Abu-Jamal’a özgürlük

ABD’de yıllardır cezaevinde tutulan idam hükümlüsü Gazeteci Yazar Mumia Abu-Jamal davasıyla ilgili gelişmeler, Avrupa genelinde dayanışma eylemlerini gündeme getirdi. Almanya’nın birçok kentinde, gazetecinin durumuna dikkat çekmek ve idamı önlemek üzere etkinlikler düzenleniyor. Berlin Mumia Abu-Jamal’a Özgürlük Girişimi Sözcüsü Michael Reinhard konuyla ilgili sorularımızı yanıtladı.
Mumia Abu-Jamal ismi on yıllardır medyada yer alıyor. Kimdir Abu-Jamal?
Mumia Abu-Jamal Afro-Amerikan bir gazeteci ve yazardır. Black Panther Party (Kara Panter Partisi)’nin eski sözcüsü olarak 1970’li yıllarda eleştirel bir gazeteci olarak ün kazanmıştı. Sosyal sorunlara, ırkçılık, resmi kurumlardaki yolsuzluklar ve polis şiddeti gibi konuları ağırlıklı olarak ele aldı. Çok sayıda gazetecilik ödülünün yanı sıra “Sessizlerin Sesi” nişanı da verildi. Pennsylvania eyaletindeki doğduğu şehir olan Philadelphia kentinde gazetecilik faaliyetleri nedeniyle dönemin Belediye Başkanı ve Eski Emniyet Müdürü Frak Rizzo ile Dönemin Başsavcısı ve Bugünün Valisi Ed Rendell gibi şahsiyetlerin düşmanlığını kazandı.
1982 yılında hakkında düzmece bir dava açıldı ve bir polisi öldürdüğü iddiasıyla idam cezasına çarptırıldı. Uluslararası Af Örgütü’ne göre bu dava sırasında uluslararası düzeyde geçerli standartlar ayaklar altına alındı. Örneğin belgeler üzerinde sahtekarlık yapıldı, adli tip incelemelerinden çıkan sonuçlar polis tarafından yok edildi, görgü tanıkları üzerinde baskı kurularak yanlış ifade vermeleri sağlandı.
Davaya itiraz edildi mi?
Susturulmak istenen muhalif bir kişiyi saf dışı bırakmak için adalet mekanizması üzerinde siyasi etki kurma çabalarına karşı sergilenen tepki, davanın başladığı günden beri sürüyor. Abu Jamal’a destek sunan kişiler, insan hakları örgütleri ve birçok meslektaşı, davanın yeniden görülmesini ve kendisinin salıverilmesini talep ediyor.
İdamın infazı için 1995 ve 1999 yıllarında iki girişim oldu ve her ikisi de uluslararası tepkiler nedeniyle engellendi. 1999’daki eylem gününde dünya çapında yarım milyonu aşkın insan, bu hukuk cinayetine karşı gösterilere katıldı.
Mumia Abu Jamal davası günümüzde ne kadar tanınıyor?
Resmi makamlar Mumia Aba Jamal’i susturabileceklerini sanarak, büyük bir yanılgı içerisine düştüler. Abu Jamal 1981’de sadece ABD’nin doğu eyaletlerindeki radyo ve gazetelerde isim yapmıştı. Ama bugün dünyanın dört bir yerinde yayınlanan haftalık yorumlarıyla milyonlarca insana ulaşıyor.
Ama yeni kuşaklara olayın perde arkasını anlatmak hâlâ güncel bir görev. İdam kararı 2001’de bir federal mahkeme tarafından durdurulduğunda, çok sayıda insan böylece Mumia’nın kurtulduğu ve kısa sürede tahliye edileceği yanılgısına düştü. Ama son yıllarda ortaya çıkan bir gelişme Nisan 2009’da kesinlik kazandı: Mahkeme sırasında Anayasa’nın ihlal edildiği kanıtlanmış olmasına rağmen ABD Temyiz Mahkemesi davanın yeniden görülmesi talebini reddetti ve bu kararın temyiz edilmesinin yolunu da ka-pattı. Aynı zamanda Philadelphia Savcılığı, idam cezasının tekrar işleme konması için başvuruda bulundu. Gerçi başvuru 20 Mart 2009 tarihli oturumda mahkeme heyetinin gizli oturumunda ele alındı ve bugüne dek karar açıklanmadı ama her an açıklanabilir. Bu noktada bir belirsizlik de, mahkemenin uyması gereken kural ve sürelerin olmamasından kaynaklanıyor. Karar muhtemelen, kamuoyu ilgisinin düşük ve direnişin zayıf olduğu bir zamana denk getirilmek isteniyor.
İdam kararının uygulanması ne kadar mümkün?
ABD Temyiz Mahkemesi, diğer iki alt mahkeme gibi idam cezasına yer olmadığı görüsünü taşışaydı, bunu çoktan açıklamış olurdu. Kararın ilan edilmesinin bu şekilde ertelenmesi, idam cezasının infazı ihtimalinin yüksek olduğu seklinde yorumlanıyor. Mumia’nin avukatı, idam kararının kesinlik kazanması durumunda temyiz yolunun da tamamen kapanacağına dikkat çekiyor. Mumia’nin yaşamı tutuklandığı 1981 yılından bu yana hiç bu denli tehlike altında olmamıştı.
Dayanışma hareketi nasıl bir yol izleyecek peki?
28 yıldan bu yana gündemden düşmeyen bu hukuk skandalının çözümü, sadece siyasi zeminde mümkündür. Uluslararası Af Örgütü gibi birçok etkili kuruluş, ABD Adalet Bakanı Eric Holder’den davayı ırkçılık ve vatandaşlık hakları açılarından bir kez daha mercek altına almasını talep ediyor.
Uluslararası dayanışma hareketi, Nisan 2009’dan bu yana alarma geçmiş durumda. Birçok ülkede, her an 1999 benzeri protesto gösterileri gerçekleştirmek için hazırlıklar yapılıyor. Merkezi eylemler yapılması mümkün olmazsa, Temyiz Mahkemesi’nin idam kararını açıklamasından üç gün sonra tüm dünyada gösteriler gerçekleştirilmesi planlandı. Şimdiden bu eylemlerin duyurusu yapılıyor. Almanya, Yunanistan ve Meksika, bu hazırlıkları en ileri seviyede tamamlamış ülkeler. Bunun dışında birçok Batı Avrupa ülkesinin yanı sıra Haiti’den Kanada’ya dek hazırlıklar sürüyor. Almanya’da çok sayıda grup kuruldu. 50’yi aşkın şehirde düzenli bilgilendirme toplantıları yapılıyor. Ayrıca her hafta değişik kentlerde dayanışma mitingleri gerçekleştiriliyor.
Büyük merkezi yürüyüşler de planlandı mı?
Eğer Vali Rendell idamın infazının gerçekleştirileceği bir tarih açıklayacak olursa, bu tarihten önceki son cumartesi günü Berlin’de bir merkezi yürüyüş yapılacak. Bu yürüyüş saat 14.00’de Berlin-Kreuzberg’teki Oranienplatz’da başlayacak ve ABD Büyükelçiliği önünde sona erecek. Hedefimiz, sadece devletin gücünü kullanarak cinayet işlenmesine karşı çıkmak değil. Obama Hükümeti’ne bu dava karşısında pasif kalmaması için çağrı yapıyoruz. Milyonlarca insanin beklentisi, Mumia’ya adalet sağlanması. Bugüne kadar hukuk kurumlarının bunu sağlayamadığı görüldü. Hükümetin de bunu sağlayamayacağına inanan geniş kesimler olmakla beraber, biz ABD hükümetine açık bir şekilde sesleneceğiz ve Mumia Abu Jamal’in katledilmesi durumunda güvenilirliğini tümüyle yitireceği mesajını ileteceğiz. Bugün Mumia’nin hayatını kurtarabilecek tek gücün dünya çapındaki dayanışma olduğuna inanıyoruz.
Bu çağrımız, insan hakları sorununu yüreğinde hisseden herkese yöneliktir.
Berlin/EVRENSEL
Sinan Balta