BÜYÜK İHMAL

Hükümetin ve Türk Hava Yolları (THY) yetkililerinin ölümleri gizlediği kazada, uçağın 2 gün önce arızadan ötürü uçuşu gerçekleştiremediği ortaya çıktı. Önceki gün düşen, 2 gün önce pist başından dönen ‘Tekirdağ’ adlı uçağın, bir hafta önce de arızalanıp bakıma alındığı öğrenildi.
Ancak kazanın ardından yapılan açıklamada, son bakımın 22 Aralık 2008’de yapıldığı belirtilmişti.
THY’nin İstanbul-Amsterdam seferini yapan 1951 sefer sayılı ‘Tekirdağ’ adlı Boeing 737-800 tipi yolcu uçağının ilk arızası, 18 Şubat’ta meydana geldi. Uçuş sonrasında pilotlar tarafından hazırlanan raporda, uçağın havada düşük hızlarda tutunmasını sağlayan ‘flap’larında arıza saptandı. Uçak bunun üzerine Atatürk Havalimanı’ndaki hangara alınarak arızası giderildi.
ARIZALAR GİZLENDİ
İkinci arıza ise kazadan 2 gün önce yaşandı. Sistemleri kontrol eden “Master Caution” adlı ışık, uçak kalkış için pist başına geldiğinde yanınca, sefer iptal edildi. Bakımın ardından bu arızanın da giderildiği söylendi. Kaza sonrasında açıklama yapan THY yetkilileri, uçakta bakım sorununun olmadığını, en son periyodik bakımın ise 22 Aralık 2008’de yapıldığını açıklamıştı.
Uçağın 07.55 Amsterdam uçuşu öncesindeki seferin, bir gün önceki Şam uçuşu olduğu öğrenildi. Uçak bir gün önce 23.25’te Şam’a gitmek üzere havalandı, olay günü İstanbul’a 05.57’de indi.
HAVA ŞARTLARI NORMAL
Uçaktaki yolcuların yakınları, olay günü saat 19.30’ta Amsterdam’a giderken, Hollanda İçişleri Bakanlığı, hayatını kaybedenlerin kimliklerinin, yakınlarının teşhisinden sonra açıklanacağını belirtti. Sivil Havacılık Genel Müdürlüğü (SHGM) yaptığı açıklamayla, olay günü meteorolojik şartların normal olduğunu, piste yaklaşımda herhangi bir problem bulunmadığını ifade etti. Uzmanlar ise, kuleyle yapılan görüşmelerde herhangi bir sorun olmadığı görüşünde. Uzmanlar, bu tip düşüşlere havacılık tabiriyle “sert iniş” denildiğini belirtti.
Dün öğle saatlerinde, Schiphol basın merkezinde, Haarleemmermeer belediye üst yetkililerinin yaptığı açıklamaya, basın yoğun ilgi gösterdi.
Öte yandan görgü tanıkları, uçağın 2 motorunun da havadayken düştüğünü söylerken, enkazın çevresindeki araştırmalar sürüyor. Uçak Amerikan, motorlar da Fransız yapımı olduğu için araştırmaları, bu ülkelerden gelen ekipler sürdürüyor.
GÜVENLİK-SİCİL TARTIŞMALARI
Kazanın ardından, THY’nin güvenlik sicili ve çeşitli uçak kazalarına ilişkin yorumlar yapıldı.
İngiliz basınını, THY’nin “Avrupa’nın en kötü sicili olan havayolu şirketi” olduğunu söylerken, Amerikan basını ise THY’nin iyi bir güvenlik sicili olduğunu ifade etti.
İngiliz “The Independent” gazetesinin haberi, kazanın Ağustos 2008’den beri 4. ciddi uçak kazası olduğunu kaydetti ve şöyle denildi: “Ancak bildiğimiz bir şey var bu da Türk Havayolları’nın, Avrupa’nın en kötü güvenlik sicili olduğudur. Dünkü ölümcül kaza, son 10 yılda bir Türk Havayolları’nın karıştığı ikinci kaza”.
Amerikan “The Wall Street Journal” gazetesi, Avrupa’da Batı yapımı uçakların kazalarında 3’te1’i aşkın artış yaşandığına dikkat çekildi ve haberde şöyle denildi: “Türk Havayolları’nın, genel olarak iyi bir güvenlik sicili var ve Avrupa Birliği havacılık güvenliği yetkilisine göre havaalanlarında yapılan yerindeki denetimlerde iyi bir performans gösterdi”. Düşen uçağın 41.77 milyon dolara sigortalı olduğu öğrenildi. (HABER MERKEZİ)

---

HAVA-İŞ: KAZA BİR UYARIDIR
Hava-İş Sendikası, kazaya ilişkin yaptığı açıklamayla, “buna da şükür” gibi kaderci açıklamaların, kazalardan ders alınmadığının göstergesi olduğuna dikkat çekti. Uçuş emniyetinin havayolu taşımacılığının ‘olmazsa olmazı’ olduğunun vurgulandığı açıklamada, “Bu sadece THY’nin değil hepimizin kazasıdır” denildi. Kazanın THY’yi yönetenler ve SHGM için bir uyarı ve ders olması gerektiğine dikkat çekilen açıklamada, “Olayın daha başından ‘az ölümlü bir kırım, buna da şükür’ gibi kaderci bir yaklaşımla, hemen magazinsel anlamda sulandırılmaya başlanması bile bu ülkede bu kazalardan hiçbir ders alınmadığını, hiçbir zihniyet değişiminin olmadığını göstermektedir” denildi.
Açıklamada, kazanın altındaki temel nedenlerin ve ihmali olanların sorgulanmaya devam edileceği belirtilerek önümüzdeki günlerde daha ayrıntılı açıklamalar yapılacağı ifade edildi.

---

PİLOT: ‘TUTTURAMAYACAĞIM’
Önceki gün 68’i Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı, 56’sı yabancı 127 yolcu ve 7 mürettebatla sabah saatlerinde İstanbul Atatürk Havalimanı’ndan kalkan uçak, 11.30’da inişe geçerken sorun yaşadı. Uçağın pilotu Hasan Tahsin Arısan’ın kuleden acil iniş istediği öğrenildi. Pilot “Pisti tutturamayacağım” der demez yolu zar zor aştı ve tarla üzerinde kuyruk kısmı yere çarptı.
Tarlanın ıslak ve sürülmüş olması kurtarma ekiplerinin olay yerine ulaşmasını geciktirirken, uçağın uzağında bulunan kara kutu, incelenmek üzere Paris’e gönderildi.

---

TÜRKİYE NEDEN İRTİBAT KURMADI?
Kazada hayatını kaybedenlerle ilgili belirsizlik sürüyor. Önceki gün Hollanda hükümeti kazanın bilançosunu açıkladığı sırada, Türkiye hükümeti ise kazada ölen ve yaralanan olmadığı yönünde açıklamalar yapıyordu. Bu durum, dün Ulaştırma Bakanı Binali Yıldırım’a soruldu ve “Biz Hollandalı yetkililerden aldığımız bilgileri aktardık” yanıtı alındı. Ancak Schipol Havalimanı yetkilileri, Türkiye’nin kendileriyle irtibata geçmediğinde ısrarlı.
Havalimanı sözcüsü Marianne Debiy, “Türk yetkililerin bizim ‘ölü var’ dediğimiz saatlerde neden ‘ölü yok’ açıklaması yaptıklarını bilmiyorum. Ama şunu söyleyebilirim. Türk yetkililerin havalimanımızla hiçbir teması olmadı. Türk yetkililer bizden ölü olup olmadığı ve varsa kaç kişinin hayatını kaybettiği yönünde bir soru yöneltmedi” diye konuştu.
Bakan Yıldırım, hayatını kaybedenler konusunda neden geç bilgi verdiklerine ilişkin sorulara ise “Belki hastanede ölmüş oldukları için ilk etapta bize ölü olarak bildirilmemiş olabilirler” dedi. Ancak Marianne Debiy, kazada ölen 9 kişinin olay yerinde yaşamını yitirdiğini dile getirdi.

---

BİRBİRİNDEN ÇARPICI YEDİ AYRIİDDİA
Şimdi tüm dikkatler, uçağın neden düştüğüne çevrili. Kazayla ilgili ortaya 7 iddia atıldı.
* Pilotaj hatası: Kazayla ilgili ilk akla gelen iddialardan biri pilotaj hatasıydı.
* Eğitim uçuşu yapan pilotun hatası: Düşen uçakta bir de eğitim alan pilot vardı. Uçağı bu pilot yere indirmek istedi ancak tarlaya doğru gidince, kaptan pilot gazı açıp yükselmeye çalıştı ve kuyruk kısmı yere çarptı.
* Uçağın sol motoru düştü: Bir Hollanda kanalına göre piste 2 km kala uçağın sol motoru düştü. Bu yüzden pilot kontrolü kaybetti ve uçak çakıldı.
* Uçağın 2 motoru birden durdu: Piste az mesafe kala 2 motor aynı anda arızalanıp durdu ve zorunlu iniş yapıldı.
* Motora kuş girdi: Hollandalı yetkililere göre, inişe yakın motorlardan birine kuş girdi ve zorunlu iniş yapıldı.
* Uçağın yakıtı bitti: Az yük yaratması ve az masraf olması için uçak daha az yedek yakıtla uçtu, benzini bittiği için düştü.
* Uçak türbülansa girdi: Uçak türbülansa girdi ve sarsıntı sonucu kontrol kaybedildi.

---

SABAH GAZETESİ HABERİ NEDEN ÇIKARDI?
Sabah gazetesi spor yazarı Ömer Üründül, 23 Şubat pazartesi Tekirdağ adlı uçaktaydı. Arızasından ötürü Üründül, gazetesinin Avrupa baskısında Madrid seferini yapamayan uçakta neler yaşandığını anlattı. Ancak gazetenin Avrupa baskısında yayınlanan haber, çok önemli bir haber olmasına rağmen Türkiye baskısında gazeteden çıkartıldı.Üründül, uçağın arıza anını gazetemize anlattı:
“Pazartesi günü 10.10’da Madrid’e uçmak için uçağa bindik. Uçak hareket etmeye başladı fakat uçmak yerine tamir bakım hangarlarına gitti. Pilot teknik sorunlar olduğunu açıkladı. Sonra teknisyenler uçağa bindi, 20 dakika kadar uçakta kaldılar. Ardından arızanın giderilemediğine dair ikinci açıklama geldi. Daha sonra otobüslerle bizi alıp yeni uçağa götürdüler. Yeni bindiğimiz uçakta görevlilere ne olduğunu sorduğumda gösterge panelinde problem olduğunu ve giderilemediğini söylediler. 2 saat rötarlı olarak uçağımız kalktı.”
Uçağın başka seferler de yapmış olabileceğinden şüphelendiğini söyleyen Üründül, THY’nin bunu da açıklaması gerektiğini söyledi. Olayı arkadaşlarına anlatan ve haberi kendi yazmayan Üründül, haberin Türkiye baskısında neden yer almadığını bilmediğini belirtti.