Fransa, tarihi 1 Mayıs’a hazırlanıyor

Fransa’da İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana ilk defa bütün işçi ve memur sendikaları ortak bir 1 Mayıs kutlamaya hazırlanıyor.
Sekiz sendika konfederasyonu CGT, CFDT, UNSA, Solidaires, CGC, FO, CFTC ve FSU dünya işçilerinin birlik ve dayanışma gününde ortak talepleri için sokağa çıkıyor.
“Krizin sorumlusu biz değiliz, sonuçlarını da bize yükleyemezsiniz” sloganıyla ocak ayından bu yana belirli aralıklarla yapılan genel grev ve dev gösterilerin devamı olacak olan 1 Mayıs Birlik ve Mücadele Günü’nde işten atmaların durdurulması, asgari ücretin yükseltilmesi, sosyal güvenlik sistemine dokunulmaması talepleriyle yüz binlerin sokağa inmesi bekleniyor.
İŞÇİ VE EMEKÇİLERDEN KİTLESEL EYLEMLER
29 Ocak’ta yapılan genel grev ve eylemleri, 19 Mart’ta yapılan ikinci genel grev ve yürüyüşler dalgası izlemiş, bu eylemlere rekor düzeyde katılım olmuştu. Fransa’da uzun yıllardır görülmeyen boyutta kitlesel iş durdurmalara başvurulmuş ve mitingler yapılmıştı. Toplam 3 milyon işçi ve emekçi sokağa çıkarak taleplerini gündeme getirmişlerdi.
Ancak Sarkozy ve hükümeti, emekçilerin feryadına ve taleplerine kulaklarını kapatma tavrını benimsedi-ler. Emekçiden ziyade, sıkıntıya düşen bazı tekelleri kurtarmaya yönelik bazı kısmi tedbirlerin yer aldığı paketler ise, kanayan yarayı iyileştirmeye yetmedi. Her gün işletmeler kapanıyor, binlerce kişi sokağa atılıyor. Sosyal huzursuzluk en üst safhada bulunuyor. Kârlarından bir cent zarar etmek istemeyen tekellere bağlı işletmeler tek tek kapıya kilit vurup, işçileri topluca kapıya koyuyorlar. Çalışanların ise, bu kriz koşullarında işlerini koruyabildiklerine şükredip ücret artışı filan talep etmemeleri dayatılıyor.
FABRİKA İŞGALLERİ VE REHİN ALMALAR
Onlarca işletmede işyerlerinin kapatılmasına karşı grev ve direnişte bulunan işçiler Continental ve Caterpillar fabrikalarında olduğu gibi alışılmadık eylemlere başvuruyorlar. Patronlar rehin alınıyor, kurulan grev çadırlarında gece gündüz nöbetler tutuluyor.
İşyerlerinin yaygın olarak kapatılması ve kitlesel işten atma dalgasının başlamasıyla birlikte Fransa’da ilginç bir başka gelişme de yaşanıyor. Ülkenin değişik şehirlerinde onlarca işletme, çalışanlar tarafından işgal edilerek yöneticiler rehin alındı. Bunun bir adım sonrasında, makinelerin tahrip edilmesi ve hatta binaların yıkılmasına kadar varabileceği tahmin ediliyor. Hükümet ve patronlar bu durumdan son derece tedirgin görünüyorlar. Önce Sarkozy, sonra da tek tek bakanlar, bunun “Kabul edilemez bir eylem biçimi” olduğunu söyleyip, gerekli tüm tedbirlere başvurulacağına dair tehditlerde bulundular.
ADINA YARAŞIR 1 MAYIS
Bu yılki 1 Mayıs’ın sadece geleneksel ve rutin bir kutlama günü olmaması için haftalardır 1 Mayıs için hazırlıklar yapılıyor. 29 Ocak ve 19 Mart genel grev ve direniş günlerinin devamı olarak ortak tutum alan sendika konfederasyonları işçilerin birlik ve dayanışma gününün, güçlü bir mücadele günü olması için çağrı yapıyorlar.
Annick Coupé (Solidaires-SUD Sendikası Ulusal Sözcüsü) : Bizce en önemli nokta, sendikaların hep birlikte “Bu krizi biz yaratmadık, faturasını da biz ödemeyeceğiz” şeklinde tutum almasıdır. Bu, sendikaların hükümetle ve patronlarla bir kutsal ittifak içerisinde olmayacaklarının ifade edilmesidir. Bu hareket içerisinde ve 1 Mayıs’ta üç önemli konu var: İş, ücret ve vergi politikası. Asgari ücretin ve buna bağlı olarak ücretlerin arttırılması, kâr yapan işletmelerde işten atmaların yasaklanması ve patronlara sağlanan vergi kolaylıklarının kaldırılması, en önemli talepler olarak öne çıkmaktadır.
Jean-Claude Mailly (FO Sendikası Genel Sekreteri) : 1 Mayıs’ta üçüncü genel eylem gününü gerçekleştireceğiz. Eğer karşı taraftan olumlu bir sinyal gelmezse, sürekli bu şekilde devam edemeyiz. Biz, tüm sektörlerin ortak kararıyla gerçek bir genel greve gidilmesinden yanayız. Geleneksel olarak 1 Mayıs’ı sendika olarak ayrı kutlarız. Ama bu sene çok özgün bir durum var ve ortak hareketin dışında kalmak doğru değil.
Gerard Aschieri (FSU Sendikası Genel Sekreteri) : Biz bu hareketin çok dikkatli bir tarzda, ama giderek daha da yoğunlaştırılmasına taraftarız. Bazı kesimler hızlı tarafından daha radikal yollara başvurmaya, bazıları da geride kalmaya eğilimliler. Doğru ritmi bulmak ve uygulamak lazım. İş, ücret ve işletmelerin yönetilmesinde daha çok demokrasi, önemli konulardır. 1 Mayıs’ta tüm üyelerimizle birlikte meydanlarda olacağız.

---

İskandinavya’da talep ‘Önce İş’
Murat Kuseyri:
Ekonomik kriz nedeniyle yüz bini aşkın emekçinin işten atıldığı, tekel ve kurum temsilcilerinin yüksek maaş ve primlerinin neden olduğu skandalların birbirini izlediği koşullarda İsveç’te emekçiler 1 Mayıs’ı kutlama hazırlıklarını sürdürüyor. Ancak İsveç’te 1 Mayıslar bir çok ülkeden farklı olarak işçi ve memur sendikaları tarafından değil siyasi partiler tarafından örgütleniyor. Sosyal Demokrat İşçi Partisi, Sol Parti ve Komünist Parti ayrı ayrı 1 Mayıs kutlamaları yapıyor. İsveç İşçi Sendikaları Konfederasyonu (LO) üyesi federasyon ve sendikalar sosyal demokratlar tarafından yapılan gösterilere katılıyorlar. Sosyal demokratlar, bu yılki 1 Mayıs’ı “Önce İş” parolası ile kutlamaya hazırlanırlarken Komünist Parti’nin yapacağı gösterilerde krizin yarattığı işsizlik, ücretlerin düşürülmesine karşı mücadele öne çıkarılacak. Sol Parti ise bu yıl 1 Mayıs kampanyası sırasında Gazze’ye gönderilmek üzere bir bağış kampanyası yürütmeyi karalaştırdı. Toplanan paralar daha önce İsveçli aydınlar tarafından gündeme getirilen ve Gazze’ye yönelik ambargoyu kırmayı amaçlayan “Gazze’ye Bir Gemi” gönderilmesi için yürütülen projeye aktarılacak.
Mahmut Algünerhan:
Norveç’te 1 Mayıs’ı kutlama programları ve öne çıkan temel sloganlar belirlendi. 2009 1 Mayıs’ı için Norveç İşçi Sendikaları Konfederasyonu (LO) ve Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin (AP) oluşturdukları 1 Mayıs Dayanışma Komitesi ülke genelindeki bu yılki kutlamaların temel sloganları olarak “Önce iş, herkese iş” ve “Kamu malına ve işine sahip çık! Krizin nedeni Kapitalizm!” sloganlarını belirledi. Bu yılki kutlamalara LO yöneticileri ile hükümeti oluşturan parti yöneticileri değişik yerlerde katılacaklar. Her yıl 1 Mayıs’ta Norveç Folkehjelp (Norveç Halk Yardımı) tarafından, dayanışma için toplanan paralar bu yıl Filistin’e gönderilecek.
Yıldız Eren