UFUK

Türkiye’de bizim kuşakların hayatında albayların hep bir haber değeri olmuştur. Albay Türkeş.. Yanı başımızdaki komşumuzda albaylar cuntası... Darbe süreçlerinde ya da girişimlerinde adı geçen albaylar...Darbe belgesindeki ıslak imzanın kendisine ait olup olmadığı sorusu çok uzun bir süre gazete manşetlerini, televizyon ekranlarını meşgul eden Albay Dursun Çiçek.
1995 yılında suikast silahı Kanas’la öldürülen Mardin Jandarma Alay Komutanı Albay Rıdvan Özden. Özden’in ölümü resmi kayıtlara “PKK ile girdiği çatışmada şehit düştü” şeklinde girse de, bu iddia Özden’in eşi gibi pek çok kişiyi de ikna etmedi.
Yakın bir tarihte, 2 Mayıs 2007’de ölen Emekli Albay Birol Atakan’ın ölümü de hâl⠑şüpheli’ olarak anılıyor. İstanbul-Ankara yolunda şüpheli bir trafik kazasında yaşamını yitiren Atakan’ın Ergenekon’la ilgili önemli bilgilere sahip olduğu iddia edilmişti. Eski Deniz Kuvvetleri Komutanı Yener Karahanoğlu’nun emir subayı olan Atakan, Karahanoğlu’ndan önce de Özden Örnek ile Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’nda birlikte çalışmıştı.
Albay Atakan’ın, Özden Örnek’e ait olduğu iddia edilen darbe günlüklerinin İnternete sızmasında ihmali ve kastı olabileceği iddia edilmişti. Atakan’ın Karahanoğlu ve Örnek arasında köprü isim olduğu belirtiliyordu.
10 Ocak 2009 günü Ankara’da Etimesgut’taki evinde silahıyla intihar eden Emekli Jandarma Albay Abdülkerim Kırca da kritik isimlerden biriydi. 1998’de teröristlerle girilen çatışmada belden aşağısı felç olan Kırca’ya, 2004’te “Devlet Övünç Madalyası” verilmişti. JİTEM’in eski Diyarbakır Bölge Komutanı olan Kırca’nın adı Ergenekon soruşturmasında da geçti. PKK itirafçısı Abdülkadir Aygan, Kırca’nın birçok faili meçhul cinayetin talimatını verdiğini iddia etmişti.
Suikastçi diye tutuklanan ve intihar eden Yarbay Ali Tatar ise, albaylığının belki hemen öncesinde böylesi bir haberle gündeme geldi.
Ve cebinden Başbakan Yardımcısı Bülent Arınç’ın adresi çıktığı iddia edilen, Arınç’a suikast iddiasıyla gözaltına alınan, eski adı Özel Harp Dairesi olan Seferberlik Tetkik Kurulu’nda görevli Albay E.Y.B.
Arşivi biraz daha karıştırsaydık belki bu liste biraz daha uzayabilirdi. Ancak bu kadar albay haberi yoğunluğu karşısında insan dünya edebiyatının yaşayan en büyük ustalarından Gabriel García Márquez’in “Albaya Mektup Yok” adlı kitabını anımsamadan da edemiyor. ‘Albaya Mektup Yok’ Márquez’in en güzel uzun öykülerinden biridir. Ülkesi uğruna savaşarak yaptığı hizmetlerin karşılıksız kaldığını anlayan, emekliye ayrılmış yaşlı bir askerin öyküsü. Bir türlü gelmeyen emekli aylığını her cuma günü karısı ve horozuyla birlikte bekleyen emekli bir albayın komik ve bir o kadar da trajik hikayesi. Márquez’in buruk bir alaycılık içeren bu öyküsünde de ana tema diğer birçok yapıtında da olduğu gibi yalnızlıktır. Onun ustalıklı anlatımı karşısında albayın halini anlamaya çalışan bir empati kurarsınız.
Bizdeki albaylar ise, genellikle darbe, Ergenekon, ‘şüpheli ölüm’ ve intihar haberleriyle kamuoyunun önüne geliyor. Edebiyatımızda olmasa bile basın tarihimizde ve siyasal yaşamımızda darbeci ya da ‘faşist albay’ imgesine çok aşinayız.
Diğer yandan albayların izleri gazete sayfalarına düşen bu özellikleri, insani Márquez gibi bir muhakeme yapmaya da zorluyor. Albaylar üst komuta kademesinin ‘en zayıf’ halkası mıdır? Ergenekon davası ya da benzer süreçlerde ‘bağlantı’nın koparıldığı son nokta mıdır? Bu arada kalmışlık acaba albay intiharlarında, onları intihara götüren ruh halini koşullayan temel zemini mi oluşturuyor? Ya da ‘şüpheli’ ölümleri, belli konseptlerin hep gizli kalması, sorumluluk silsilesinin onlarda biterek generallere kadar uzanmaması gayretiyle mi bağlantılıdır?
Bu soruları çoğaltabiliriz. Ve kendi gerçekliğimizi bütün boyutlarıyla keşfetmek için olabildiğince de çoğaltmalıyız.
FATİH POLAT