MEDYADA GEÇEN HAFTA

Medyanın sevmediği bazı kelimeler vardır. Bazen içeriğini sevmediğinden, bazen çağrıştırdığı şeylerden hoşlanmadığından, kaçar o kelimelerden. Takıntı yapar, uzak durur.
Son haftalarda bir tabu daha yıkıldı, gözlerimizin önünde. Gazetelerde her gün “kapitalizm” lafını görür olduk. Televizyonlarda “kapitalizmin sonu” tartışılmaya başlandı.
Gülmeyin, kapitalizme kapitalizm demenin yürek istediği bir çağda yaşıyoruz. Bize yıllarca “piyasa”yı anlattılar, “ekonomi” dediler, “yeni dünya düzeni” dediler, kapitalizmin adını koyamadılar bir türlü.
Çünkü kapitalizm kapitalizm demek, onun bir alternatifi olduğunu baştan kabul etmek demek. Kurulan düzen sanki allahın emriymiş gibi davranmaya yeminli oldukları için böyle bir imayı bile yapmayı kabul edemezlerdi bugüne kadar.
Sonsuz mu sandınız?
Kurdukları, içinde kapitalizm geçen ilk cümle “Kapitalizmin sonu mu geldi” oldu. Kısmetleri buymuş.
Hakikaten, bu tabunun yıkılışını küçümsememek gerek. Çünkü yanlış bir dili kullanarak, doğru bir tartışma yürütmeniz mümkün olmuyor. İçinde yaşadığımız düzenin adına kapitalizm demek, emek sömürüsüne, kârın maksimizasyonuna dayalı bir sistem olmasını kabul etmek, krizi de, hayatı da tartışmayı kolaylaştırır. Kapitalist sistemin en ayrıntılı çözümlemesini yapan da, başta Marx olmak üzere Marksistler olduğuna göre, terimin kendisi alınacak referansın da nerede olduğuna işaret ediyor.
Kapitalizmin, en azından son 150 yıldır “sonu” ile birlikte tartışmayı hak eden bir sistem olduğunu herkes biliyor, o yüzden de Marx’tan önceki savunucularından beri hiçbir kapitalizm taraftarı adını ağzına bile almıyordu. Arada sırada “Hiç kapitalizmin sonu gelmiş olur mu? Daha yapacak çok işi var” diyecek cesurlar çıkıyor ama, genelde medyada bir panik hali var.
Kıvırabilirler
Tabii burada da bir uyanıklık yapma ihtimalleri var, dikkatli olmak gerek. Tartışmaları takip ediyorsanız, krizden paçayı kurtarmak için piyasaya müdahale etmenin tartışıldığının farkındasınızdır. En sıkı kapitalizm savunucularının önemli bir kısmı bile, bir dönemin sonunun geldiğini kabul ediyorlar, müdahale şart diyorlar. Önlemler istiyorlar falan.
Bir kelime kullandılar diye, medyanın öyleyse kapitalizm yıkılsın sonucuna varacak hali yok. Bakarsınız, bir ay sonra, bir şeylerin sonu geldi, yenisini kurduk deyiverirler. Ya da, kapitalizm değil artık bu başka bir şey diye kafadan atarlar. Tam sonu gelir gibi olmuştu, maşallah hastalığı atlattı falan derler. İşleri yalan ne de olsa.
Hazır konu kapitalizme gelmişken bilenler bilmeyenlere anlatsın. Kapitalizm fena can çekişiyor.
Çağdaş Günerbüyük