25 Kasım 2009 00:00
Şiddete karşı direnişin sembolleri
Her yıl kasım ayının sonuna doğru, 25 Kasım tarihine odaklanan, kadına yönelik şiddetin son bulmasının talep edildiği mücadele ve dayanışma eylemleri düzenlenir.
Her yıl kasım ayının sonuna doğru, 25 Kasım tarihine odaklanan, kadına yönelik şiddetin son bulmasının talep edildiği mücadele ve dayanışma eylemleri düzenlenir. Peki neden 25 Kasım?
25 Kasım 1960da Dominik diktatörü Rafael Leónides Trujillo, Mirabal ailesinin dört kız kardeşinden üçünü vahşice öldürttü. Çünkü Mirabal kardeşler, diktatörlüğe karşı etkin bir mücadele yürütüyordu.
1981de Kolombiyanın başkenti Bogotáda düzenlenen 1. Feministler Kongresinde, Dominikli Yazar Angela Hernándezin önerisi ile kadınların dünyanın her yerinde uğradıkları cinsel, politik ve kültürel şiddetin sembolleri olan üç kız kardeşin anısına 25 Kasım, Kadına Yönelik Şiddete Karşı Mücadele Günü olarak kabul edildi. 25 Kasım, 1999 yılında da Birleşmiş Milletler tarafından resmen tanındı.
KELEBEKLER
Patria, Minerva ve Maria-Teresa Mirabal, Dominikte 1930da askeri darbeyle iktidara gelmiş Trujillo diktatörlüğüne karşı mücadeleleriyle tanındılar. Katledilişlerinden sonra, Minervanın kod adı Kelebek, zamanla Las Mariposas (Kelebekler) şeklinde Mirabal kardeşleri simgeleyen isim haline geldi.
Trujillonun 1937de ucuz tarım işçisi olarak Dominik topraklarında bulunan kadın, çocuk ve erkek 15 bini aşkın Haitiliyi öldürttüğü katliam, Mirabal kardeşlerin direniş hareketine etkin biçimde katılmasına neden oldu.
DİRENİŞ HAREKETİ
Minerva, 1952de muhalif avukat Manuel Tavarez Justo ile evlenir, iki çocukları olur. Komşu ada Kübada devrimin başarıya ulaşması ülkede büyük umutlar uyandırır. Ülkedeki direnişin artık bir adı vardır: 19 Haziran Hareketi. Hareketin beyni Manuel Tavarezdir.
19 Haziran Hareketi kuruluşundan bir süre sonra, Ocak 1960ta diktatörlüğün gizli polisi tarafından deşifre edilir, yüzlerce kişi tutuklanır, işkence edilir. Uluslararası baskılar ve kilisenin protestoları sonucu Minerva ve Maria-Teresa serbest bırakılır, ama yeniden tutuklanırlar ve Ağustos 1960ta ev hapsine mahkum edilirler.
KELEBEKLERİN SONU
Trujillonun emri ile gizli polis teşkilatı, 25 Kasım 1960 günü, adanın öbür ucundaki cezaevinde bulunan eşlerini ziyaretten dönerken Patria, Minerva ve Maria-Teresaya suikast düzenler. Issız, virajlı bir dağ yolunda arabaları uçuruma yuvarlanmıştır. Diktatörlüğün resmi yayın organı, olayı Elim kaza olarak duyurur.
Aile fertleri, açma yasağına karşın tabutların içine bakmışlardır. Üç kardeşin de kafatası ezilmiş ve boyunlarında belirgin morluklar vardır. İşkenceyle öldürüldükleri ortadadır.
Olay, ancak Trujillonun ölümünden sonra açıklığa kavuşur ve failler 20 ila 30 yıl hapse mahkum edilirler. Ne var ki 1965te ABD birlikleri, politik istikrar sağlama gerekçesiyle adaya çıkarma yaptıklarında, mahkumlar ortadan kaybolur.
Olcay Geridönmez