20 Aralık 2009 00:00
İZLERİ SİLİNMEDİ
Operasyonda 8 jandarma komando taburu 191 subay 432 astsubay 392 uzman jandarma 281 uzman erbaş 7 bin 80 er-erbaş Toplam 8 bin 335 askeri personel görev aldı. Yalnızca Çanakkale Cezaevinde 5 bin 48 adet gaz bombası kullanıldı.
Siyasi tutuklu ve hükümlüleri F tipi cezaevlerine sevk etmek için yapılan katliamın üzerinden 9 yıl geçti. 19 Aralık 2000de Türkiyenin 20 cezaevinde eş zamanlı yapılan operasyonda tam 30 tutuklu öldürüldü, yüzlerce tutuklu yaralandı. Kimi cezaevlerinde 3 gün süren operasyonun ardından yüzlerce tutuklu ve hükümlü F tipi hücre cezaevlerine gönderildi, adına ironik bir biçimde Hayata dönüş denilen katliamın sorumluları yargılanmadı. Katliamın izleri ise hiç geçmedi.
SAVAŞA GİDER GİBİ
Bayrampaşa, Ümraniye, Çanakkale, Bursa, Kürkçüler, Uşak, Çankırıda 19 Aralık 2000de, sabah saat 04.00te... Operasyon kurşunlar ve teslim olun anonslarıyla başladı. Bazı cezaevlerinde, bir süredir beklenen saldırı 1 gün sürdü, bazılarında 2 gün. Ama siyasi tutukluların yoğun olduğu ve ölüm orucundaki tutukluların bulunduğu Bayrampaşa, Ümraniye ve Çanakkale cezaevlerinde operasyon 3 gün sürdü. Savaşlarda bile kullanılması yasak olan fosfor bombaları, silahlar, gazlar kullanıldı, Bayrampaşadaki kadın tutuklular diri diri yakıldı.
Operasyonun ardından yaralı tutuklu ve hükümlülerin çoğu tedavi edilmedi, ölüm orucundakiler ise istekleri dışında, zorla müdahaleye maruz kaldı. Yüzlerce tutuklu ve hükümlü F tipi cezaevlerine nakledilirken aileler, çocuklarına günler, belki haftalar sonra ulaşabildi. Ölüm oruçlarını bitirmek iddiasıyla yapılan operasyonda 30 tutuklu ve hükümlü öldürüldü.
GÜNLERCE SÜRDÜ
Dün yaklaşık 300 kişi, 12 tutuklu ve hükümlünün kimyasal silahlarla, bombalarla, kurşunlarla öldürüldüğü Bayrampaşa Cezaevi önünde bir araya geldi. Katliamda yaşamını yitirenlerin fotoğrafları taşındı, kapatılan cezaevinin önüne karanfil bırakıldı. Tecrite Karşı Mücadele Platformu adına açıklama yapan, operasyonu Bayrampaşa Cezaevinde yaşayan Mehmet Güvel, katliamı gizlemek için yaratılan sansüre dikkat çekti. Operasyon sırasında Çanakkale Cezaevinde olan Veysel Şahin ise yaşadıklarını anlattı: Sabah 04.00te geldiler. İlk söyledikleri teslim olun oldu. 134 kişiydik, saldırı ve direniş günlerce sürdü. Arkadaşlarımız gaz bombalarıyla, kurşunlarla öldürüldü.
Konuşmaların ardından, kapatıldıktan sonra ramazan eğlencelerinin yapıldığı, halkın gözündeki imajı değiştirilmeye çalışılan Bayrampaşa Cezaevinin bahçesine, öldürülenler için karanfiller atıldı. (İstanbul/EVRENSEL)
DAVALAR NE OLDU?
Ümraniye ve Bayrampaşa cezaevlerindeki tutuklular, yani operasyonun mağdurları, Kamu malına zarar, Cezaevi idaresine isyan gibi suçlamalarla hâlâ yargılanıyor. Ümraniyedeki tutuklular, Adli Tıp raporlarıyla çapraz ateşte vurulduğu kesinleşen bir askerin ölümüyle de suçlanıyor.
Ümraniye: Üsküdar 2. Ağır Ceza Mahkemesinde cezaevinde meydana gelen ölüm ve yaralanma olayları ile ilgili olarak operasyonda görevli 267 jandarma birlik görevlisi hakkında açılan dava sürüyor.
Çanakkale: Adam öldürme ve yaralama suçlamasıyla 563 jandarma görevlisi hakkında açılan davada bütün sanıklar beraat etti.
Malatya: Malatyada operasyonun mağduru 59 mahkum hakkında açılan davada, toplam 120 yıl ceza verildi.
Bursa: Bursa 4. Ağır Ceza Mahkemesinde 109 tutuklu ve hükümlünün isyan ve kendi arkadaşlarını intihara teşvik ettikleri iddiası açılan davada tutuklu ve hükümlüler beraat etti.
Ceyhan: Ceyhan 1 Asliye Ceza Mahkemesinde 92 tutuklu ve hükümlü hakkında cezaevi idaresine isyan etmekten dava açıldı. Dava zamanaşımı nedeniyle düştü.
Uşak: Uşak 2. Asliye Ceza Mahkemesinde 56 tutuklu ve hükümlü Memura mukavemetten ceza aldı.
Ceren Saran