‘Darbenin işçi sınıfı boyutu unutulmasın’

Türkiye İnsan Hakları Kurumu (TİHAK) Çankaya Belediyesi Çağdaş Sanatlar Merkezi’nde düzenlediği panelle geçmişe şahitlik edenlerle, aydınlarla “ dünden bugüne 12 Eylül”ü tartıştı. Etkinlikte, sağlık sorunu nedeniyle katılamayan Halit Çelenk’in yazılı sunumunu, İlhan Erdost’ın kızı Alaz Erdost okudu. “Bütün tarih boyunca, başlangıçtan günümüze dek, şu ya da bu ölçüde, yürürlüğe konulmuş yasalar, yalnızca sınıf egemenliğine ve sınıf sömürüsüne dayalı toplumsal ilişkileri korumuştur” sözünü hatırlatan Çelenk, bu sözlerin bugün de geçerliliğini koruduğunu dile getirdi. Çelenk, 12 Eylül hukukunun 1960-1980 yılları arasında, ülkemizde görülen ekonomik, toplumsal ve siyasal gelişmelerin bir ürünü olarak ortaya çıktığını ifade etti.
DARBELERİN ÜÇ AYAĞI
Daha sonra konuşan Vecihi Timuroğlu, burjuvazinin yığınları demokratik yollarla yönetemeyeceğini anladığında askeri bir darbe yaptığını söyledi. Timuroğlu, faşizmin üç ayağına; sermaye, ordu ve din kurumlarına vurgu yaparak, 12 Mart’ta bu ayaklardan birinin eksik kaldığını 12 Eylül’deyse üç ayağın da oluştuğunu ifade etti.
Prof. Dr. Mümtaz Soysal, 12 Eylül’ün ekonomik kökenli askeri bir darbe olduğunu dile getirdi. 12 Eylülle birlikte üniversitelerin kalitesizleştirilğini belirten Soysal, darbenin işçi hareketine müthiş bir darbe vurduğunu söyledi.
Prof. Dr. Korkut Boratav da 12 Eylül’ün sınıfsal boyutunun unutulmaması gerektiğini; 2. Dünya Savaşı’nın ardındaki ilk 30-35 yılda faşist zulmün kısmen frenlendiğini söyledi. Bu dönemde Türkiye’de de sol bir filizlenmenin açığa çıktığını dile getiren Boratav, 12 Mart’ın kanlı ve gaddar darbesinin bu rahatlığı tam olarak yıkmayı beceremediğini, bunun üzerine 12 Eylül’ün gerçekleştiğini anlattı.
Yazar Vahap Erdoğdu ise, Eylül ayının bir çok kanlı sahneye şahitlik ettiğini dile getirerek, 6-7 Eylül olaylarını, Hitler faşizminin başlangıç tarihi olan 1 Eylül’ü ve 12 Eylül’ü hatırlattı. Erdoğdu,12 Eylül’ü gerçekleştiren generallerin ilk işinin Nakşibendi tarikatına mensup Turgut Özal’ı göreve getirmek ve zorunlu din derslerini eğitime koymak olduğunu da sözlerine ekledi. Yayıncı Muzaffer İlhan Erdost ise 12 Eylül’ün hemen arkasından kardeşiyle birlikte gözaltına alınışlarını, dövülmelerini ve kardeşi İlhan Erdost’un nasıl öldürüldüğünü anlattı. (Ankara/EVRENSEL)