Bayrama kadar et fiyatları ‘sürekli’ artacak

Türkiye Ziraatçılar Birliği Genel Başkanı İbrahim Yetkin dün düzenlediği basın toplantısında, hayvancılık politikalarında yıllardır yapılan yanlışlar nedeniyle üretimin düşmesi ve spekülatif kazanç beklentilerinin son günlerde kırmızı et fiyatlarında artışa neden olduğunu söyledi.
24 Ocak 1980 kararıyla başlayan dönemde hayvancılıktaki tablonun sürekli gerilemeye döndüğünü ifade eden Yetkin, bu dönemde hayvan üretimi ve hayvansal ürünler üretimine verilen teşviklere son verildiğini söyledi. Yetkin, 1980’lerin ortalarından itibaren uygulanan serbest pazar politikaları nedeniyle büyük bir et ithalatı furyasının yaşandığını belirterek hayvancılığının bununla birlikte büyük bir darbe aldığını dile getirdi. Yetkin, ikinci darbeninse Et Balık Kurumu, SEK ve Yem Sanayii’nin özelleştirilmesiyle yaşandığını kaydetti. Hayvancılık piyasasının gerilemesinde rol oynayan bir diğer etkenin de meraların hızla yok edilmesi olduğunu söyleyen Yetkin, Doğu ve Güneydoğu’da yaşanan olaylar nedeniyle var olan yaylalardan da yeterince yararlanılamadığını kaydetti.
‘KAYITDIŞI ET ÜRETİMİ 400 BİN TON’
Et piyasasının düzelmesinin önündeki en büyük etkenlerden birisinin kayıtdışı üretimler olduğunu belirten Yetkin, Türkiye’de kayıt dışı etin 400 bin tonu bulduğunu ifade etti. Yetkin, bu kadar büyük oranda kayıtdışı üretimin olduğu bir sektörde etkili denetim ve teşvik politikalarının olmasının da çok güç olduğunu söyledi. Türkiye’de yalnızca hayvansal üretim yapan işletmenin yüzde 4 oranında olduğunu belirten Yetkin, bu durumun rekabet şansı bulamayan küçük işletmelerin hayvancılıktan vazgeçmesine neden olduğunu dile getirdi. Yetkin, 2015 yılında et açığının 170 bin tona ulaşabileceği uyarısında bulundu.
ÜRETEN DEĞİL PAZARLAYAN KAZANIYOR
2008 yılında üreticinin kırmızı etin kilogramını 8 YTL civarında sattığını belirten Yetkin, buna karşılık etin tüketiciye satış fiyatının ortalama 14 YTL olduğunu ifade etti. Yetkin, bu yıl üreticiden 16 liraya alınan etin tüketiciye satış fiyatının 30 liraya dayandığına dikkat çekti. Yetkin, üretimin azalması, et ve süt fiyatlarının düşük seyretmesi nedeniyle de birçok üreticinin hayvanlarını kesmek zorunda kaldığını, Kurban Bayramı’na kadar da et fiyatlarının sürekli artmasını beklediklerini dile getirdi.
Önlemler kapsamında ihracat kısıtlamaları getirilmesi ve bu durumda artabilecek kaçak hayvan çıkışına karşı gerekli önlemlerin alınması gerektiğini kaydeden Yetkin, hayvancılığa verilen teşviklerin arttırılmasını toplu bakım ve hayvan sağımlarının yapılabileceği “hayvan kreşlerinin” oluşturulmasını istedi.
ÖZELLEŞTİRME 100 BİN AİLEYİ VURACAK
Türkiye Şeker Fabrikaları A.Ş.’ye ait Çarşamba, Çorum, Kastamonu, Kırşehir, Turhal ve Yozgat şeker fabrikalarının özelleştirilmesi için düğmeye basıldığını hatırlatan Yetkin, bu fabrikalarda çalışan personel sayısının 3 binden fazla olduğunu ve özelleştirme sonucu personelin önemli bir bölümünün de işlerini kaybedeceğini ifade etti.
Yetkin, sorunun sadece bu fabrikalarla da sınırlı kalmayacağını, söz konusu fabrikaların faaliyet alanlarında 36 bine yakın çiftçi ailesinin de yaklaşık 400 bin dekar alanda yılda 1.8 milyon tonun üzerinde şeker pancarı ürettiğini söyledi. Şekerin yanı sıra yan ürün olarak 550 bin ton yaş küspe, 72 bin ton da melas üretildiğini ifade eden Yetkin, bu ekonomik faaliyetlerle bölgede yaklaşık 600 milyon TL katma değer sağlandığını dile getirdi.
Yetkin, özelleştirme sonrasında bu fabrikalarda faaliyetin durması halinde yaklaşık 100 bin aile ve 1.7 milyon üreticinin olumsuz olarak etkileneceğini kaydetti. Bu kadar önemli bir kitleyi ilgilendiren bu fabrikaların kar edemedikleri ileri sürülerek özelleştirilmeye çalışıldığını ifade eden Yetkin, “sorun devletin yükten kurtulmasıysa başka bir alternatif daha var: Bu fabrikaların işletmesinin pancar ekici kooperatiflere devredilmesidir.” dedi. (Ankara/EVRENSEL)