Patronlar kriz bahanesine sarılıyor

Cross Kot Fabrikası’nda, kriz ve piyasa koşulları gerekçe gösterilerek tasarruf tedbirleri adı altında yüzlerce işçi işten atıldı. Yetmedi, işçilerin su içtiği plastik su bardaklarından bile kısıntıya gidildi.
Ülkemizin en büyük denim kot üreticilerinden Cross Kot Fabrikası, daha önce gece gündüz çalışırken, sezon değişimi ve ramazandan dolayı işlerin azalmasını fırsat bilerek önce fazla mesaileri kaldırıp üç vardiya çalışmaya başladı; ardından da bir ay içinde yüzlerce işçiyi işten attı. Fabrikada bu rakamın 500’ü bulacağı söyleniyor.
Yedi yıldır Cross’ta çalışan ama işten atılma korkusu nedeniyle ismini vermek istemeyen işçilerden biri, “Her yıl bu zamanlarda işler azalır ama şimdiye dek bu kadar işçi işten atılmamıştı. Patron bu sene durgunluğu bahane ederek her gün bizim bölümden birkaç işçiyi işten çıkarıyor. Durgunluğun faturasını bize çıkarıyorlar. Özellikle eski olan kadın işçiler belki tazminat alırız diye sesini çıkarmazken, birçok işçi de ramazanda işsiz kalmaktan çekiniyor. Öz İplik-İş yöneticileri ses çıkarmadığından dolayı patron rahatça işçi çıkartabiliyor” diye konuştu.
Üretim iki katına çıktı
Yöneticilerin “İşler kötü, fabrika sallantıda” diyerek işçiler üzerindeki baskıyı artırdığını anlatan başka bir işçi, şöyle devam etti: “Bu durgun dönemini bizleri işten atarak atlatmaya çalışıyor. Oysa ramazandan önce bizleri daha çok çalışmaya zorluyorlardı. Bizleri verimsizlikle suçlayıp sürekli tutanak tutuyorlardı. Oysa ben beş sene önce yaptığım işin iki katı mal çıkarıyorum. Nasıl verimsiz olabilirim ki? Gece gündüz çalışıyorum. Ayda yüz saat fazla mesai yaptığımı biliyorum. Fabrika zordaymış. Ama ben girdiğimden beri Cross on kat büyüdü.”
Fabrika yöneticilerinin bu süreçte işleri fasona kaydırmak ve üretime taşeron sokmak istediğini anlatan işçiler, işlerin azaldığına inanmıyorlar. Üretim bölümüne taşeron işçilerin geldiğini, iki üç gün çalıştıktan sonra taşeronla anlaşılamadığından dolayı gittiklerini belirten işçiler, atılmaların buna hazırlık olduğunu anlatıyorlar.
10 yılda 15 bin işçi
Diğer bir işçi da çalışma koşullarından ve baskılardan şikayetçi. Çalıştığı iki buçuk yıl içinde sürekli başka bölümlere sürgün edildiğini belirten işçi, bu koşullar nedeniyle işçi sirkülasyonunun fazlalığına dikkat çekiyor: “2500 işçinin çalıştığı fabrikada sicil numarası on beş bine ulaştı. On yıl içinde on üç bin işçinin girip çıktığını gösterir. Bizleri insan yerine koymuyorlar. Bölüm şefi bizle yaptığı bir toplantıda hakaret edip ‘İstediğim gibi çalışacaksınız, çalışmazsanız kapıda beş yüz tane köpeğim bekliyor’ diyor. Bu sözler bize nasıl bakıldığını ortaya koyuyor.”
Tasarruf tedbirleri ise işçileri çileden çıkartıyor. Son dönemlerde tasarruf tedbirleri adı altında servislerde tıkış tıkış gittiklerini, yemeklerin kötüleştiğini belirten işçiler, su makinesinin yanında bulunan plastik su bardaklarının kaldırıldığını belirtiyorlar. Çok kullanıldığı gerekçesiyle plastik bardaklar kaldırılmış, her işçiye zimmetli olarak bir plastik bardak verilmiş. On tanesi 100 YKr olan bardakların dahi kendilerine çok görüldüğünü anlatan işçiler, verilen bardakları kaybettikleri takdirde ücretlerinden kesileceğinin söylendiğini ifade ettiler. (Çorlu/EVRENSEL)
Tuncay Sağıroğlu