01 Temmuz 2009 00:00

SAVAŞ YILLARINDA BiLE GÖRÜLMEDi

YILIN İLK ÇEYREĞİNDE TÜRKİYE EKONOMİSİ YÜZDE 13.8 KÜÇÜLDÜ. BU ORAN TÜRKİYE TARİHİNİN 2. EN BÜYÜK KÜÇÜLMESİ... BÖYLESİ ANCAK SAVAŞ SONRASINDA GÖRÜLDÜ

Paylaş

Krizin etkisiyle ekonomideki daralma ilk üç ayda hızlandı ve tarihi bir küçülme yaşandı. Türkiye, tarihinin ikinci en yüksek ekonomik küçülmesini gördü. Yılın ilk çeyreğinde ekonomi yüzde 13.8 küçüldü. Bu oran, 1945 yılındaki yüzde 15.3 küçülmeden sonra Türkiye tarihinin en yüksek küçülmesini gösterdi. Türkiye ekonomisi art arda iki çeyrek küçülerek resmen durgunluğa girdi.
Ekonomideki daralma, geçen yılın son çeyreğinde yüzde 6.2 olmuştu. 2008’in tamamında ise ekonomi yüzde 1.1 büyümüştü.
Yılın ilk üç aylık döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla GSYH, yüzde 2.2’lik azalışla 211 milyar TL oldu. Dolar bazında GSYH, yüzde 29 düşüşle 127.8 milyar dolar olarak gerçekleşti.
EN YÜKSEK DARALMA TİCARETTE
Sektörlere bakıldığında, ilk çeyrekte en yüksek daralma krizin etkisiyle yüzde 25.4’le toptan ve perakende ticarette görüldü. İnşaat sektöründe yüzde 18.9 daralma yaşandı. İmalat sanayiinde ise yüzde 18.5 küçülme kaydedildi.
Ulaştırma-haberleşme sektöründe de yüzde 17.6 küçülme olurken, bunu yüzde 13 ile madencilik sektöründeki daralma izledi.
Geçen yıldan daha iyi bir sezon beklentisine karşın, bu yılın ilk üç ayında tarım sektöründe yüzde 3’lük küçülme yaşanması dikkat çekti. Geçen yılın ilk çeyreğinde tarım sektörü yüzde 8.1 büyümüştü.
TÜKETİM YÜZDE 9.2 AZALDI
Krizin talebi etkilemesi nedeniyle tüketimdeki daralma ilk çeyrekte artarak devam etti. Geçen yılın son çeyreğinde yüzde 4.6 azalan tüketim, yılın ilk üç ayında yüzde 9.2’lik düşüş kaydetti.
Türkiye, 1945 yılında gördüğü yüzde 15.3’lük küçülmeden sonraki en yüksek küçülmeyi bu dönemde yaşamış oldu. 1939-1945 yıllarını kapsayan İkinci Dünya Savaşı’ndan ekonomik anlamda çok ağır etkilenen Türkiye, 1941’de yüzde 10.3 küçülürken, 1945’te tarihinin halen ulaşılamamış en yüksek küçülme oranını görmüştü. Türkiye, 2009 ilk çeyrekte yüzde 13.8 küçülürken, bu orana yakın en yüksek küçülme, yüzde 13 ile 1927 yılında görülmüştü. Böylece Birinci Dünya Savaşı, Kurtuluş Savaşı ve 1929 Dünya Ekonomik Krizi’ni atlatan genç Türkiye Cumhuriyeti’nin bile görmediği küçülme, mevcut krizde ortaya çıktı. Yılın ilk çeyreğinde görülen çift haneli bu küçülme, 1932 yılında yaşanan yüzde 10.7’lik küçülme ile birlikte Cumhuriyet tarihinin beş kez yaşanan çift haneli küçülmesinden biri oldu.
DERİN KRİZ GÖSTERGESİ
Türkiye ekonomisi, 2009 yılının son çeyreğinde de yüzde 6.2 küçülmüştü. Böylece iki dönem üst üste küçülme yaşayan Türkiye ekonomisi, kabul edildiği biçimiyle teknik olarak resesyona girmiş oldu.
Ekonomi, 2001 krizinin ardından yıllık bazda yüzde 5.7 küçüldükten sonra 2008 son çeyreğe kadar kesintisiz olarak büyümeye devam etmişti. 2008 ilk çeyrekte yüzde 7.3, ikinci çeyrekte yüzde 2.8, üçüncü çeyrekte yüzde 1.2 büyüyen ekonomi, bu büyümede gerileme trendinin ardından son çeyreği yüzde 6.2 küçülme ile kapatmış, 2008’de yıllık büyüme de yüzde 1.1’de kalmıştı.
Ekonominin genel performansını ölçen milli gelir verileri krizi anlatıyor. Ama milli gelir verilerinin yanı sıra krizin toplumsal etkilerini ölçmek için istihdam, işsizlik, ücret ve maaş düzeylerine bakıldığında, asıl büyük sorunun orada yaşandığı görülüyor. (EKONOMİ SERVİSİ)
ÖNCEKİ HABER

‘Ekonomik daralma işsizliği daha da artırır’

SONRAKİ HABER

BAŞYAZI

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa
Evrensel Ege Sayfaları
EVRENSEL EGE

Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...