01 Ocak 2010 00:00
Dersimi çizen kırmızı çizgiler
DERSİM ismi, geçen yıl Demokratik Açılım gündemiyle toplanan Mecliste, CHPnin yetkili isimlerinden Onur Öymenin sözleri ile bir kez daha gündeme geldi.
DERSİM ismi, geçen yıl Demokratik Açılım gündemiyle toplanan Mecliste, CHPnin yetkili isimlerinden Onur Öymenin sözleri ile bir kez daha gündeme geldi. Dersimlilerin yarası bir kez daha kanatıldı. Öymen, Dersim katliamı başta olmak üzere Cumhuriyet döneminde kanlı bir şekilde bastırılan olayları Kürt sorununda çözüm olarak hükümete önerdi. 38 Dersim katliamı ve diğer olaylarda olduğu gibi devletin kırmızı çizgisine takılındı ve o çizginin dışına çıkılmadı. Yaşananların arka planı hiç anlatılmadı. Resmi tarih, yaşananları sadece İsyan bastırıldı şeklinde sundu. Öymenin sözleriyle yaşanan tartışmalarla birlikte, şimdiye kadar kamuoyundan gizlenmek istenen Dersim katliamı, bu kez kamuoyunun gündemine bomba gibi düştü. Ve tartışılmaya başlandı. Öymen nezdinde CHPye tepkiler gösterildi. CHPde istifalar yaşandı ve yaşanıyor. Dersime yönelik yok etme anlayışı bugün de devam ediyor. Son olarak yapılan ve yapılmak istenen barajlar da bu yok etme çabasının bir parçası. Bu coğrafyanın insansızlaştırılmasına yönelik anlayışın izlerini geçmişten günümüze kadar görebilmek mümkün.
SEYİT RIZANIN KIZI...
Dersim 38in yaraları sarılmadan, bu kez 1994te güvenlik gerekçesiyle köyler zorla boşaltıldı, evler yakıldı, insanlar zorla göç ettirildi. Dersimlilerin acıları ve yaraları katlanarak arttı. 38de yaşananlar 94te de yaşandı. Yönetmen Özgür Fındıkın son belgesel filmi Qelema Surê (Kırmızı Kalem), 38 katliamını ve 94te yaşanan köy boşaltmaları bir kez daha izleyiciye hatırlatıyor. Kimi eksikliklerine karşın film, bir bellek işlevi gördüğü için önemli bir çalışma... 38 katliamının tanıkları ve mağdurları ile 94ün tanıkları ve mağdurlarının anlatımları ile izleyici, bir kez daha yaşanan vahşete tanıklık ediyor. Yaşanan vahşetin arka planına ışık tutuluyor, devletin kırmızı çizgisinin dışına çıkılıyor. O vahşet ki; insanların bulunduğu yerin belli olmaması ve katliama daha fazla can vermemek için anneler, ağlayan bebelerini boğarak öldürmek zorunda kalmıştı. Vahşeti anlatmaya kelimeler yetersiz kalır. Filmde olayın mağdurları ve tanıkları bunları dile getiriyor. Belgeselde, 38de arkadaşları ve oğluyla birlikte idam edilen Seyit Rızanın kızı Leya Ağarın anlatımları da 38 katliamına ışık tutuyor.
GALA YAPILDI
Qelema Surê filminin galası, önceki akşam Muammer Karaca Tiyatrosunda yapıldı. Özgür Fındıkın yönettiği ve görüntü yönetmenliğini Cemil Kızıldağ ile birlikte üstlendiği filmin müzikleri, Erdoğan Emir ve Umut Akar imzası taşıyor. Galaya Dersimli aydın ve sanatçıların yanı sıra Dersimliler de katıldı. Tunceli Dernekleri Federasyonu (TUDEF) tarafından yapılan galada konuşan TUDEF Yöneticisi Hıdır Eren, 38 Dersim katliamının aydınlatılmasını isteyerek, olayın peşini bırakmayacaklarını söyledi. Yönetmen Özgür Fındık, belgesel filmi yapmaya başladıktan sonra 38 katliamının arka planını da öğrendiğini belirtti. Katliamda yaşanan vahşetin boyutlarına dikkat çeken Fındık, yaşananlar karşısında herkesin duyarlı olması gerektiğini söyledi. Özgür Fındıkın İklimsiz Kadınlar, Şafağın Göz Yangını: 19 Aralık, Üç Öykü, Üç Direniş adlı üç belgesel filmi daha bulunuyor.
(İstanbul/EVRENSEL)
Şerif Karataş
EVRENSEL EGE
Ege'den daha fazla haber, röportaj, mektup, analiz ve köşe yazısı...
