Krizde tehlike geçmiş değil

ABD’nin, finans krizine çözüm için bir plan hazırladığı haberleriyle borsaları coşturmasına rağmen, kimse krizin geçtiğini düşünmüyor.
Lehman Brothers’ın iflasıyla haftaya başlayan piyasalar, çalkantılı geçen dört günün ardından ABD’den gelen haberle adeta uçuşa geçti. ABD hükümetinin, finans krizinin çözümü için şu anki tek adımlı çözümler yerine geniş çaplı ve büyük bir çözüm paketi üzerinde çalışmalar yaptığı haberiyle tüm dünya piyasalarında hızlı yükselişler görüldü.
Fakat ABD’nin finans çevrelerinin gazetesi Wall Street Journal, mali krizin ardından ABD ekonomisinin “hiç iç açıcı durumda olmadığını, giderek daha da zayıfladığını” yazdı. Gazetede çıkan bir yazıda, Wall Street’te devam eden korkuların mali krizin daha da yayılmasına yol açarak başka sanayileri tehdit edebileceği belirtildi.
Gazete, ABD ekonomisinin, New York Menkul Kıymetler Borsası’nda büyük düşüşlere yol açan ABD’nin önemli yatırım bankalarından Lehman Brothers’ın iflası öncesinde de zayıf ve “durgunluk” sınırında olduğunu kaydetti.
Yazıda, mali krizin sanayi sektörünü vurabileceği ve ekonominin bu sefer gerçekten durgunluğa girebileceği uyarısında bulunuldu. ABD sanayi üretiminin son 3 çeyrek dönemde düştüğünü hatırlatan gazete, işsizlik oranının da ağustos ayında yüzde 6.1’e çıktığını ve küresel düzeyde görülecek bir ekonomik durgunluğun ABD’nin ihracat oranlarını da tehdit ettiğini belirtti.
Wall Street Journal gazetesi, Dow Jones sanayi endeksinin son kapanışta artmasına karşın endeksin hâlâ 1 ay önce bulunduğu yerden aşağıda olduğunu ve devam eden mali krizin tüketici güvenini daha da zayıflattığını yazdı.
Dayak yemiş boksör
Piyasalardaki gelişmeleri CNBC-e’e değerlendiren Toronto Dominion Bank’tan Süha Yaygın şunları söyledi: “ABD’nin açıklaması çok önemli. Yeni bir sistem ve güvenceyi sağlayacak bir yapılanmaya gideceklerini söylüyorlar. Likiditenin verilmesi olumlu, sistem rahatladı, ancak hâlâ bankaların birbirine olan güveni tam değil. Piyasanın toparlanması için biraz zamana ihtiyacı var; dayak yemiş bir boksör gibi. ABD’nin hamlesinin yeterli olup olmayacağı konusunda şüphelerimiz var. Faiz indirimine gidilmesi gerektiğini düşünüyoruz. Yaşadığımız kriz, en ciddi kriz. Kuzey Amerika’da ciddi sorunlar var, bunun gelişmekte olan piyasalara mutlaka yansıması olur. Dünyada resesyonların olabileceğini unutmamak lazım. Türkiye’nin çok temkinli olması ve faiz politikasını çok iyi belirlemesi gerekiyor. Gelişmiş ülkelerdeki durgunluk bir şekilde gelişmekte olan ülkelere yansıyacak.”
Yurtdışının olumlu seyretmesiyle İMKB de ilk seansta yüzde 8.9 yükseldi. İMKB Ulusal 100 endeksi 2 bin 870 puan artışla 35 bin 86 puana çıktı. İkinci seansta da borsada alıcılı seyir sürdü. Endeks seans içinde en yüksek 35 bin 726 puanı gördü. Dolar, Avro ve yen karşısında değer kazandı. Dolar yurtiçinde ise düşüşte. Piyasalardaki gerilimin artmasıyla 1.2950 YTL ile son 4.5 ayın zirvesine çıkan dolar, olumlu havayla düşüşe geçti. Bankalar arası piyasada dolar 1.25’e kadar geriledi. (EKONOMİ SERVİSİ)

---

Alıcı arama işleri sürüyor
ABD’nin zor durumdaki iki finans kurumu Washington Mutual ve Morgan Stanley, birleşme amacıyla olası alıcılarla görüşüyor. Wall Street Journal konu hakkında bilgi sahibi kaynaklara dayandırarak yaptığı haberde, Citigroup’un Washington Mutual’ı almak için bir teklif yapmayı düşündüğünü, JPMorgan Chase’e yakın kaynaklara dayandırarak yaptığı haberde de bankanın Washington Mutual’a bir teklif vermeyi düşündüğünü belirtti.
İngiliz bankası HSBC ise Korea Exchange Bank’a teklifinden vazgeçti.