ABAKÜS

Geçtiğimiz günlerde Finlandiya, herkes için geniş bant İnternet bağlantısı hakkını; ilk aşaması 2010’da, ikinci aşaması ise 2015’de devreye girecek bir yasa ile resmi hale getirdi. Yasa ile ilgili açıklama Finlandiya İletişim Bakanı tarafından yapıldı. Bu yasa ile Finlandiya, İsviçre’den sonra vatandaşlarına geniş bant İnternet bağlantısını garanti eden ikinci ülke oldu. Yasanın ilk aşamasında garanti edilen minimum bağlantı hızı saniyede 1 megabit. Bu alt limit 2015’te yasanın ikinci aşamasına geçilmesi ile birlikte ana dağıtım hatlarına çok uzak bazı istisna bölgeler haricinde saniyede 100 megabit olacak. İstisnalarla ve ücretli bile olsa bir devletin vatandaşlarına geniş bant İnternet bağlantısını garanti edebilmesi kötü bir şey olmasa gerek.
Bir de bizdeki duruma bakalım... Geniş bant bağlantının olduğu bölgeler de dahil olmak üzere her hangi bir bölgede İnternet bağlantı garantiniz yok. Bölgeye ADSL hizmeti veriliyor olması bu hizmetten doğru dürüst yararlanabileceğiniz anlamına gelmiyor. Varsayalım hızlı bir İnternet bağlantısına ihtiyacınız var. İlk iş olarak daha fazla kararlılık ve kesilmeme garantisi sunan hizmetleri düşündünüz. Binlerce lirayı bulan özel kablo döşeme maliyetleri ve aylık kullanım maliyetleri nedeni ile bu eğer geliri oldukça yüksek bir şirket falan değilseniz çok hayat bulabilir bir plan olmayacaktır. Geriye ADSL, uydu.net ve 3G bağlantı kalıyor. Eğer kotasız kullanım gibi bir meseleniz varsa bu listeden tüm paketleri kotalı ve -adil kulanım kisvesi altında- hız sınırlı olan 3G bağlantıyı da çıkartabilirsiniz. Geriye ADSL ve eski adıyla kablo.net yeni adıyla uydu.net kalıyor. Henüz çok yaygın olmayan uydu.net’i
bir kenara bırakacak olursak ADSL’de de durum çok da iç açıcı değil. Öncelikle oldukça merkezi yerlerde bile söylenen maksimum hızlara ulaşmak çok da mümkün olmuyor. Saniyede 4 ve 8 megabit hızında olan bağlantılar, pek çok yerde ‘hatların kaldırmaması’ vb. nedenlerle, ya sağlanamıyor ya da kararlılık sunmuyor. Bu noktada kararlılık meselesini biraz daha açmak lazım. Eğer İnterneti iş amaçlı kullanıyorsanız kararlılık, yani bağlantının zırt pırt gidip gelmemesi oldukça önem kazanıyor. Hiç bir ADSL servis sağlayıcısı, sözleşmelerinde bağlantının kararlılığını garanti etmediğini açık açık belirtse de, bir bağlantının her on beş dakika da bir kendini resetlemesinin ne ev kullanıcısı için ne de iş kullanıcısı için kabul edilebilir olmadığında benimle hem fikir olacaktır. Bunun aksini savunmak defolu mal sattığını kabul etmek ve yüzsüzce üste çıkmaktır. ADSL bağlantı hızını saniyede 4 megabite ya da 8 megabite yükselten kullanıcılardan bir kısmının, bağlantılarının yüksek hızlarda kararlı çalışmaması nedeni ile hızlarını tekrar saniye de 1-2 megabite çekmek zorunda kaldığı bilinmektedir. Bu nedenle ADSL’de tıpkı diğerleri gibi garantili çözüm değildir.
Uydu.net henüz kullanmadım. Sadece kullanılan bir kaç yerde gördüm. Ayrıntılı inceleme ve analiz etme fırsatım olmadığından uydu.net konusunda çok fazla bir şey söyleyemeyeceğim. Bu konuda söyleyebileceğim ilk şey isimdeki ‘uydu’ kelimesine aldanmamanız gerektiğidir. Uydu.net servisi size geniş bant bağlantısını Kablo TV için döşenen hatları kullanarak sağlar -ki zaten eski ismi kablo.net’tir. Bu nedenle uydu.net sadece kablo TV bağlantısı olan bölgelerde kullanılabilir. Bu noktada Cebit Bilişim Eurasia Fuarı’nda tanıtılan ve 2010’da hizmete geçirileceği açıklanan saniyede 100 megabitlik uydu.net bağlantısını hatırlatmakta fayda var. Eğer bu bağlantı ortalamanın üzerinde kararlılık sağlar ve yaygınlaşırsa geniş bağlantı için iyi bir yol olabilir. Ancak geniş bant bağlantıların mevcut durumda -her ne kadar kullanmaya mecbur da olsak- işler hiç iç açıcı değil. Herkese geniş bant İnternet bağlantısına devlet garantisi mi? Yok daha neler...Nerede görülmüş devletin böyle bir garanti verdiği...Cevabı siz biliyorsunuz.
GÖKHAN BAYRAM