga geliyor, dörtte üçü geride. Büyüme hızı dünyada düşerken Türkiyeyi de etkiledi. Sanayi büyüme endeksinde de büyüme hızı geçmişe göre düşük. Yüzde 7lerden yüzde 4.5lardan indi. Geçiş döneminde bunların yaşanması normal.
Devlet Bakanı Kürşad Tüzmen, petrol fiyatlarındaki düşüşün Türkiye için pozitif bir gelişme olduğu ancak, son dönemlerde bu durumun Türk müteahhitlik hizmetlerine talebi frenlediğini bildirdi. Tüzmen, gelişme ve sanayileşmenin enerjiye ihtiyacı artırmasının doğal olduğunu, buna bağlı olarak Türkiyenin enerji ithalatının yılda 35 milyar doları bulduğunu, bunun önemli bölümünün ise petrol ve doğalgazdan oluştuğunu belirtti.