24 Aralık 2009 00:00
Binlerce yılda oluştu bir günde yok ettiler!
Türkiyedeki 305 önemli doğa alanından biri olan Gediz Deltasında bulunan Homa Dalyanındaki deniz kabuğu kumsalı, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından betonlandı.
Türkiyedeki 305 önemli doğa alanından biri olan Gediz Deltasında bulunan Homa Dalyanındaki deniz kabuğu kumsalı, İzmir Büyükşehir Belediyesi tarafından betonlandı. Doğanın binlerce yılda yaptığı güzelliği bir günde yok edenlerin açıklaması ise Dalyandaki binaya ulaşım güçlüğü!..
Bilimsel araştırma amacıyla Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesine tahsis edilen Homa Dalyanını Ege Denizinden ayıran ve deniz kabuklarının birikmesi sonrası oluşan yaklaşık 2 kilometrelik kumsal, fakültenin talebi ile İzmir Büyükşehir Belediyesine bağlı ekipler tarafından betonlandı. Oysa, dalyanının bulunduğu Gediz Deltası, Türkiyedeki 13 Ramsar Alanından (koruma altına alınmış alan) biri. Dalyan, koruma altındaki birçok kuşun üreme ve beslenme alanı. Dünyada koruma öncelikli olan tepeli pelikan (pelecanus crispus), hazar sumrusu (sterna caspia), küçük sumru (sterna albifrons) gibi pek çok kuşun ürediği, barındığı dalyan, İzmir Körfezindeki balık üretimi için de önemli bir alan. Gediz Deltası ise aynı zamanda birinci derece Doğal SİT statüsüne de sahip.
270 KUŞ TÜRÜ
Batı Anadolunun en büyük deltası olan Gediz Deltası, barındırdığı kuş türleri açısından dünya çapında önemli bir sulak alan. Bölge; yaklaşık 270 kadar kuş türünü barındıran dalyanlar, azmaklar, tatlı ve tuzlu su bataklıkları, su basar Akdeniz çayırları, tuzlu düzlükler, tuzlalar, tepelikler, tarım alanları gibi çok farklı ekosistemleri barındırıyor. Bu önemli doğal yapısı nedeniyle Türkiyedeki on üç Ramsar alanından biri olan Gediz Deltası, çeşitli ulusal ve uluslararası koruma statülerine sahip olan önemli bir alan. Homa Dalyanındaki adacıklarda nesli tehlikede olan birçok kuş barınmakta. Dalyan ayrıca, Türkiyenin Akdeniz sahillerinde üreyen Caretta Caretta deniz kaplumbağaları için önemli bir kışlama alanı.
BELEDİYE SUÇ İŞLEDİ
Dalyandaki deniz kabuğu kumsalının betonlarla tahrip edilmesi karşısında Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Dekanlığına başvuran Ege Doğal Yaşamı Koruma Derneği ve Doğa-Der, yolun düzeltilmesini isterler. Defalarca tekrarlanan bu başvuranlara, İBB ve EÜ Su Ürünleri Fakültesi, her defasında molozun bir an önce alandan kaldırılacağı cevabını verir. Alanda yaptıkları incelemede ise sadece 200 metrelik bir bölümün molozlardan temizlendiği, kalan kısmın üzerinin kumlarla örtüldüğü tespit edilir. Anlaşılan belediye, işlediği suçu, üzerini kumla örterek yok etmeye çalışmaktadır.
Konuyla ilgili görüşlerini aldığımız Doğa-Der Başkanı Güven Eken, Homa Dalyanına yapılan bu uygulamanın Anayasa başta olmak üzere uluslararası Ramsar ve Bern sözleşmesine aykırı olduğunun altı çizdi. Dalyanın yaban hayatı koruma statüsünde bulunduğunu ve birinci derece doğal SİT alanı olduğunu kaydeden Eken, Alanın önemini ve fiziksel özelliklerini bilmelerine rağmen, tonlarca moloz dökmüşler. Bu üstelik Büyükşehirin yaptığı ilk olay değil. Arıtma tesisi de benzer sorunlarla yıllardır çalışıyor dedi.
ÇÖZÜM DEĞİL
Homa Dalyanındaki bu tahribatla ilgili bir rapor hazırlayan Su Altı Araştırma Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Uzman Kıyı Mühendisi Zafer Kızılkaya, dalyan yolunun kabaran deniz ve dalgaların etkisi altında kalmasının problemin başlangıcı olduğunu belirterek, Bu durumda mevcut dolgunun probleme uzun vadeli çözüm getirmesi mümkün değildir, sadece zaman kazandırabilir dedi. Kızılkaya, raporunda kıyı bağlantısı olmayan bir dalgakıran önerirken, bu dalgakıranın hem Homa Dalyanının kumsalını ve arkasındaki alanı koruyacağını, hem de birçok deniz kuşu için güvenli bir ortam oluşturacağını kaydetti.
(İzmir/EVRENSEL)
Özer Akdemir