16 Eylül 2009 00:00
Bankalar krizden ders almadı
ABD Başkanı Barack Obama, küresel ekonomik krizin kesin olarak başladığının işareti olarak kabul edilen Amerikan yatırım bankası Lehman Brothersın 15 Eylül 2008deki iflasının yıl dönümünde, ekonomik krizle ilgili konuştu.
ABD Başkanı Barack Obama, küresel ekonomik krizin kesin olarak başladığının işareti olarak kabul edilen Amerikan yatırım bankası Lehman Brothersın 15 Eylül 2008deki iflasının yıl dönümünde, ekonomik krizle ilgili konuştu.
Obama yaptığı konuşmada, bazı bankacıların mali krizden ders almadıklarını söyledi. Obama, ülkesinde mali sistemin kalbi Wall Streette yaptığı konuşmada, bankacıları kendilerini beğenmiş bir şekilde gönül rahatlığı içinde hareket etmemeleri yolunda uyardı. Obama, Temelde bu krize yol açan, aşırıya kaçan davranışların kontrol edilmediği ve pervasızca davranıldığı günlere geri dönmeyeceğiz dedi.
Obama, mali sektörün vergi mükellefleri tarafından kurtarıldığını söyleyerek, mükelleflerin bir kez daha mali sektörü kurtarması halinde, verilen her sentin onlara geri ödenmesi gerektiğini vurguladı. ABD başkanı, mali sistemin normale döndüğünü, ancak henüz tam anlamıyla toparlanmadığını da belirtti. Obama, sistemle ilgili risklere karşı daha sıkı kurallar getirilmesi; tüketicileri, vergi mükelleflerini ve genel olarak da ekonomiyi mali ürünlerden korumak için yeni kurallar oluşturulması ve uygulanması gerektiğini belirtti.
YENİ PAKET YOK
Obama ayrıca, yeni bir ekonomiyi canlandırma paketi açıklamayacağının da işaretini verdi. Obama, yeni paket hazırlamak istemediğini, ancak ekonomideki durumu yakından izlemeye devam ettiğini söyledi.
Lehman Brothers yatırım bankasının batmasıyla, başta ABD bankaları olmak üzere dünya finans piyasalarında bir güven krizi yaşanmış, bu da hükümetleri görülmemiş banka kurtarma operasyonları yapmaya yöneltmişti.
ABDdeki düşünce kuruluşları da bankacıların küresel ekonomik krizden ders almadıklarını açıkladılar. ABDde önde gelen düşünce kuruluşlarından Kamu Politikası Araştırma Enstitüsü (IPPR), kâr kültürüne hızla geri dönüşünün, gerçek reformların henüz çok sınırlı düzeyde kaldığını gösterdiğini belirtti. Uyarılar, Obamanın krizin yıl dönümünde yaptığı konuşmasına da yansıdı.
İngiltere Başbakanı Gordon Brown da, krizden henüz tam olarak çıkılmadığını ve bankalarla ilgili yasalaşmamış tasarılar bulunduğunu söyledi.
NE OLMUŞTU
Lehman Brothersın iflasını açıklamasıyla bankalara karşı güvensizlik ortamı oluştu ve kapitalizm, 1930lardaki Büyük Buhrandan bu yana en büyük ekonomik krizin içine düştü. Bankaların neden olduğu krizi gidermek, bankaları kurtarmak amacıyla dünya genelinde hükümetler, mali sistemlerine milyarlarca dolar pompaladı. İngilterede Northern Rock kamulaştırıldı, Royal Bank ve Lloyds Bankalar Grubu hükümet kontrolü altına alındı. ABDde ise emlak kredisi veren ipotek devleri Fannie Mae ve Freddie Mac kamulaştırıldı ve ülkenin en büyük sigorta şirketi AIG devlet kontrolü altına alındı.
Obama ve ABD Kongresi, batık bankaları kurtarmak, Amerikan Kurtarma ve Yeniden Yatırım Yasası olarak bilinen 787 milyar dolarlık kurtarma paketini bankalara aktardı. Çin de iç talebi artırmak amacıyla 586 milyar dolarlık bir yardım planı oluşturdu. Bütün bu kurtarma paketleri halkın vergisiyle karşılandı, ancak hâlâ bankaların toparlanmasına yönelik kuşkular bulunuyor.
(DIŞ HABERLER)