27 Kasım 2008 00:00
Sürgündeki şairin fotoğrafları
Onlarca öykü, şiir ve fotoğraf, milyonlarca insan, yaşam ve işgal Şair-Yazar Adil Okay, işgalcilerin kül ve enkaza çevirdiği kentlerin ve külün içindeki közün fotoğraflarını bir kitapta topladı
Onlarca öykü, şiir ve fotoğraf, milyonlarca insan, yaşam ve işgal Şair-Yazar Adil Okay, işgalcilerin kül ve enkaza çevirdiği kentlerin ve külün içindeki közün fotoğraflarını bir kitapta topladı. Okay, Konuşan Fotoğraflar kitabında yer alan karelere, öykülerini de ekleyerek gerçeklerle insanlar arasındaki sahtelik perdesini aralamaya çalışıyor. Ütopya Yayınevi tarafından yayınlanan kitap, Adil Okayın 25 yıllık sürgünü ve buradaki tanıklıklarını anlatıyor.
Politik nedenlerden dolayı uzun süre cezaevinde kalan Adil Okayın, 1978 yılında uğradığı silahlı saldırıda bir bacağı, 1980de gördüğü işkencelerden de bir kolu sakat kaldı. Okay, 12 Eylül darbesinden kısa bir süre önce Adana Cezaevinden firar etti. 1981 yılında yurtdışına çıkan Okay, Lübnanda Filistin kamplarında bir buçuk yıl kaldıktan sonra Fransaya yerleşti. Okay, 15 yıllık sürgünden sonra Türkiyeye dönebildi. Yurtdışında kaldığı dönemde şiir ve yazı yazmaya devam eden Okay, toplumcu yönünü fotoğrafla da ifade etmeyi sürdürdü.
Genel olarak teknik bilgi verdikleri için fotoğrafla ilgili kurs almadığını anlatan Adil Okay, objektifinin ise kendiliğinden gerçeğe yöneldiğini söyledi. Fotoğraflarda belirgin olarak mutluluğa yer verildiğini söyleyen Okay, Mutsuzluğun hakim olduğu bir dünyada mutluluk fotoğrafları yayınlanıyor. Ben de gerçeğin fotoğraflarını çektim. Bunların çoğu mutsuzdu dedi.
Okay, Lübnandaki Filistin kamplarında çektiği fotoğrafların büyük bölümünü bir İsrail bombardımanında kaybetmiş. O bombardımandan geriye çok az kare kaldığını söyleyen Okay, fotoğrafladığı arkadaşlarının çoğunu da çatışmalarda yitirmiş. Kaybolan yaşamlar ve karelerin sayıları artınca, Okay bunları bir araya toplamaya karar vermiş. Ortadoğudan Afrikaya, Asyadan Avrupaya 30 yıl boyunca farklı ülkelerinden insan manzaralarını fotoğraflayan Okay, bunların öykülerini de kaleme almış. Böylelikle her fotoğrafın bir de hikayesi oluşmuş.
30 yıl önce çektiği fotoğraflardaki gerçekliğin devam ettiğine değinen Adil Okay, sosyal sınıflar arasındaki uçurumun arttığına dikkat çekiyor: Kadın sorunundan Filistin ve Kürt sorununa, sosyal sınıflar arasındaki uçuruma kadar emperyalist savaş politikaları devam ediyor. Benim 30 yıl önce çektiğim fotoğraflardaki gerçeklik biçim değiştirerek devam ediyor. Belki bilim insanları ya da duyarlı olanlar bu gerçeğin farkında. Ancak büyük bir çoğunluk gözlerinin önünde bir perdeyle hayata bakıyorlar. Bu kitap, perdenin aralanmasını amaçlıyor. Her gün görmeye alıştığımız gerçekleri, insanlara yeniden göstererek kral çıplak diye bağırmak gerekiyor. (Mersin/EVRENSEL)
Kadir Baziki
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
