BAŞYAZI

Evet, Evrensel’de en başından itibaren AKP’nin, bir ideoloji ve siyasi program etrafında oluşmuş bir parti değil, Tayyip Erdoğan’ın ve ekibinin, “seçim kazanma firması olarak” kurduğu bir parti olduğu savunuldu.
Aradan geçen 8 yıl içinde bu tez önemli ölçüde doğrulandı. Ve aslında, bu geçen süre içinde parti içinde olanlardan kalkarak artık şunu da söyleyebiliriz: AKP, aynı zamanda kurulduğu günden beri, bir “tek şef partisi”dir!
Partinin tek şefi Tayyip Erdoğan’dır ve ondan sonra gelenler, “hiçbir şey”dir! Sadece kişiler de değil; partinin iç demokrasisinin mekanizmaları olan çeşitli kurumlar da, bu partide sadece şefin isteklerine meşruiyet kazandırmak için vardır. Şef sadece “istişare” yapar, kararları da kendisi verir!
Her şef partisi gibi AKP’de de “işler iyi”yken bir sorun yoktur. Ama tökezlenmeye başlanırsa, şefin sorunları çözeceğine dair kuşkular ortaya çıkmaya başlayınca, parti içinde de irili ufaklı başkaldırıların arkası gelmez olur.
AKP’nin bir tek şef partisi olduğunun en somut kanıtlarından birisi, 29 Mart yerel seçiminden sonra yapılan il örgütü seçimleridir.
Şöyle ki:
AKP’nin 29 Mart’tan sonra yapılan Aksaray, Tekirdağ, Osmaniye, Adana, İstanbul ve Diyarbakır kongrelerinde ya birden çok aday yarışmış, bu adayların yarışında ya da bazı isimlerin adaylığının engellendiği gerekçesiyle yine olaylar çıkmıştır. Özellikle de bir önceki hafta yapılan İstanbul ve Diyarbakır il kongrelerinde bu durum açıkça ortaya çıkmış, İstanbul’da Başbakan’a rağmen ve onun gözleri önünde yuhalamalar, itiş kakışlar, ıslıklı protestolarla başkan adayının susturulması gibi Erdoğan’ın hazmedemeyeceği olaylar yaşanmıştır.
Şimdi öğreniyoruz ki, bugün yapılması önceden ilan edilen Ankara ve Uşak kongreleri de (Uşak’ta daha önce de kongre aynı nedenle ertelenmiş, Başbakan’ın girişimlerine rağmen aday sayısı bire indirilememiştir) genel merkez tarafından son anda ertelenmiştir.
“Ne var bunda; öteki partilerde daha beter çatışmalar yaşanmıyor mu” diye sorulabilir.
Elbette yaşanıyor ama, o partilerde partinin lideri uzun zaman birden fazla aday çıkmaması için özel girişimlerde bulunmuyor ve bunu sağlayamayınca da; kongreleri, sistematik biçimde son anda ertelemiyor.
Burada önemli olan, başka partilerin içinde de fazlasıyla olan ama AKP gibi bir “şef partisi” için kabul edilemez olan “birden fazla aday”ın çıkmasıdır. Ondan da önemlisi, “şefin işaret ettiği adayın karşısına bir başka adayın çıkması”dır!
Burada emek ve demokrasi güçlerini ilgilendiren birinci şey; AKP’nin içinde genel başkana rağmen, onun adaylarına karşı adayların çıkmasıdır ki, bunun anlamı; AKP içindeki kimi güç odaklarının, artık partiye ve genel başkana karşı eskisi kadar bağlılık duymadıkları ve kendi başlarının çaresine bakmaya yöneldikleridir. Bunun, AKP tabanındaki emekçiler içindeki karşılığı da parti içinde, bu partinin ebediyen iktidar olacağına olan inancın sarsılmasıdır.
Bu aynı zamanda, AKP’yi bir “kurtarıcı parti” olarak gören geniş emekçi kesimler için de AKP’nin ne olduğunun, kimin çıkarlarına hizmet için kurulduğunun görülmesinin kolaylaşması demektir.
Nitekim AKP üstünde baskılar arttığında, ortaya, partinin ve şefinin tutumuyla çelişen açıklamalar yapan, öneriler ve planlar öne süren birileri çıkmaktadır. Bu sefer de Meclis Başkanı Köksal Toptan’ın (daha önce de böyle girişimleri olmuştu) askerle hükümeti uzlaştırmak için harekete geçtiği görülmektedir.
AKP’nin, ülkenin başlıca sorunları karşısında çözümsüzlük ve ayak sürümeyi politika haline getirmesi askerden gelen baskılarla birleştiğinde, AKP’nin eklektik yapısı içindeki “ince çatlakları” derinleştirmektedir. Hele Türkiye’nin girdiği politik ortamın provokasyonlar ve yeni baskıların oluşacağı bir seyre girdiği göz önüne alındığında, AKP’nin iç çatlakları, birbirleriyle buluşmalarına varan bir derinlik kazanabilirler.
İktidar partisi için bu bir handikaptır. Ama bu, Türkiye’nin demokrasi güçleri için ise politikaya müdahalenin her bakımdan kolaylaştığı bir süreç demektir!
İHSAN ÇARALAN